Skutki ugryzień owadów u dzieci
Kto ma dzieci, ten wie: siniaki, zadrapania, ugryzienia (owadów albo... innych dzieci) to codzienność, szczególnie latem, gdy dzieci są bardziej aktywne na dworze.
Choć w większości przypadków ukąszenie kończy się jedynie swędzącą krostką lub niewielką grudką, czasem może dojść do nadkażenia bakteryjnego.
Dzieci, zwłaszcza te najmłodsze, są na to bardziej narażone, ponieważ często rozdrapują zmiany na skórze, otwierając drogę dla drobnoustrojów.
TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ: Lekarze myśleli, że to ugryzienie owada. Dzięki przeczuciu matki ta historia nie zakończyła się tragicznie
Przyczyny nadkażenia ugryzienia
Dzieci częściej niż dorośli grzebią dłońmi w ziemi, spędzają czas na podłożu, biorą do rąk różne przedmioty. W efekcie mogą mieć kontakt i z podłożem, i z odchodami zwierząt w trawie (mimo że szczęśliwie zbieranie kup po psach zadomowiło się w kraju nad Wisłą, nie można tego w pełni wykluczyć – zwłaszcza że wciąż niektóre osoby są zwolennikami „szczęśliwych wychodzących kotków”), i z nieczystościami pochodzącymi od ludzi, wydzielinami czy innymi źródłami zanieczyszczeń.
Nadkażenie bakteryjne pojawia się najczęściej wtedy, gdy dziecko rozdrapie miejsce po ukąszeniu i przerwie ciągłość naskórka. Bakterie, które naturalnie bytują na skórze lub pochodzą z brudnych rąk czy paznokci, mogą wtedy łatwo przedostać się do tkanek.
Do najczęstszych patogenów wywołujących infekcję należą:
- Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty),
- Streptococcus pyogenes (paciorkowiec ropny).
Szczególnie niebezpieczne są szczepy gronkowca wytwarzające toksyny, które mogą prowadzić do rozległego zapalenia skóry i tkanek podskórnych.
Objawy nadkażenia po ugryzieniu owada
Infekcja rozwija się zwykle w ciągu kilku dni po ukąszeniu. Zamiast stopniowego gojenia, rodzice mogą zauważyć nasilenie objawów miejscowych lub pojawienie się nowych symptomów. Typowe objawy nadkażenia to:
- nasilony ból,
- zaczerwienienie
- obrzęk w miejscu ukąszenia,
- rumień,
- opuchlizna,
- tzw. pręgi na skórze,
- ocieplenie skóry wokół zmiany,
- wyciek ropnej wydzieliny,
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych,
- gorączka lub stan podgorączkowy (w cięższych przypadkach).
Warto pamiętać, że jeśli miejsce po ukąszeniu wygląda coraz gorzej zamiast się goić, to zawsze jest sygnał alarmowy. Reakcja alergiczna, jeśli miałaby wystąpić, ma miejsce do ok. 24 h po ugryzieniu, więc późniejsze zmiany są zwiastunem nadkażenia lub innych powikłań.
W większości przypadków nadkażenie przebiega miejscowo i ustępuje po wdrożeniu odpowiedniego leczenia. Jednak w sytuacji, gdy infekcja nie zostanie w porę opanowana, bakterie mogą rozprzestrzeniać się w głębsze warstwy skóry, a nawet przedostać się do krwiobiegu.
U dzieci, które mają osłabioną odporność (np. po antybiotykoterapii, w chorobach przewlekłych), zakażenie może mieć cięższy przebieg.
Do powikłań może dojść również wtedy, gdy zakażone miejsce znajduje się w okolicy twarzy – zwłaszcza w obrębie nosa lub oka.
Leczenie nadkażenia po ukąszeniu owada
W przypadku łagodnych zmian lekarz może zalecić leczenie miejscowe:
- maści antybiotykowe
- przemywanie skóry środkiem antyseptycznym
- chłodne okłady łagodzące ból i obrzęk.
Jeśli zmiany są rozległe, bolesne lub towarzyszy im gorączka, konieczna może być:
- antybiotykoterapia doustna,
- kontrola poziomu CRP i morfologii w celu oceny stanu zapalnego,
- czasem – chirurgiczne nacięcie ropnia, jeśli doszło do jego powstania.
Nigdy nie należy lekceważyć nasilających się objawów — konsultacja z lekarzem pediatrą lub dermatologiem jest w takich przypadkach niezbędna.
Nieoczywiste sposoby na wzmocnienie odporności dziecka
Powikłania u dzieci po ukąszeniu owada
W przypadku braku leczenia lub zbyt późnej interwencji, infekcja bakteryjna może prowadzić do groźnych następstw, takich jak:
- ropowica, czyli rozlane zapalenie tkanek miękkich,
- zakażenie ogólnoustrojowe (sepsa),
- trwałe blizny lub przebarwienia w miejscu zakażenia,
- zapalenie węzłów chłonnych lub ich ropień.
Choć są to sytuacje rzadkie, warto być czujnym – zwłaszcza gdy dziecko źle się czuje, ma wysoką gorączkę lub zmiana skórna szybko się powiększa.
