- Analiza z 2025 roku ujawnia bezpośredni związek między materializmem u rodziców a presją na posiadanie markowych ubrań u ich dzieci
- Wspieranie autonomii dziecka w decyzjach finansowych jest skuteczniejszą strategią na presję rówieśniczą niż kategoryczny zakaz
- Badanie Uniwersytetu BYU z 2025 roku potwierdza, że uczenie dziecka wartości pieniądza poprzez kieszonkowe buduje jego finansową pewność siebie na przyszłość
- Postrzeganie dziecka przez pryzmat posiadanych przedmiotów negatywnie wpływa na jego zdrowie psychiczne i osłabia więzi rodzinne
Markowe ubrania i gadżety do szkoły. Skąd bierze się presja rówieśnicza?
Jak pokazuje jedno z najnowszych badań z 2025 roku, aż 62 proc. rodziców czuje presję ze strony dzieci, by wydawać więcej na szkolne akcesoria. Co więcej, 57 proc. z nas jest gotowych przepłacić, byle tylko pierwszy dzień w szkole był idealny.
To zjawisko, nazywane „szkolną presją markową”, to nie fanaberia, lecz realny problem wychowawczy, który rośnie wraz z wiekiem dziecka. Dostępne dane wskazują, że presja rówieśnicza w szkole wśród nastolatków (w wieku 11-14 lat) jest dwukrotnie silniejsza niż u młodszych dzieci. Zamiast zabawek na liście życzeń pojawiają się markowe ubrania, elektronika i drogie kosmetyki.
Materializm u dzieci. Jaki wpływ mają na to postawy rodziców?
Okazuje się, że nasze podejście do posiadania ma bezpośredni wpływ na to, jak dzieci postrzegają świat. Analiza opublikowana w 2025 roku na łamach czasopisma naukowego poświęconemu psychiatrii dzieci i młodzieży nie pozostawia złudzeń. Badanie, które objęło prawie 2000 par rodziców i dzieci, wykazało, że wysoki materializm u dorosłych jest silnie powiązany z materialistycznymi wartościami u ich pociech.
Autorzy tej analizy idą o krok dalej, sugerując, że rodzice-materialiści mogą traktować dzieci jak „społeczne akcesoria”, których wartość ocenia się przez pryzmat posiadanych przedmiotów. Taka postawa prowadzi do ciągłego stresu i presji dopasowania się, co negatywnie odbija się na zdrowiu psychicznym młodych ludzi. Skutkuje to słabszymi więzami rodzinnymi i, co gorsza, może prowadzić do realnego cierpienia psychicznego dziecka.
Jak nauczyć dziecko wartości pieniądza? Metoda trzech skarbonek
Jak nauczyć dziecko wartości pieniądza? Kluczowe jest dawanie mu realnych doświadczeń z finansami od najmłodszych lat. Potwierdza to badanie Uniwersytetu Brighama Younga (BYU) z 2025 roku, które objęło 4000 młodych dorosłych. Okazało się, że osoby, które w dzieciństwie zarządzały własnymi pieniędzmi, na przykład w ramach kieszonkowego, czują się znacznie pewniej w sferze finansów i odczuwają mniejszy stres z nimi związany. Najprostszym narzędziem, jak sugerują badacze, jest skarbonka z trzema przegródkami: na wydawanie, oszczędzanie i dzielenie się. Taki system uczy planowania oraz empatii, budując zdrowe nawyki na całe życie.
„Wszyscy w klasie to mają!”. Jak mądrze reagować na presję rówieśniczą?
Słynne zdanie „wszyscy to mają” to dla wielu rodziców sygnał alarmowy, ale warto zrozumieć, co się za nim kryje, zwłaszcza w przypadku nastolatków. Jak pokazują analizy rynkowe, dla blisko połowy nastolatków marka jest sposobem na wyrażenie siebie i poczucie się pewniej w grupie. Zamiast kategorycznego „nie”, skuteczniejsze może być podejście zgodne z teorią autodeterminacji. Podkreśla ona jak ważne dla rozwoju jest wspieranie autonomii dziecka. Pozwolenie mu na podejmowanie własnych decyzji finansowych (w ustalonych granicach, np. w ramach kieszonkowego) buduje jego poczucie kompetencji i wewnętrzną motywację. Dziecko, które czuje się sprawcze, jest mniej podatne na presję otoczenia i potrafi budować swoją wartość na czymś więcej niż tylko logo na bluzie.
