Żłobek dla dzieci: jak przygotować do niego dziecko?

Żłobek dla dzieci przez wiele lat kojarzył się bardzo źle. Obecnie jednak placówki te wyglądają i funkcjonują inaczej niż kiedyś. Warto więc rozważyć i taką możliwość, gdy musisz lub chcesz szybko wrócić do pracy. Dowiedz się więc, czym jest żłobek dla dzieci i jak przygotować do niego dziecko.

Spis treści

1. Żłobek dla dzieci: zmiana obyczajów
2. Jak przygotowac dziecko do żłobka?
3. Żłobek dla dzieci: obserwuj dziecko

Komu później powierzyć opiekę nad dzieckiem? Najczęściej wybór pada na babcię lub wynajętą nianię. O żłobku  dla dziecka wielu młodych rodziców nawet nie myśli lub traktuje go jak ostateczność. Czy słusznie?

Żłobek dla dzieci: zmiana obyczajów

Żłobek dla dzieci to placówka, które aż do lat 90. bardziej przypominała kompanię karną niż miejsce przyjazne dziecku – najważniejsze były sterylna czystość i regulamin – dzieci miały na komendę zjeść (często były karmione na siłę), zrobić siusiu i zasnąć. Obrazu koszmaru dopełniały zwyczaje wynikające głównie z przepisów sanitarnych, np. tzw. filtr sanitarny – codziennie po przyjściu do żłobka dziecko było (już bez mamy) rozbierane w specjalnym pokoju i badane przez pielęgniarkę lub lekarza, czy na pewno jest zdrowe. Z tych samych powodów rodziców nigdy nie wpuszczano do pomieszczeń, w których przebywały dzieci. Maluchy nie mogły też przynosić z domu żadnych zabawek, przytulanek etc. Tak było i może jeszcze jest (odpukać!) w niektórych żłobkach a'la PRL.

Jednak ogromna większość dzisiejszych żłobków wygląda zupełnie inaczej. Najważniejsze są potrzeby dziecka, także te emocjonalne. Dlatego nie ma żadnego wyrywania malca z rąk mamy – przez pierwsze dni (lub tygodnie) rodzice mogą przebywać w żłobku razem z dzieckiem, aby łatwiej mu było zaaklimatyzować się w nowym środowisku, poznać „ciocie”, nową przestrzeń, zwyczaje, rytm dnia. Maluch może też zabrać z domu swoją ulubioną przytulankę czy poduszkę, czy smoczek. Nie ma karmienia wbrew woli, są za to różne diety, np. jeśli dziecko jest na diecie dla alergików bądź wegetariańskiej. A przede wszystkim są zabawy, ciekawe zajęcia i miłe ciocie. Może więc przynajmniej warto rozważyć umieszczenie dziecka w żłobku? Zwłaszcza że jest to rozwiązanie, które ma kilka zalet.

To, co jest najtrudniejsze – zarówno dla dziecka, jak i dla mamy – to rozłąka i tęsknota. Dotąd maluszek był oczkiem w głowie mamy, która zawsze była blisko i starała się spełniać wszystkie jego potrzeby. Teraz to się zmieni. Na początku bardzo będzie wam siebie brakować, ale to minie, gdy dziecko coraz lepiej będzie adaptować się w nowym środowisku.

• Jeśli to możliwe, nie planuj powrotu do pracy równocześnie z debiutem malucha w żłobku, tylko przynajmniej miesiąc później – musisz mieć czas, by zostać w żłobku w okresie adaptacji i na jego ewentualne choroby.
• W dużych miastach ostatnio jest więcej chętnych niż miejsc, zapisz więc dziecko jak najwcześniej – przy ustalaniu list liczy się kolejność zgłoszeń oraz fakt, że oboje rodzice pracują. Nie ma rejonizacji.
• Wielu rodziców zapisuje dzieci od września, wraz początkiem roku szkolnego. Dlatego dobrym momentem na żłobkowy debiut jest np. styczeń – wtedy jest mniej nerwowo, bo większość dzieci już się zaadaptowała. Dobra atmosfera udzieli się i twojemu dziecku, a panie będą mogły poświęcić mu więcej czasu i uwagi.

>> Dowiedz się również, jakie wymogi formalne muszą spełniać żłobki

Jak przygotowac dziecko do żłobka?

