Poziom LH: jaki wpływ ma lutropina na dni płodne?

Spis treści

1. Jaką rolę pełni hormon LH
2. Od czego zależy poziom hormonu LH?
3. Kiedy trzeba wykonać badanie lutropiny?
4. Jak wygląda badanie oznaczające poziom LH?
5. O czym świadczy podwyższony poziom lutropiny?
6. O czym może świadczyć za niski poziom lutropiny?

Lutropina jest jednym z tak zwanych hormonów gonadotropowych, wydzielanych przez przedni płat przysadki mózgowej (pozostałe to TSH, FSH i ACTH). Jego budowa nie jest skomplikowana: składa się z części glikoproteinowej oraz dwóch tzw. podjednostek - α i ß. Jego produkcja regulowana jest przez inne hormony, w tym luliberdynę wydzielaną przez podwzgórze oraz estrogeny produkowane przez jajniki.

Z artykułu dowiesz się:

1. Jaką rolę pełni hormon LH?
2. Od czego zależy poziom hormonu LH?
3. Kiedy trzeba wykonać badanie lutropiny?
4. Jak wygląda badanie oznaczające poziom LH?
5. O czym świadczy podwyższony poziom lutropiny?
6. O czym może świadczyć za niski poziom lutropiny?

Jaką rolę pełni hormon LH

Lutropina jest jednym z hormonów, które "rządzą" płodnością. U mężczyzn w okresie dojrzewania hormon ten odpowiedzialny jest za procesy związane z wydzielaniem męskich hormonów płciowych - androgenów - przez komórki jąder (pobudza m.in. syntezę testosteronu).

Z kolei u kobiet hormon luteinizujący kończy comiesięczną fazę płodności, doprowadza bowiem do pęknięcia pęcherzyka jajnikowego (pęcherzyka Graafa), dzięki czemu dochodzi do kolejnej fazy cyklu - owulacji, w trakcie której ma miejsce uwolnienie jajeczka do jajowodu. Owulacja sprawia, że komórka jajowa luteinizuje się, przekształcając w komórkę luteinową, która wytwarza progesteron. Hormon LH uczestniczy także w procesie powstawania ciałka żółtego i wspiera jego funkcję wydzielniczą.

Od czego zależy poziom hormonu LH?

Wydzielanie hormonu LH ma charakter pulsacyjny.

• w fazie folikularnej cyklu miesiączkowego poziom estrogenów wzrasta, przez co przysadka mózgowa wydziela mniej hormonu LH
• mniej więcej na 48 godzin przed owulacją stężenie tego hormonu zaczyna wzrastać i jest najwyższe w momencie pęknięcia pęcherzyka jajnikowego
• jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, w fazie lutealnej cyklu miesiączkowego poziom lutropiny ponownie spada. Na kilka dni przed miesiączką ciałko żółte zanika - spada wówczas poziom estrogenów, ponownie natomiast wzrasta stężenie LH. W tej fazie cyklu wysoki poziom lutropiny jest sygnałem rozpoczynającym kolejny cykl miesiączkowy oraz impulsem do wzrostu pęcherzyków pierwotnych.

Na podstawie stężenia lutropiny w organizmie można wyznaczyć moment owulacji oraz szczyt dni płodnych.

Kiedy trzeba wykonać badanie lutropiny?

Najczęstszym wskazaniem do wykonania badania stężenia hormonu luteinizującego są problemy z zajściem w ciążę, zwłaszcza podejrzenie niepłodności, i to zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Ale badanie to wykonuje się również w trakcie diagnostyki różnych innych chorób i zaburzeń. Należą do nich między innymi:

• zaburzenia miesiączkowania, których przyczyną mogą być zaburzenia endokrynologiczne, zwłaszcza choroby nadnerczy, tarczycy lub guzy jajnika.
• choroby i dysfunkcje jąder i jajników
• podejrzenie obecności guza produkującego lutropinę.
• zbyt wczesne lub zbyt późne dojrzewanie
• podejrzenie zaburzeń pracy lub schorzeń przysadki mózgowej (np. gruczolaków)
• podejrzenie hipogonadyzmu
• konieczność wyznaczenia terminu owulacji
• potwierdzenie wieku menopauzalnego.

Jak wygląda badanie oznaczające poziom LH?

Stężenie LH można zbadać na podstawie próbki moczu - w taki sposób działają popularne paskowe testy owulacyjne, które wykrywają LH o stężeniu równym lub wyższym niż 40 mlU/ml. Mogą być one przydatne dla osób, które starają się o dziecko - ich wykonywanie na kilka dni przed spodziewaną owulacją może pomóc w zapłodnieniu.

Jednak do celów diagnostycznych poziom lutropiny oznaczany jest na podstawie stężenia we krwi. Krew do badania pobierana jest w ten sam sposób, co w trakcie morfologii - z żyły łokciowej. Do badania trzeba być na czczo co najmniej przez osiem godzin.

Warto pamiętać, że u kobiet termin badania zależy od wskazań - w przypadku monitorowania owulacji należy je wykonać około 12-14 dnia cyklu (przy cyklu trwającym 28 dni). W pozostałych wskazaniach badanie poziomu LH wykonuje się zwykle w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego (około 3-5 dnia) lub w drugiej połowie (około 21. dnia cyklu). Na wyniki lutropiny czeka się jeden dzień.

O czym świadczy podwyższony poziom lutropiny?

Nadmiar hormonu luteinizującego fizjologicznie występuje u kobiet po menopauzie, może też być związany z pierwotną niewydolnością jajników i związanych z nią chorób, np. zespołem Turnera, guzami jajników, czy chorobami nadnerczy lub tarczycy, a także z pierwotną niedoczynnością jąder.

Może również świadczyć o niedoczynności gonad, gruczolaku przysadki oraz nowotworze przysadkowym, który wydziela lutropinę. U kobiet utrzymujący się stale zbyt wysoki poziom lutropiny może świadczyć o okresie menopauzy i stopniowym wygaszaniu funkcji jajników. 

O czym może świadczyć za niski poziom lutropiny?

Z kolei niedobór hormonu LH może świadczyć o uszkodzeniu przysadki lub podwzgórza, prowadzących do wtórnej niedoczynności jajników lub jąder. U kobiet może się to wiązać z problemami z płodnością i nieregularnym cyklem miesiączkowym.

Na poziom hormonu LG mogą wpływać zaburzenia wytwarzania innych hormonów, np. testosteronu lub estradiolu, a także niektóre leki