Szczepionka DTP - błonica, tężec, krztusiec. Szczepienie obowiązkowe

DTP, czyli szczepionka skojarzona zapobiegająca: błonnicy, tężcowi, krztuścowi pojawia się w kalendarzu szczepień aż 7 razy. Szczepionka DTP ma bowiem 4 dawki podstawowe i 3 dawki przypominające. Zobacz, jak działa ta szczepionka i kiedy szczepić dziecko.

Spis treści

1. Co to jest szczepionka DTP?
2. Ile dawek szczepionki DTP zapewnia ochronę?
3. Szczepienie DTP w 1. roku życia
4. Szczepienie DTP w 2. roku życia
5. Szczepienie DTP w kolejnych latach
6. Przed jakimi chorobami chroni szczepionka DTP?
7. Jaki jest skład szczepionki DTP?
8. Objawy, jakie mogą wystąpić po szczepionce DTP
9. Jaką odporność daje szczepionka DTP?
10. Polecamy wideo: Szczepienia przeciw grypie

Co to jest szczepionka DTP?

DTP to szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, podawana podskórnie. Skrót pochodzi od pierwszych liter łacińskich nazw chorób, którym szczepionka zapobiega: błonicy (Diphtheria), którą wywołuje maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphtheriae), tężca wywoływanego przez laseczkę tężca (Clostridium tetani) i krztuśca (Pertussis) wywoływanego przez Bordetella pertussis.

Ile dawek szczepionki DTP zapewnia ochronę?

Niestety, jedna czy dwie dawki szczepionki DTP to za mało, by uodpornić dziecko przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi. Potrzeba ich zdecydowanie więcej. Ten sam schemat dawkowania dotyczy zarówno szczepionki pełnokomórkowej, jak i bezkomórkowej.

Szczepienie DTP w 1. roku życia

W pierwszym roku życia niemowlę dostaje 3 dawki szczepienia podstawowego: w 2., 3.-4. oraz 5.-6. miesiącu życia. Szczepienia zaczynają się po 6. tygodniu życia. Dziecko powinno dostawać je co około 6 tygodni, nie wcześniej niż co cztery.

Szczepienie DTP w 2. roku życia

W 2. roku życia, zwykle między 16. a 18. miesiącem, niezbędne jest podanie dawki uzupełniającej (czwartej).

Szczepienie DTP w kolejnych latach

W 6. roku życia dziecko powinno dostać dawkę przypominającą (piątą – licząc od narodzin), a następnie w 14. i 19. roku życia. Podsumowując:

• pierwsza dawka szczepionki DTP w drugim miesiącu życia;
• druga dawka po sześciu tygodniach od pierwszej - 3, 4 miesiąc
• trzecia dawka po kolejnych sześciu tygodniach - 5-6 miesiąc
• czwarta dawka w drugim roku życia - 16-18 miesiąc życia
• 3 tzw. dawki przypominające szczepienia DTP - w 6., 14. i 19. roku życia.

Warunkiem zaszczepienia dziecka jest stwierdzenie przez lekarza, że jest ono całkowicie zdrowe.

>> Jakie badania robi się dziecku do 6 miesiąca życia? >>

Przed jakimi chorobami chroni szczepionka DTP?

To bardzo ważne pytanie: wiele z nas szczepiąc dziecko, nie zawsze zdaje sobie sprawę z tego, przed czym chorni własne dziecko. Oto charakterystyka chorób:

Szczepionka DTP ma zapobiegać takim chorobom jak:

• Błonica. Objawia się wysoką gorączką i twardym nalotem na migdałkach, który może tworzyć błony utrudniające połykanie, a nawet oddychanie. Czasem dochodzi do powikłań, np. porażenia nerwów, uszkodzenia szpiku, a nawet zaburzeń pracy serca.
• Tężec. Na skutek zakażenia dochodzi do wzmożonego napięcia mięśni i prężeń. Podczas napadu może dojść do niedotlenienia mózgu. Choroba może skończyć się tragicznie.
• Krztusiec. Ostra zakaźna choroba dróg oddechowych, objawiająca się atakami męczącego kaszlu przypominającego pianie koguta. Napady mogą się kończyć wymiotami, bezdechem, sinicą, niedotlenieniem, utratą przytomności.

