Czy wiesz, że praca domowa krzyżuje plany 63 proc. rodzin? Poznaj raport M jak mama

Co drugi rodzic wyraża aprobatę dla prac domowych zadawanych w szkole, natomiast co piąty nie akceptuje odrabiania lekcji w domu. Co dokładnie na temat pisania wypracowań i rozwiązywania zadań domowych sądzą polscy rodzice? Raport M jak mama rozwiewa wszelkie wątpliwości.

Ostatnio temat zadawania prac domowych jest często poruszany ze względu na apel Rzecznika Praw Dziecka dotyczący potrzeby zmniejszenia liczby zadań dawanych do domu. Ministerstwo Edukacji uważa jednak, że prace domowe to ważny element edukacji i nie zamierza z nich rezygnować.

Postanowiliśmy sprawdzić, co o pracach domowych sądzą rodzice. Na naszą prośbę Instytut Badań Pollster przeprowadził ankietę wśród 216 osób i przeanalizował ich opinie dotyczące prac domowych. 

Spis treści:

1. Co rodzice sądzą o zadawaniu prac domowych?
2. Czego zdaniem rodziców uczą prace domowe?
3. Czy rodzice pomagają w odrabianiu lekcji?
4. Praca domowa kontra rodzinny spacer
5. Oczekiwania rodziców wobec prac domowych

Co rodzice sądzą o zadawaniu prac domowych?

W badaniu wzięło udział ponad 200 matek i ojców dzieci w wieku szkolnym. Jak się okazuje, co drugi rodzic uczniów w wieku 6-18 lat wyraził aprobatę dla prac domowych zadawanych w szkole. Zdecydowanie popiera odrabianie lekcji w domu 22 proc. badanych, raczej popiera 31 proc., a zdecydowanie przeciw jest tylko 10 proc. ankietowanych. Raczej nie popiera odrabiania lekcji 13 proc. rodziców.

Co ciekawe, zdanie na temat zadań domowych zmienia się wraz z wiekiem dziecka. Przychylną postawę wobec prac domowych częściej wyrażają rodzice najmłodszych dzieci w wieku 6-10 lat. Wśród  rodziców dzieci, które są na początku swojej edukacji 64 proc. ma pozytywny stosunek do prac domowych, a wśród rodziców dzieci w wieku 15–18 lat – tylko 43 proc. z nich jest za zadawaniem prac. Za odrabianiem lekcji opowiada się więcej ojców niż matek.

Czytaj: Jak zachować spokój w trakcie odrabiania lekcji? 7 zasad dla rodziców

"Nie będę odrabiał lekcji!". Jak zachęcić dziecko do odrabiania lekcji?

Czego zdaniem rodziców uczą prace domowe?

Dlaczego tylu rodziców chce, aby ich dzieci poświęcały swój wolny czas na pisanie wypracowań i obliczanie słupków? Pracom domowym najczęściej przypisywane są pozytywne aspekty związane z nauką. Aż 77 proc. dorosłych uważa, że prace domowe w formie wspólnych projektów uczą dzieci pracy w grupie.

Dla 75 proc. ankietowanych jest to sposób na naukę systematyczności i odpowiedzialności, a dla 62 proc. – sposób na trening zarządzania swoim czasem. 70 proc. rodziców uważa, że dzięki pracom domowym dziecko lepiej przyswaja wiedzę, a 49 proc. – że – poprawia swoje oceny.

64 proc. respondentów uważa, że dzięki pracom domowym mają kontrole nad stanem wiedzy swojego dziecka, a dla 46 proc. jest to szansa na integrację rodziny.

Trzeba jednak podkreślić, że wśród opinii na temat prac domowych znalazły się też te negatywne. Część badanych traktuje zadawanie lekcji jak zrzucanie odpowiedzialności z nauczyciela na rodzica (44 proc. dorosłych), uważa, że lekcje zabierają czas, który uczeń mógłby poświęcić na zajęcia dodatkowe (42 proc.), absorbują rodziców (42 proc.), są źródłem stresu dla dziecka (36 proc.) i stanowią dla niego duże obciążenie (35 proc.).

Pozytywne aspekty prac domowych dostrzegają głównie rodzice najmłodszych dzieci (w wieku 6-10 lat) przypisując pracom domowym takie atrybuty jak utrwalanie wiedzy, możliwość weryfikacji wiedzy, zwiększanie pewności siebie ucznia oraz uczenie zarządzania czasem.

