O zasadności badania poziomu cholesterolu we krwi u dzieci pisaliśmy już w tym roku kilkakrotnie. W styczniu pojawiły się plany rozszerzenia bilansu 6-latka o badania profilaktyczne krwi. Blaszki miażdżycowe mogą tworzyć się już w pierwszych latach życia dziecka, dlatego eksperci uznali, że warto badać dzieci między 5. a 7. rokiem życia.
W maju weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia wprowadzające zmiany w bilansie 6-latka. Choć sam bilans nie jest obowiązkowy, to właśnie ten spośród innych bilansów zdrowia cieszy się największym zainteresowaniem rodziców. Krótko mówiąc: o bilansie dwu- czy czterolatka zapominamy, przed rozpoczęciem nauki szkolnej odwiedzamy jednak gabinety pediatrów.
Kiedy badać cholesterol u dziecka?
Wysoki cholesterol u dziecka to sygnał, którego nie wolno lekceważyć, bo zaburzenia lipidowe w młodym wieku mogą zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych w dorosłości.
W pediatrii podchodzi się do tego trochę inaczej niż u dorosłych - zaleca się badania przesiewowe w określonych momentach życia, a także w przypadku obecności czynników ryzyka. Dlatego o ile wcześniej pediatra nie skieruje dziecka na badanie poziomu cholesterolu - warto wykonać je właśnie w ramach bilansu 6-latka.
Takimi przesłankami, że skontrolowac jego poziom wcześniej mogą być:
- nadwaga lub otyłość u dziecka,
- obecność chorób metabolicznych (cukrzycy typu 1 lub 2, choroby nerek, wątroby, tarczycy),
- wystąpienie w rodzinie dziecka zawału, udaru, miażdżycy w młodym wieku,
- podejrzenie rodzinnej hipercholesterolemii.
Co robić, gdy dziecko ma za wysoki cholesterol?
To mit, że z wysokim poziomem cholesterolu borykają się tylko osoby z ponadprzeciętną masą ciała. Owszem, wysoki cholesterol może wynikać z czynników środowiskowych (zła dieta, brak ruchu), jednak u dzieci jego przyczyną są często czynniki genetyczne.
Skutki zaniedbanego wysokiego poziomu lipidów mogą być poważne - im szybciej wychwycony problem, tym skuteczniejsze przeciwdziałanie chorobom.
Normy poziomu cholesterolu u dzieci - zgodnie z zaleceniami American Heart Association - wyglądają następująco:
- Cholesterol całkowity poniżej 170 mg/dl,
- LDL (zły cholesterol) poniżej 110 mg/dl,
- HDL (dobry cholesterol) powyżej 45 mg/dl,
- Trójglicerydy poniżej 75 mg/dl (dla dzieci do 9 lat) i poniżej 90 mg/dl (dla dzieci w wieku 10-19 lat).
Co robić, gdy poziom cholesterolu jest za wysoki? Przede wszystkim należy powtórzyć badanie, bo jedną z najczęstszych przyczyn niewłaściwie rozpoznawanych chorób są pomyłki laboratoryjne.
Nie panikuj — działaj świadomie 🧠
🔄 Po pierwsze: powtórz badanie, najlepiej z pełnym profilem lipidowym (cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy). Błędy laboratoryjne się zdarzają.
👨👩👧 Po drugie: sprawdź, czy w rodzinie były nagłe zgony sercowe przed 50. rokiem życia — może to świadczyć o rodzinnej hipercholesterolemii.
🩺 Po trzecie: oceń ogólny stan zdrowia dziecka — choroby nerek, wątroby, tarczycy czy cukrzyca mogą wpływać na poziom cholesterolu.
- wyjaśnia pediatra Wojciech Feleszko.