Jaki jest skład szczepionki DTP?

Szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi należy do szczepień obowiązkowych dla wszystkich niemowląt, oczywiście pod warunkiem, że nie ma przeciwwskazań do jej podania. Zobacz w jakich przypadkach kalendarz szczepień dopuszcza podanie szcepionki z ograniczonym komponentem. Szczepionka DTP zawarta jest w jednej ampułce (czyli niezbędne jest jedno ukłucie, w udo). Zawiera nieszkodliwe toksyny bakterii tężca i błonicy oraz jeden  z dwóch możliwych składników bakterii krztuśca. W zależności od komponentu krztuśca, wyróżnia się dwa rodzaje szczepionek.1. Szczepionka pełnokomórkowa - zawiera całe zabite bakterie pałeczki krztuśca. Jest dostępna bezpłatnie. Wielu lekarzy jednak jej nie lubi, ponieważ może powodować większe odczyny niepożądane niż drugi jej rodzaj. Dlatego starają się unikać podawania szczepionki pełnokomórkowej dzieciom, zwłaszcza dzieciom z zaburzeniami neurologicznymi.2. Szczepionka bezkomórkowa, acelularna, nie ma w swoim składzie całych komórek bakteryjnych, a tylko jej fragmenty. W zależności od producenta i rodzaju szczepionki acelularnej (jest kilka dostępnych), w ampułce jest od 1 do 5 antygenów krztuśca (czyli cząstek, które pobudzają układ immunologiczny, wzbudzając odporność poszczepienną). Dla porównania, w pełnokomórkowej szczepionce jest ich około 3 tysięcy, czyli przynajmniej kilkaset razy więcej. Skuteczność obu szczepionek jest podobna. Niestety, szczepionka bezkomórkowa jest odpłatna, kosztuje około 60–80 zł za dawkę. Muszą za nią zapłacić rodzice. Wyjątkiem są dzieci z zaburzeniami neurologicznymi, które na podstawie pisemnego zaświadczenia od neurologa mogą być szczepione bezpłatnie.Nasza rada: Decydując się na szczepionkę bezkomórkową, warto rozważyć zakup np. szczepionki 5w1 lub szczepionki  6w1 (one także zawierają bezkomórkowy krztusiec). Dzięki temu dziecko może uniknąć kilku zastrzyków. Szczepionki tej nie refunduje państwo nawet u dzieci, u których są wskazania neurologiczne do podania szczepionki bezkomórkowej.

>> SZCZEPIENIE: dolegliwości i odczyny - które są nieprawidłowe? >>

Objawy, jakie mogą wystąpić po szczepionce DTP

• w miejscu wkłucia może pojawić się zaczerwienienie, a nawet żywoczerwony obrzęk, powiększający się w ciągu kilkunastu godzin, dlatego warto od razu po szczepieniu zrobić dziecku okład z soby oczyszczonej (nasączyć wacik roztworem łyżeczka sody na pół szklanki letniej przegotowanej wody), zabandażować i pilmować, by wacik był cały czas wilgotny
• w kilka godzin po szczepieniu DTP może pojawić się gorączka, brak apetytu, wymioty.

Uwaga: jeśli temperatura przekracza 39°C, dziecko jest senne, zachowuje się nietypowo, jedź z nim do szpitala. Tak ostra reakcja pojawia się rzadko i zawsze wymaga konsultacji lekarskiej. Jeśli dziecko źle zniosło pierwszą dawkę szczepienia, należy w rozmowie z lekarzem rozważyć podanie mu następnej.

Jaką odporność daje szczepionka DTP?

Szczepionka DTP (pełnokomórkowa jak i bezkomórkowa) skutecznie zapobiega zachorowaniu na błonicę, tężec i krztusiec. Odporność poszczepienna przeciwko błonicy i tężcowi utrzymuje się przez 10 lat, przeciwko krztuścowi spada nieco wcześniej.

Polecamy wideo: Szczepienia przeciw grypie