Czy to, że szpital odmawia rodzącej prawa do porodu rodzinnego jest zgodne z przepisami? Czy za poród rodzinny trzeba płacić, a rodzącej może towarzyszyć wyłącznie jedna, wskazana przez nią osoba?
Spis treści
- Porody rodzinne - historia i statystyki
- Ile kosztuje poród rodzinny?
- Jak wygląda poród rodzinny?
- Kto może towarzyszyć kobiecie podczas porodu rodzinnego?
- Czy podczas porodu obecna może być tylko 1 osoba?
- Jak wygląda poród naturalny? Zobacz niezwykłe zdjęcia z Instagrama:
Porody rodzinne - historia i statystyki
Na poród rodzinny decyduje się coraz więcej kobiet. Z wyników kontroli opublikowanych przez NIK w 2016 roku wynika, że liczba porodów rodzinnych w roku 2014 wzrosła o 37%, w stosunku do roku 2010.
Trend ten potwierdzają także dzisiaj lekarze oddziałów ginekologiczno-położniczych, którzy przyznają, że obecnie prawie wszystkie porody naturalne (wyłączając okres pandemii) to porody rodzinne.
To, co dziś jest standardem, jeszcze 30 lat temu jawiło się jako kaprys rodzącej. Pierwszy poród rodzinny w Polsce miał miejsce w 1983 roku w Łodzi. Od tamtej pory wiele się zmieniło. Między innymi to, że możliwy jest nie tylko poród rodzinny, lecz także stały kontakt matki z dzieckiem (kiedyś noworodki były przynoszone kobietom wyłącznie do karmienia) oraz odwiedziny przez członków rodziny.
Na pierwszy poród rodzinny w Polsce trzeba było czekać długo - na świecie pierwszy poród w warunkach szpitalnych, w którym mógł uczestniczyć mąż rodzącej odbył się w 1954 roku w Paryżu.
Czytaj także: Co zrobić, żeby szybciej urodzić czyli jak przyspieszyć poród
Ile kosztuje poród rodzinny?
Idealnie byłoby móc powiedzieć: poród rodzinny nic nie kosztuje. Zgodnie z wykazem świadczeń gwarantowanych ujętych w rozporządzeniu, zarówno za obecność osoby towarzyszącej jak i salę jednoosobową nie można pobierać opłat.
Kontrole przeprowadzane w ciągu ostatnich 10 lat pokazują jednak coś innego: dla przykładu opłata za poród rodzinny w jednym ze szpitali wynosiła 100 zł, za poród w wannie - 250 zł. Nie jest to jednak zgodne z prawem, ponieważ standardy opieki okołoporodowej wskazują jasno, że poród rodzinny się w nich mieści.
Jedynymi dodatkowymi opłatami ponoszonymi z tytułu porodu rodzinnego mogą być np:
- opłata za posiłek dla bliskiej osoby,
- opłata za obuwie ochronne lub strój ochronny.
Na przestrzeni lat wiele się jednak zmieniło i dziś zarówno sam szpital jak i to, czy podczas porodu kobieta chce mieć wsparcie bliskiej osoby, należy wyłącznie do decyzji rodzącej.
Zobacz także: Wyprawka do szpitala: zobacz co spakować dla siebie i dziecka
Jak wygląda poród rodzinny?
Poród rodzinny to rodzaj porodu, na jaki decyduje się zdecydowana większość kobiet. Osoba bliska może towarzyszyć rodzącej od początku - czyli wchodzi razem z nią na salę porodową i może pozostać tam nawet do 2 godzin po porodzie w okresie IV okresu porodu.
Osoba towarzysząca może też opuścić salę bezpośrednio po porodzie, w której - jeśli nie ma do tego przeciwwskazań - zostają matka i dziecko.
W sali porodowej osoba towarzysząca rodzącej pozostaje obecna podczas wykonywanych badań i zabiegów, choć może opuścić salę porodową w dowolnym momencie.
Poród rodzinny odbywa się w jednoosobowej sali porodowej, rzadko w wieloosobowej (jeśli nie ma na niej innych rodzących i można zachować intymność kobiety).
Kto może towarzyszyć kobiecie podczas porodu rodzinnego?
Choć przyjęło się, że w porodzie rodzinnym uczestniczy ojciec dziecka, w praktyce nie musi to być mąż ani partner kobiety rodzącej. Jako osobę bliską można wskazać doulę, przyjaciółkę, siostrę, mamę lub... zupełnie niespokrewnioną osobę.
Zgodnie z Ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, za osobę bliską rozumie się:
"małżonka, krewnego do drugiego stopnia lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta"
- Art. 3 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Czy podczas porodu obecna może być tylko 1 osoba?
Tak, ustawodawca przewidział, że w porodzie rodzinnym uczestniczyć będzie jedna bliska osoba. Z reguły kobiety jako osobę bliską wybierają męża, partnera lub siostrę.
W niektórych placówkach możliwe jest zabranie na salę porodową nawet 2 osób - jednak jest to rzadkość, a prośba powinna być kierowana bezpośrednio do wybranej placówki. Nie bądź jednak zdziwiona odmową - obecność osoby bliskiej wprawdzie bardzo pomaga (zarówno rodzącej jak i personelowi), jednak od personelu wymaga innego rodzaju zaangażowania.
Położna powinna nawiązać kontakt z osobą towarzyszącą rodzącej, a także zachęcać rodzącą do tego, by ze wsparcia bliskiej osoby korzystała.
Zobacz także: Co jeść i pić w czasie porodu? Zdrowe przekąski na porodówkę
