Wypracowujemy sobie schematy zachowań, które pomagają nam odnaleźć się w różnych sytuacjach czy w kontaktach z różnymi osobami. Robią to dorośli, ale w ten sposób postępują też dzieci, które muszą poradzić sobie w toksycznym otoczeniu. I to „toksyczne” nie zawsze związane jest z tym patologicznym. Trudno może być i w tzw. dobrym domu.
Zaniedbanie emocjonalne, osiągnięcia, które są niezauważane, traktowane jako normalne i najdrobniejsze porażki, które urastają do wielkiego problemu. I krótki lont u rodziców, przez który trzeba ostrożnie dobierać słowa i stale uważać, aby nie zrobić czegoś, co może ich zdenerwować. Tak może wyglądać toksyczne środowisko, z zewnątrz idealne, w środku - wręcz przeciwnie.
Justyna Bejmert, aktywna w mediach społecznościowych psycholożka, w jednym z wpisów na Instagramie poruszyła temat niezdrowych schematów z dzieciństwa, które powielamy jako dorośli.
Rozpoznanie tych mechanizmów to pierwszy krok do zmiany
- podkreśla specjalistka.
Mechanizmy, którym czas powiedzieć „stop”
Niektóre zachowania mogły być tarczą obronną, pomagały przetrwać w trudnym otoczeniu. Wyuczone przez lata schematy męczą po latach, gdy teoretycznie zmieniliśmy środowisko, ale duchy z przeszłości wciąż nas straszą. Boimy się zrezygnować z tego, co kiedyś nas ratowało, chociaż dziś zagrożenia nie widać. Może wróci, gdy tylko opuścimy gardę?
O których zachowaniach mowa? Justyna Bejmert wymienia pięć oznak, które mogą świadczyć o powielaniu szkodliwych schematów:
- ciągle starasz się zadowalać innych, nawet kosztem siebie,
- podejmujesz odpowiedzialność za emocje innych,
- unikasz bliskości, bo boisz się odrzucenia,
- perfekcjonizm - ciągle czujesz, że musisz być doskonały,
- wybierasz niedostępnych emocjonalnie partnerów.
Co w tym złego? Jeśli nieustannie chcesz zadowalać innych, być może masz wpojone, że twoja wartość zależy od spełnienia oczekiwań. Kiedyś były to te stawiane przez rodziców, teraz chcesz zadowolić wszystkich dookoła. Nie odmawiasz, nawet gdy jesteś u kresu sił. Boisz się, że „nie” będzie oznaczało odrzucenie.
Nie rozwijasz skrzydeł? Może to właśnie przez te mechanizmy
Psycholożka podkreśla, że najważniejsze jest, aby połączyć kropki i zrozumieć, że dzisiejsze zachowania to efekt tego, co działo się kiedyś. Szkodliwy efekt.
To mogą być skutki trudnych doświadczeń z dzieciństwa. Schematy, które kiedyś pomagały nam przetrwać, dziś mogą nas ograniczać i wpływać na relacje, poczucie własnej wartości i granice
- czytamy na profilu @psycholog.justyna.bejmert.
Jak wskazuje psycholożka, nie musimy spełniać oczekiwań innych, kosztem własnych potrzeb. Czas zadbać o siebie, powoli wyrwać się z mechanizmów, które towarzyszyły nam przez wiele lat.
I pomyśleć jeszcze o czymś. Czy i my nie wpędzamy nasze dzieci w podobne schematy? Czy nie muszą zachowywać się w określony sposób, aby nas zadowolić? Zapominamy, że dziecko ma być po prostu dzieckiem, to jego jedyna rola w rodzinie? Może jeszcze nie jest za późno, aby to odkręcić.