Gdy do żłobka dla dzieci ma trafić maluch kilkumiesięczny, lepiej, by stało się to, zanim skończy 6. miesiąc życia – później wchodzi w fazę rozwojową silnego przywiązania do opiekunów i lęku przed nowymi osobami, twarzami.

• Skorzystaj z możliwości zostania z dzieckiem przez pierwsze dni i nie zostawiaj go od razu na cały dzień. Zacznijcie od 2–3 godzin dziennie, stopniowo ten czas wydłużając.
• Jeśli twoje dziecko skończyło rok, pamiętaj, aby pożegnać się z nim – nie wymykaj się ze żłobka ukradkiem.
• Jeśli dziecko jest starsze (ma 1,5 roku lub więcej), przed pójściem do żłobka tłumacz mu powody rozłąki i uprzedź, czego może się spodziewać. Nie koloryzuj, nie przedstawiaj żłobka jako krainy szczęśliwości – trzymaj się rzeczywistości. Powiedz, że będą tam nowi koledzy i koleżanki, dużo zabawek, ale trzeba będzie zostać bez rodziców.
• Przy rozstaniu z takim starszym maluchem nigdy nie mów „zaraz wrócę”, jeśli masz zamiar wrócić po kilku godzinach. Lepiej określ, kiedy to będzie (przed obiadem, po spacerze, po podwieczorku).
• Po powrocie malca do domu bądź cierpliwa i cała dla niego. Być może będzie chciał być w stałym kontakcie z tobą – przytulony i wpatrzony w twą twarz, gotów do powtarzania głosek, wspólnej zabawy. Zrozum to i nie okazuj zniecierpliwienia. Przecież dla niego jesteś całym światem. Dotąd to ty go karmiłaś, tuliłaś, bawiłaś się z nim, a teraz nie widzi cię przez kilka godzin. Dziecko musi to odreagować, więc wciąż chce cię przytulać i być blisko.

Żłobek dla dzieci: obserwuj dziecko

Maluszek nie jest w stanie opowiedzieć, jak mu tam jest, dlatego powinnaś być czujna i uważnie obserwować dziecko. Jeśli po 4–6 tygodniach wciąż źle reaguje ono na rozstanie, jeśli płacze jeszcze długo po twoim wyjściu (pytaj o to opiekunki) – być może trzeba będzie poszukać nowego, bardziej przyjaznego żłobka dla dzieci lub znaleźć inne rozwiązanie. W dużych miastach funkcjonują żłobki prywatne. Grupy są w nich zwykle mniej liczne, mniejsze jest więc ryzyko częstych zachorowań. Lepsze mogą być też warunki socjalne i więcej opiekunek. Niestety, znacznie wyższy jest też koszt takiego żłobka – od 700 zł wzwyż. Dobrym rozwiązaniem są żłobki w miejscach pracy – mama jest wtedy zawsze w pobliżu i gdyby nagle coś się działo, może szybko pojawić się na miejscu. Takich żłobków na razie jest jednak bardzo mało. Miejmy nadzieję, że zmieni to przyjęty we wrześniu projekt zmian w kodeksie pracy, wprowadzający możliwość finansowania żłobków i przedszkoli ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

>> Poznaj również 5 zabaw, stymulujących rozwój rocznego dziecka

Zdaniem eksperta

Agnieszka Kostrzewa, psycholog

Szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko. Młodym mamom, podobnie jak pracodawcom, coraz częściej zależy na szybkim powrocie do pracy po urodzeniu dziecka.

Zmiany w przepisach, żłobki przyzakładowe pozwalają godzić macierzyństwo z karierą. Z doświadczenia wiem, że gorzej przeżywają żłobek rodzice. Dzieci przed 6. miesiącem życia bardzo łatwo przystosowują się do nowych osób i warunków. Im dziecko starsze, tym trudniej jest mu rozstawać się z mamą; im bardziej przyzwyczaiło się, że otoczenie natychmiast reaguje na jego zachcianki, tym trudniej jest mu czekać na zaspokojenie potrzeb i znosić frustrację. Dzieci w żłobku przechodzą trening przystosowywania się do zmian od początku swej podróży w świecie – w późniejszych etapach życia łatwiej i szybciej adaptują się do warunków otoczenia – zarówno w przedszkolu, jak w szkole. W całej późniejszej edukacji i rozwoju nauka przez obserwację i naśladowanie jest bardzo ważna.

miesięcznik "M jak mama"