Trądzik młodzieńczy to charakterystyczne problemy skórne, które pojawiają się w okresie dojrzewania, między 12. a 20. rokiem życia (większość pacjentów to chłopcy oraz dziewczęta w wieku 17-20 lat). Trądzik młodzieńczy to efekt nieprawidłowej pracy gruczołów łojowych.
Spis treści:
- Trądzik młodzieńczy - przyczyny dolegliwości
- Leczenie trądziku młodzieńczego - krem czy tabletki?
- Trądzik młodzieńczy - pielęgnacja skóry trądzikowej
- Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy
Zamiany skórne pojawiają się najczęściej na twarzy, ale również w miejscach, gdzie jest dużo przywłosowych gruczołów łojowych, czyli na plecach, ramionach i klatce piersiowej. Wykwity trądzikowe pojawiają się na skutek zablokowania ujścia gruczołów łojowych.
Keratynocyty razem z łojem blokują ujście i tworzą mikrozaskórniki, następnie zaskórniki (czarne punkciki lub kopułki). Jeżeli zmiany zostaną zainfekowane bakteriami, powstaje stan zapalny: wykwity przybierają wówczas postać krosty z ropną wydzieliną.
Zobacz także:
Trudny okres dojrzewania: jak radzić sobie z buntem dorastającego dziecka?
Bullying w szkole czyli przemoc i agresja wśród dzieci
Trądzik młodzieńczy - przyczyny dolegliwości
Istnieje wiele czynników sprzyjających występowaniu trądziku młodzieńczego, jednym z nich jest skłonność genetyczna. Bezpośrednim powodem jednak jest nadmierna produkcja łoju i związane z tym zatkanie ujść gruczołów łojowych. Taki stan rzeczy również ma swoją przyczynę. Są nią zmiany hormonalne.
W okresie dojrzewania obserwowany jest wysoki poziom androgenów. Hormony te łączą się z receptorami komórek gruczołów łojowych i mieszków włosowych, powodują ich powiększenie i zwiększenie produkcji łoju. Wpływają również na nadmierne rogowacenie ujść gruczołów łojowych powodując ich zatykanie. Niektóre komórki łojowe charakteryzują się większą wrażliwością na androgeny – tak jest właśnie w przypadku tych zlokalizowanych na twarzy, dlatego najsilniejsze zmiany występują zwykle na czole, policzkach itp.
Trądzik pospolity, który jest charakterystyczny dla późniejszego wieku, ma podobne podłoże. Nawet jeśli osoby w wieku 25-40 lat nie cierpią na spowodowany dojrzewaniem wysoki poziom androgenów, to jednak obserwuje się u nich więcej receptorów dla tych hormonów, co skutkuje nadmierną produkcją łoju.
Dolegliwością wieku dorosłego jest też trądzik różowaty, który charakteryzuje się wystąpieniem rumienia, pajączków oraz krostek. Jego przyczyną są zaburzenia hormonalne związane z tarczycą, ale wpływ na chorobę ma również łojotok oraz zakażenia bakteryjne mieszków włosowych.
Poznaj sposoby na walkę z trądzikiem - WIDEO
Leczenie trądziku młodzieńczego - krem czy tabletki?
Leczenie trądziku młodzieżowego jest trudne, ponieważ na chorobę tę nie ma jednego cudownego lekarstwa. Najskuteczniejsze jest przyjmowanie leków: kwasu azelainowego, nadtlenku benzolu oraz antybiotyków – tetracyklin i retinoidów. Wybór leku powinien należeć do lekarza dermatologa i być uzależniony od stanu choroby.
Łagodne postaci trądziku młodzieżowego można leczyć maściami i kremami na trądzik, np. retinoidami lub kwasem azelainowym, który zmniejsza ilość mikrozaskórników poprawiając proces powstawania keratyny. Kwas jest zwykle zamiennikiem retinoidów, które nie powinny być podawane w czasie ekspozycji na promienie słoneczne. Stany zapalne wymagają podania dodatkowo nadtlenku benzolu i małych dawek antybiotyku zwalczających bakterie bytujące w zmianach skórnych.
Poważne stany trądzikowe u dziecka można zmniejszyć tabletkami na trądzik: izotretinoiną, która jest wpływa na funkcjonowanie gruczołów łojowych, ma jednak wiele niepożądanych działań ubocznych lub lekami hormonalne antyandrogenowe.
Zobacz także: Skąd się biorą piegi, dołeczki w policzkach i wgłębienie w brodzie?
Trądzik młodzieńczy - pielęgnacja skóry trądzikowej
Bardzo ważnym sposobem na to, by zwalczyć trądzik młodzieńczy jest właściwa troska o skórę. Metody pielęgnacji zależą nie tylko od zaawansowania choroby, ale i od wieku pacjenta. U nastolatków cierpiących na trądzik młodzieńczy sprawdza się np. stosowanie kosmetyków osuszających wykwity, u kobiet dojrzałych – nie, gdyż powodują nadmierne odwodnienie skóry.
Najlepsze są płyny do mycia twarzy, które skutecznie oczyszczają skórę z nadmiaru sebum, ale zbytnio nie wysuszają. Kupując płyny, zwróć uwagę, by nie zawierały alkoholu. Oprócz płynów do oczyszczania skóry ważne jest stosowanie toników, które zwężają ujścia gruczołów łojowych i kremów nawilżających (wysuszenie skóry zwiększa produkcję łoju, a nie o to chodzi).
Pamiętaj, że nie wolno wyciskać krost trądzikowych, gdyż stymuluje to powstawanie nowych wykwitów. W przypadku trądziku zaskórnikowego można stosować peelingi, które oczyszczają twarz (np. peeling mechaniczny, enzymatyczny lub z kwasu glikonowego), które zmniejszają łojotok.
Warto też skorzystać z zabiegów dermatologicznych, np. kawitacji – zabiegu wykonywanego falami ultradźwiękowymi, które odblokowują ujścia zaskórników. Skóra ze zmianami trądzikowymi nie powinna być wystawiana na działanie słońca.
Czytaj: Maseczki z glinki: jak je stosować i jakie dają efekty
Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy
Walcząc w trądzikiem młodzieńczym możesz sięgnąć po naturalne metody. Objawy trądziku łagodzą różnego rodzaju maseczki, np. z mąki ziemniaczanej lub drożdży. Wiadomo też, że na ściąganie porów skóry, nawilżenie oraz regulację produkcji łoju wpływają maseczki z łopianu, ślazu, lawendy, chmielu i skrzypu.
Skuteczne jest też przemywanie wykwitów roztworem olejkiem z drzewa herbacianego o właściwościach antybakteryjnych. Możesz go też stosować bez rozcieńczenia punktowo na wypryski.
Wśród domowych sposobów na trądzik jest też odpowiednia dieta. Nie ma naukowego potwierdzenia, że chorobie sprzyja czekolada czy ostre przyprawy. Warto jednak dbać, aby nasza dieta była bogata w produkty zawierające witaminę A, B2, B6, D czy cynk. To składniki wpływające pozytywnie na ogólną kondycję skóry, regulację złuszczania naskórka, łagodzenie stanów zapalnych itd.
Czytaj: Witamina D – prawie jak hormon. Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy D
