Spis treści
Czym jest połóg?
Połóg to kilka pierwszych tygodni po porodzie, zwykle 6-8 tygodni, podczas których cofają się zmiany w ciele, jakie zaszły w nim w podczas ciąży. Obejmuje normowanie się poziomu hormonów (np. estrogenu, progesteronu), ale i przeobrażenia którym podlega układ moczowy czy pokarmowy, który nie jest już uciskany przez powiększającą się macicę. W okresie połogu dochodzi do obkurczania się macicy (brzuch nie jest bowiem płaski od razu po urodzeniu dziecka, przeważnie wygląda jak w połówce ciąży), które trwa około 7 tygodni. Procesowi temu towarzyszą skurcze, które bywają bolesne. Szczególnie dotkliwe są w momencie karmienia dziecka (produkowana oksytocyna wzmacnia skurcze).
Okres poporodowy to również czas rozpoczęcia laktacji, gdy piersi przystosowują się do produkcji mleka. W tym okresie powiększają się one znacznie, co może powodować ból i swędzenie, będące reakcją na szybkie rozciąganie się skóry w tym miejscu. Zwykle pierwsze dni po porodzie to czas, w którym kobieta musi zmierzyć się z nagłym nawałem pokarmu (ma to miejsce między 4. a 5. dniem po porodzie). Jeśli maluch nie wypije wszystkiego - a trzeba go wtedy często przystawiać do piersi - można skorzystać z laktatora. Opróżnienie piersi jest ważne, gdyż chroni przed zastojem pokarmu i stanem zapalnym.
Jak dbać o higienę w trakcie połogu?
Zachowanie higieny w połogu jest niezwykle istotne, ponieważ mamy do czynienia nie tylko z raną poporodową krocza, czy brzucha, które mogą łatwo ulec zakażeniu, ale także z odchodami poporodowymi, które mogą stać się łatwą pożywką dla bakterii. Odchody są złuszczającym się po porodzie nabłonkiem macicy, śluzem oraz krwią. Początkowo krwiste, stają się w późniejszym czasie brunatne, a następnie przezroczyste. Najważniejsze, by miały swobodne ujście, dlatego nie wolno w tym okresie używać tamponów, tylko specjalnych wkładek. Wkładki powinny być gładkie, bawełniane, aby dodatkowo nie drażniły krocza i by skóra mogła oddychać. Równie ważny jest dobór bielizny. Zwykła bielizna nie spełnia kryteriów medycznych i nie jest polecana przez lekarzy w tym okresie. W połogu najlepiej nosić majtki siateczkowe, które zapewniają większy dopływ powietrza do skóry.
Higiena intymna krocza w okresie połogu powinna opierać się na działaniu antyseptycznym i przeciwbólowym, najlepiej z wykorzystaniem preparatu, który jednocześnie przyspieszy gojenie rany, np. Tantum Rosa (lek dostępny bez recepty, w formie proszku do sporządzenia roztworu). Używany do podmywania, przyniesie ulgę w bólu i złagodzi podrażnienia zewnętrznych okolic intymnych. To ważne, bo ból czy pieczenie potrafią skutecznie utrudnić opiekę nad maleństwem.
Kierunek mycia to inny ważny aspekt higieny krocza po porodzie. Powinien on zawsze przebiegać od wzgórka łonowego do odbytu. Nigdy odwrotnie, gdyż łatwo wtedy o przeniesienie bakterii z okolic odbytu do pochwy. Istotne jest również osuszanie krocza. Ponieważ jest ono podrażnione, należy robić to punktowo, najlepiej przy użyciu jednorazowego ręcznika papierowego.
Równie ważne, co dbanie o krocze, jest zadbanie o gojącą się ranę po cesarskim cięciu. Opatrunek jest zdejmowany jeszcze w szpitalu lub krótko po jego opuszczeniu, więc w domu trzeba ranę delikatnie przemywać, dezynfekować i nie zapominać o jej wietrzeniu.
A jak zadbać o podrażnione brodawki? Zanim skóra na piersiach przyzwyczai się do ssania przez maluszka, musi upłynąć trochę czasu. Ból może być odczuwalny nie tylko w czasie karmienia, ale nawet przy kontakcie piersi z bielizną. By przyspieszyć gojenie się podrażnień możesz smarować brodawki własnym mlekiem, które ma właściwości bakteriobójcze lub stosować specjalne kremy i maści bezpieczne dla dziecka (niektórych nie trzeba nawet zmywać z piersi przed przystawieniem dziecka). Pamiętaj także o dostępie powietrza, co przyspieszy gojenie się podrażnień.
Niepokojące objawy w trakcie połogu
Sytuacja, która bezwzględnie powinna skłonić nas do wizyty u specjalisty w okresie połogu, to nagła zmiana koloru i zapachu odchodów z pochwy – najbardziej niepokojący jest ich rybi zapach, jak również nagłe ustanie krwawienia. Konsultacji z ginekologiem wymaga także zbyt obfite krwawienie lub silny ból brzucha, który towarzyszy karmieniu. Alarmującymi objawami są ponadto: utrzymująca się ponad 3 dni temperatura powyżej 37,7 stopni Celsjusza oraz sączenie blizny po cesarskim cięciu.
Tantum Rosa proszek do sporządzania roztworu dopochwowego. Produkt leczniczy wydawany bez recepty (OTC). Skład: 1g proszku zawiera 53,2 mg benzydaminy chlorowodorku (Benzydamini hydrochloridum). 1 saszetka (9,4 g) zawiera 500 mg benzydaminy chlorowodorku. Wskazania do stosowania: Leczenie dolegliwości i objawów (ból, pieczenie, świąd, upławy, zaczerwienienie, obrzęk) w: przebiegu zapalenia sromu i pochwy, przebiegu zapalenia szyjki macicy różnego pochodzenia, po chemio- i radioterapii, profilaktyce przed- i pooperacyjnej w ginekologii, połogu. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: Aziende Chimiche Riunite Angelini Francesco A.C.R.A.F. S.p.A.; Viale Amelia 70, 00181 Rzym, Włochy. Przedstawiciel podmiotu odpowiedzialnego: Angelini Pharma Polska Sp. z o.o, numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 22943.