Ospa wietrzna u dzieci - ryzyko powikłań
Ospę – przypomnijmy – wywołuje wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV – varicella zoster virus), który należy do rodziny Herpesviridae. Po latach od przechorowania ospy, wirus może spowodować zachorowanie na półpasiec.
Zwiększenie liczby szczepień przeciwko ospie sprzyja zmniejszeniu liczby zachorowań i hospitalizacji. Co istotne, zakażenia u dorosłych i młodzieży mogą przebiegać ciężej niż u dzieci.
Chociaż ospę kojarzy się jako chorobę, która powoduje „tylko krostki”, warto mieć na uwadze, że wykwity skórne mogą być bolesne i uciążliwe, mogą się pojawiać na błonach śluzowych, np. w jamie ustnej, mogą pojawiać się w kilku rzutach, a także może dojść do nadkażenia bakteryjnego.
- Po pierwotnym zakażeniu wirus pozostaje w stanie latencji w komórkach zwojowych korzeni grzbietowych i w zwojach nerwów czaszkowych. Jego reaktywacja skutkuje zachorowaniem na półpasiec
– podkreśla lek. Karolina Nowicka na łamach Pediatrii po Dyplomie.
- Wystąpienie powikłań ospowych jest często dużym zaskoczeniem dla rodziców. W obiegowej opinii pokutuje przeświadczenie, że jest to łagodna choroba wieku dziecięcego. (…)
Niektóre powikłania zwiększają ryzyko hospitalizacji pacjenta, natomiast inne mogą być związane ze wzrostem ryzyka śmiertelności
– zauważa lek. Karolina Nowicka. Powikłania występują u kilku procent pacjentów.
Ospa wietrzna - powikłania u dzieci
Na liście powikłań ospy można wskazać m.in.:
- wtórne zakażenia bakteryjne zmian skórnych wywoływane przez paciorkowce grupy A oraz gronkowce
- bakteryjne nadkażenia skóry i tkanki podskórnej
- zapalenie płuc
- sepsę
- ataksję móżdżkową
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- zapalenie móżdżku
- zapalenie wątroby
- zespół Reye’a
- udar
- małopłytkowość
- zapalenie mięśnia sercowego
- neutropenię
- zapalenie kłębuszków nerkowych
- zapalenie stawów
Zakażenia skóry w przebiegu ospy
Najczęstszym powikłaniem ospy wietrznej są wtórne bakteryjne zakażenia skóry, od lekkich nadkażeń po ciężkie stany, jak ropnie, ropowica czy martwicze zapalenie powięzi.
Najczęściej występuje niepowikłane zapalenie skóry i tkanki łącznej, zwykle spowodowane przez Staphylococcus aureus lub paciorkowce grupy A.
Wykwity ospowe otaczają się wtedy czerwoną obwódką, a ich treść staje się mętna lub ropna. Leczenie zależy od ciężkości zakażenia. W lżejszych przypadkach stosuje się penicylinę fenoksymetylową, cefadroksyl lub cefaklor, a w cięższych – cefazolinę, kloksacylinę lub klindamycynę.
Zmiany na twarzy i powikłane zakażenia wymagają leczenia skojarzonego, np. cefuroksymem z ceftriaksonem. W przypadkach z bakteriemią i zajęciem naczyń limfatycznych konieczna jest hospitalizacja i leczenie penicyliną G z klindamycyną.
Najczęstsze choroby wieku dziecięcego
Zmiany ropne i głębokie nacieki często wymagają interwencji chirurgicznej. Powikłania mogą prowadzić do zapalenia płuc, ropniaka opłucnej lub sepsy.
Ryzyko rośnie przy nieodpowiedniej pielęgnacji. Skóra z wykwitami wymaga codziennej higieny – delikatnego osuszania i unikania środków miejscowych, które mogą maskować objawy zapalenia i sprzyjać namnażaniu bakterii. Niewłaściwa pielęgnacja zwiększa ryzyko blizn.
