Po kim dziedziczymy inteligencję? Naukowcy już to wiedzą, sprawdziło się u was?

2025-06-26 15:56

Dobrze wiemy, że inteligencja jest czymś, co możemy odziedziczyć. Za dobre geny powinnyśmy podziękować rodzicom? Gratulacje niekoniecznie należą się obojgu - naukowcy odkryli, kto ma znaczący udział. Ale inteligencja to nie tylko geny. Jednak i w tym przypadku jest osoba, która ma większą moc sprawczą.

Dziecko dziedziczy inteligencję po rodzicach? Niekoniecznie oboje mają na to wpływ

i

Autor: Getty Images Dziecko dziedziczy inteligencję po rodzicach? Niekoniecznie oboje mają na to wpływ

Rodzice są świadomi, że o tym, czy urodzi się chłopiec, czy dziewczynka, w dużej mierze decyduje ojciec - a dokładniej chromosom płciowy, który maluch od niego dostanie. Co jeszcze dziecko może odziedziczyć po tacie? Jak się okazuje, prawidłowa odpowiedź na pytanie „po kim ono jest takie mądre?”, to niekoniecznie „po tatusiu”. Odkrycia naukowców pokazują, który rodzic ma znaczący wpływ na inteligencję swojego potomka.

Spis treści

  1. Mama czy tata? Kto sprawia, że dziecko jest inteligentne?
  2. Inteligencja to nie tylko ta przekazana w genach
Jak zaplanować płeć dziecka? Królowe Matki, odc. 15

Mama czy tata? Kto sprawia, że dziecko jest inteligentne?

Co to jest inteligencja i skąd się bierze? Definicji jest wiele, zazwyczaj kojarzymy ją z wykorzystywaniem wiedzy i umiejętności, tak aby radzić sobie z różnymi wyzwaniami. A kto sprawia, że jesteśmy „tacy mądrzy”? Według badań, to geny matki decydują o tym, jak inteligentne są jej dzieci. Dzieje się tak dlatego, ponieważ geny inteligencji są przenoszone na chromosomie X, a kobiety mają dwa z nich, mężczyźni - tylko jeden. W dodatku te dziedziczone od ojca mogą zostać automatycznie dezaktywowane. Dlaczego? Uważa się, że te geny działają tylko wtedy, gdy pochodzą od matki.

Dowody? Jedno to badania przeprowadzone na genetycznie zmodyfikowanych myszach: te, które miały dodatkowe geny od matki miały większe głowy i mózgi, ale mniejsze ciała. I odwrotnie - te z dodatkową dawką genów ojca miały mniejsze mózgi i większe ciała.

Wnioski potwierdzili naukowcy z Glasgow, przeprowadzając powtarzalne wywiady z osobami w wieku 14-22 lat. Uwzględniono różne czynniki, takie tak wykształcenie czy status społeczno-ekonomiczny, jednak najlepszym predyktorem inteligencji był iloraz inteligencji matki.

M jak Mama Google News

Inteligencja to nie tylko ta przekazana w genach

Warto zwrócić uwagę, że naukowcy podkreślają, że genetyka nie jest jedynym wyznacznikiem inteligencji. W genach zapisane jest ok. 40-60 proc. inteligencji, pozostała część zależy od cech osobniczych oraz od uwarunkowań ekonomicznych, społecznych itp.

Jednak i tu znów pojawia się moc matek. Niektóre badania sugerują, że więź między matką a dzieckiem jest ściśle powiązana z inteligencją. Bezpieczne relacje dają małemu człowiekowi poczucie bezpieczeństwa, które pozwala mu poznawać świat i zdobywać pewność siebie w rozwiązywaniu problemów.

Czy to oznacza, że ojcowie nie mają żadnego wpływu? Nie! Na to, co nazywamy „inteligencją” składa się wiele elementów, m.in. intuicja, emocje czy myślenie heurystyczne, a te są powiązane i z genami ojca.

Naukowe „rewelacje” traktujmy jako ciekawostkę. Najważniejsze jest to, co dajemy dzieciom na co dzień: jak spędzamy czas, jak odnosimy się do innych ludzi, jak radzimy sobie z trudnymi sytuacjami. W końcu zdolności poznawcze ćwiczymy każdego dnia, na wiele różnych sposobów.

Jak wspierać inteligencję? „Sztywna” nauka to nie wszystko! Oczywiście, warto np. rozwiązywać zagadki logiczne czy robić domowe eksperymenty, ale na wagę złota jest też rozwijanie dziecięcej ciekawości (nie bój się kolejnych pytań, niech maluch drąży), wspólne rysowanie czy czytanie na dobranoc. Nie możemy też zapomnieć o ruchu, śnie i poczuciu bezpieczeństwa. Jest wiele elementów, które mają znaczenie dla inteligencji, dbamy o nie - często nieświadomie - każdego dnia.

Mądrości naszych rodziców - to prawda czy mit? [QUIZ]
Pytanie 1 z 10
"Nie siedź blisko telewizora, bo popsujesz wzrok"