Mniej przychylne opinie na temat prac domowych mają rodzice nastolatków (15-18 lat) – według nich prace domowe są obciążeniem i źródłem stresu.

Czytaj: Wzrokowiec - kto to jest i jak się uczy?

Jak nauczyć dziecko tabliczki mnożenia? Szybkie metody nauki mnożenia

Czy rodzice pomagają w odrabianiu lekcji?

Negatywny stosunek części rodziców do prac domowych może wynikać z fakty, że odrabianie lekcji angażuje niektórych z nich bardziej, niżby tego chcieli. Prawie wszyscy (blisko 90 proc.) dzieci przyznali, że uczestniczą w odrabianiu prac domowych przynajmniej od czasu do czasu. 43 proc. respondentów pomaga w nauce od czasu do czasu, 30 proc. – często, a tylko 6 proc. – nie angażuje się wcale.

Opinie te zależą oczywiście od wieku dzieci. Rodzice najmłodszych (6-10 lat) częściej deklarują, że pomagają w odrabianiu prac domowych, natomiast rodzice najstarszych dzieci (15-18 lat) robią to sporadycznie. Blisko co trzeci rodzic przyznaje, że kilka razy w ciągu ostatniego roku odrabiał lekcje za dziecko.

Badanie wykazało również, że częściej pomagają ci rodzice, którzy nie popierają prac domowych, a rzadziej ci, którzy są im przychylni.

Praca domowa kontra rodzinny spacer

Jak wynika z odpowiedzi respondentów, praca domowa zajmuje dużo czasu i jest często powodem rezygnacji ze wspólnych rodzinnych zajęć czy aktywności.

Ponad połowa pytanych przyznaje, że praca domowa czasem wpływa na konieczność zrezygnowania z ich rodzinnych planów (częściej mówią tak rodzice, którzy nie są przychylni pracom domowym). 37 proc. osób nie zauważyła takich zależności i częściej byli to rodzice popierający prace domowe.

Czytaj: Czy zatrudnianie pomocy do odrabiania lekcji ma sens?

Lektury szkolne klasa 1-3 w roku szkolnym 2019/2020

Oczekiwania rodziców wobec prac domowych

Osoby, które wzięły udział w badaniu wypowiedzieli się również na temat oczekiwań wobec prac domowych zadawanych przez nauczycieli.

Rodzice dzieci w wieku szkolnym (6-18 lat) najczęściej zgadzają się z opinią, że dziecko powinno znać cel pracy domowej, by rozumieć jej sens (85 proc.). Są przekonani, że ilość pracy domowej powinna być optymalizowana (nauczyciele powinni uzgadniać między sobą ilość prac domowych z różnych przedmiotów), oraz że prace domowe powinny zajmować dziecku łącznie najwyżej godzinę dziennie (69 proc.).

Tylko 29 proc. respondentów zaznaczyło, że odrabianie prac domowych powinno być dobrowolne (częściej rodzice dzieci w wieku 11–14).

Jak pokazały wyniki ankiety, oczekiwania rodziców wobec prac domowych zależą od wieku posiadanego dziecka. Rodzice najmłodszych dzieci (6 -10 lat) oczekują, by prace domowe nie przeciążały dziecka – nie powinny zajmować dużo czasu i z prac domowych nie powinna być wystawiana ocena.

Rodzice nieco starszych dzieci (11 lat-14 lat) mają przekonanie, że praca domowa powinna być dobrowolna i powinna być odrabiana w szkole. Rodzice najstarszych dzieci (15-18 lat) są bardziej przekonani, że powinna być to praca samodzielna bez wsparcia rodzica, by dać realny ogląd nauczyciela na wiedzę ucznia.

A w których klasach powinny być zadawane prace domowe? Blisko 40 proc. rodziców dzieci w wieku szkolnym (6 -18 lat) twierdzi, że od początku nauki dziecka. 18 proc. ankietowanych chętnie widziałoby prace domowe dopiero w szkołach ponadpodstawowych.

Czytaj: Uwaga, praca domowa!

Jak się uczyć? 5 technik efektywnej

Badanie przeprowadzone przez Instytut Badań Pollster dla Grupa ZPR MEDIA / Październik 2019

Małgorzata Wójcik