Wojenne zniszczenia na Bliskim Wschodzie pokazywane w przekazach telewizyjnych czy w internecie bez problemu docierają także do młodszych odbiorców.
Wielu rodziców podgłaśnia radio, gdy spiker podaje podaje najnowsze informacje na temat ataku, dorośli rozmawiają o tym, co dzieje się w Iranie, scrollują internet, w ktorym nagłówki dotyczące ataku są obecnie najbardziej widoczne.
Czy da się przed tymi wiadomościami uchronić dziecko? Najpewniej nie, dlatego jeśli dziecko już cokolwiek na ten temat usłyszało, nie warto udawać, że tematu nie ma. Rozmowy z dziećmi o trudnych tematach, takich jak wojna, wymagają jednak delikatności i dostosowania do wieku oraz wrażliwości dziecka.
W rozmowie unikaj słowa „wojna”
Kilkulatek, który nie ma pojęcia o geopolityce ani nawet nie wie, gdzie dokładnie leżą Iran i Izrael, informacje o atakach może odbierać jako te, które bezpośrednio dotyczą naszego bezpieczeństwa. Nie ma nic dziwnego w tym, że słowo „wojna” budzi lęk i wywołuje najgorsze skojarzenia.
Zdaniem psychotraumatolog warto unikać go w rozmowie z najmłodzymi.
− Przy małym dziecku warto zamienić słowo "wojna" na "walki" i w skrócie opowiedzieć mu, na czym ona polega. Starszemu dziecku można opowiedzieć o przeżyciach babci czy dziadka, pokazać na mapie, gdzie toczyły się najbardziej zacięte walki
- mówiła psychotraumatolog Małgorzata Bajko w rozmowie z „Dzień dobry TVN” po wybuchu wojny w Ukrainie.
Część dzieci dobrze pamięta, co działo się trzy lata temu za naszą wschodnią granicą. Wojna w Ukrainie trwa do dziś, jednak to właśnie jej wybuch sprawił, że musieliśmy bardzo uważać na to, jakie przekazy będą docieraly do naszych dzieci. Było nam wyjątkowo trudno, bo często także my dorośli nie wiedzieliśmy, czy także mamy powody do obaw.
Wojna jest daleko, ale dziecko widzi to inaczej
Zanim zaczniesz rozmawiać z dzieckiem o wojnie dowiedz się, co konkretnie już usłyszało na temat konfliktu na Bliskim Wschodzie. Nie ma sensu „dokładać” informacji, które mogą dodatkowo je wystraszyć.
W zależności od wieku dziecka prowadź rozmowę w sposób zrozumiały dla niego:
- Małe dzieci (do ok. 6 lat): ogranicz szczegóły, mów bardzo ogólnie i spokojnie. Skup się na tym, że wydarzenia te dzieją się daleko i że dziecko jest bezpieczne.
- Dzieci w wieku szkolnym: możesz wyjaśnić podstawowe fakty: że czasem między krajami są konflikty, ale nie wszystkie wojny wpływają na cały świat.
- Starsze dzieci i nastolatki: warto prowadzić bardziej otwartą rozmowę, odpowiadać szczerze, ale z wyjaśnieniem kontekstu i podkreśleniem, że nie wszystko, co słyszą, bezpośrednio ich dotyczy.
Podkreśl, że wojna toczy się daleko, nie zagraża wam bezpośrednio, a wiele osób (przywódcy, organizacje, pomoc humanitarna) pracuje nad tym, by zakończyć konflikt.
Nie bagatelizuj lęku dziecka, zapewnij je o tym, że jeśli chce dowiedzieć się czegoś jeszcze, potrzebuje wyjaśnienia - chętnie odpowiesz na jego pytania. Zachęć do tego, by samo nie poszukiwało informacji w internecie - artykuły pojawiające się w mediach są konstruowane tak, by ich przekaz był zrozumiały dla dorosłych - dla dzieci mogą być źródłem dodatkowego strachu.
