Wędzidełko języka to elastyczny, włóknisty twór łączący, w linii środkowej, dno jamy ustnej z dolną powierzchnią języka. Możemy je z łatwością zobaczyć przy uniesieniu języka do podniebienia. Rozwój wędzidełka warunkuje prawidłową ruchomość języka. W warunkach fizjologicznych możliwe powinno być dotarcie językiem do każdej części jamy ustnej.
Spis treści
- Skutki za krótkiego wędzidełka
- Cechy wskazujące na krótkie wędzidełko
- Leczenie za krótkiego wędzidełka
Skutki za krótkiego wędzidełka
Wraz z rozwojem dziecka za krótkie wędzidełko może manifestować się na różne sposoby. Ankyloglosja czyli krótkie wędzidełko może ograniczać człowieka również w życiu dorosłym. Istnieje grupa zawodów niedostępnych dla osób z za krótkim wędzidełkiem np. dmuchacz szkła, muzyk instrumentów dętych.
Oto przykładowe objawy za krótkiego wędzidełka:
Nieprawidłowy wzorzec ssania i problemy z ssaniem piersi
Już w trakcie pierwszego badania noworodka, podczas oglądania jamy ustnej, lekarz powinien zwrócić uwagę na budowę wędzidełka. Na tak wczesnym etapie ciężko jednoznacznie stwierdzić wadę. W przypadku wątpliwości należy uczulić matkę, aby zwróciła uwagę na wszelkie trudności z przystawieniem dziecka do piersi. Prawidłowy wzorzec ssania obejmuje uniesienie językiem brodawki i dociśnięcie jej do wałka dziąsłowego. Za krótkie wędzidełko utrudnia ten proces i powoduje że malec męczy się przy karmieniu, płacze i przerywa jedzenie.
Wady zgryzu
Gdy w diecie dziecka pojawiają się pokarmy stałe, powinien wypracować się odruch żucia, do którego konieczne jest przetransportowanie pokarmu między zęby trzonowe. Niestety z powodu krótkiego wędzidełka występują ruchy języka jedynie w przód i tył. Prawidłowo pokarm po uniesieniu czubkiem języka jest podawany do połknięcia za pomocą ruchu falistego. Przy skróconym wędzidełku odruch połykania również jest zaburzony, co może mieć związek z powstawaniem wad zgryzu.
Ślinotok
Normalnie w spoczynku, język jest uniesiony ku górze. Takie prawidłowe ułożenie nie jest możliwe przy zbyt krótkim wędzidełku. Przez zaleganie języka na dnie jamy ustnej, ślina nie może swobodnie odpływać, zbiera się pod językiem, a czasami wypływa na zewnątrz.
Wady wymowy
Istnieje pogląd, że ograniczenie ruchów języka, związane z za krótkim wędzidełkiem, sprzyja powstawaniu wad wymowy. Szczególnie wyrażone jest to przy głoskach "t", "d" oraz "n", ponieważ przy ich prawidłowej artykulacji konieczne jest uniesienie czubka języka. Poza tym możemy zaobserwować seplenienie międzyzębowe wskutek wsuwania języka między zęby.
Polecamy: Ile słów powinno mówić dziecko w wieku dwóch-trzech lat, a ile w wieku sześciu?
Cechy wskazujące na krótkie wędzidełko
Prosimy dziecko o wysunięcie języka na brodę. Tak proste polecenie może stanowić problem, a język ucieka w prawo lub w lewo. Ponadto czubek wysuniętego języka przybiera kształt sercowaty, a powinien być zaokrąglony. Ruchomość języka w jamie ustnej jest ograniczona. Trudne jest uniesienie języka w kierunku wałka dziąsłowego, wędzidełko języka napina się i nadmiernie grubieje. Dodatkowo można zaobserwować trudności z artykulacją głosek: (l, sz, ż, cz, dż oraz r). Czasem przy za krótkim wędzidełku występuje nadmierne ślinienie.
Zaburzenia prawidłowej wymowy. Diagnoza i leczenie u logopedy
Leczenie za krótkiego wędzidełka
Istnieją ćwiczenia lub masaże polecane przy krótkim wędzidełku, jednak ich skuteczność jest raczej wątpliwa. Najlepsze efekty przynosi frenotomia, czyli podcięcie wędzidełka. Nazwa może brzmieć przerażająco i często budzi opory u rodziców. Jest to bardzo prosty zabieg, szczególnie w przypadku podcięcia wędzidełka języka u niemowlaków. Jak wiadomo lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego im wcześniej się zdecydujemy, tym korzystniej dla dziecka. Na pewno bezwzględnym wskazaniem do zabiegu podcięcia wędzidełka jest całkowite przyrośnięcie języka do dna jamy ustnej. U kilkudniowego malca wędzidełko jest na tyle delikatną strukturą, że zabieg jest bezbolesny, a podcięte wędzidełko goi się błyskawicznie. Jeszcze tego samego dnia dziecko wraca do normalnego funkcjonowania. U starszych dzieci zabieg robi się nieco bardziej kłopotliwy. Zwykle wymaga konsultacji laryngologa, logopedy. Stosuje się znieczulenie miejscowe i powinny mu towarzyszyć ćwiczenia języka u dziecka.
