- Analiza danych z UK Biobank pokazuje, że napoje typu „light” mogą bardziej szkodzić wątrobie niż te z cukrem
- Sztuczne słodziki mogą zaburzać równowagę mikrobioty jelitowej, co jest przyczyną stanów zapalnych w organizmie
- Badania sugerują związek między piciem napojów ze słodzikami w ciąży a ryzykiem nadwagi u dziecka
- Zastąpienie jednej porcji słodzonego napoju wodą to prosty sposób na ochronę wątroby całej rodziny
- Eksperci WHO wyjaśniają, co tak naprawdę oznacza klasyfikacja aspartamu jako potencjalnie rakotwórczego
Napoje „light” groźniejsze dla wątroby niż te z cukrem? Nowe badanie nie pozostawia złudzeń
Sięgając po napój dietetyczny, często myślimy, że wybieramy mniejsze zło lub nawet zdrowszą alternatywę dla słodkich napojów. Okazuje się jednak, że rzeczywistość może być bardziej skomplikowana. Jak informuje serwis Medical News Today, powołując się na analizę danych z obszernego brytyjskiego projektu UK Biobank, napoje typu „light” mogą stanowić poważne wyzwanie dla zdrowia naszej wątroby. Wyniki badań, które objęły ponad 100 tysięcy osób, są zaskakujące. Codzienne picie nawet jednej puszki napoju dietetycznego może zwiększać ryzyko rozwoju stłuszczeniowej choroby wątroby o 60 proc. Co ciekawe, w przypadku napojów słodzonych tradycyjnie, czyli cukrem, ten wzrost był niższy i wynosił 50 proc.
Analiza tych danych przyniosła jeszcze jeden, trudny do zignorowania wniosek. O ile napoje z cukrem nie miały związku ze zgonami z powodu chorób wątroby, o tyle napoje dietetyczne już tak. Skala problemu, o którym mowa, jest naprawdę duża. Stłuszczeniowa choroba wątroby związana z dysfunkcją metaboliczną, znana jako MASLD (to stan, w którym w komórkach wątroby gromadzi się za dużo tłuszczu, co prowadzi do stanu zapalnego i jej uszkodzenia), dotyka już blisko 4 na 10 dorosłych. Jak czytamy w czasopiśmie „Clinical and Molecular Hepatology”, w Stanach Zjednoczonych jest to główna przyczyna przeszczepów wątroby u kobiet, a prognozy sugerują, że do 2040 roku problem ten może dotyczyć ponad połowy dorosłej populacji.
Jak sztuczne słodziki wpływają na jelita i dlaczego szkodzi to wątrobie?
Naukowcy próbują zrozumieć, dlaczego substancje, które miały pomagać w ograniczaniu kalorii, mogą szkodzić jednemu z naszych kluczowych organów. Badania na zwierzętach, których wyniki opublikowano na platformie PMC (PubMed Central), sugerują, że kluczową rolę mogą tu odgrywać popularne słodziki, takie jak aspartam czy sukraloza. Wygląda na to, że mogą one zaburzać równowagę mikrobioty jelitowej (czyli całej społeczności pożytecznych bakterii i drobnoustrojów żyjących w naszych jelitach, które pomagają w trawieniu i dbają o odporność). Taka zmiana może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego w organizmie, w tym również w wątrobie, i przyczyniać się do różnych problemów metabolicznych.
Kwestia bezpieczeństwa aspartamu, jednego z najpopularniejszych słodzików, od lat budzi wiele emocji. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC), która jest częścią Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zaklasyfikowała aspartam jako substancję „potencjalnie rakotwórczą dla ludzi”. Warto jednak wiedzieć, co to dokładnie oznacza. Klasyfikacja ta opiera się na ograniczonej liczbie dowodów. Dlatego eksperci WHO jednocześnie utrzymali dotychczasowe zalecenia dotyczące dopuszczalnego dziennego spożycia. Oznacza to, że okazjonalne sięgnięcie po produkt z aspartamem, w ramach ustalonych limitów, wciąż jest uznawane za bezpieczne.
Zastąp jeden napój wodą. Zobacz, jak ten prosty nawyk chroni zdrowie rodziny
Wybory żywieniowe, których dokonujemy, mogą mieć wpływ nie tylko na nas, ale również na zdrowie naszych dzieci, i to jeszcze zanim przyjdą na świat. Badanie przeprowadzone w ramach duńskiego projektu Danish National Birth Cohort pokazało, że picie napojów ze słodzikami przez kobiety w ciąży wiązało się z wyższym o 26 proc. ryzykiem nadwagi u ich dzieci w wieku od 7 do 18 lat. To ważny sygnał dla przyszłych mam, by w tym wyjątkowym czasie szczególnie świadomie podchodziły do tego, co piją, ponieważ może to wpływać na zdrowie metaboliczne dziecka na całe życie.
Dobrą wiadomością jest to, że dbanie o wątrobę i zdrowie całej rodziny nie musi oznaczać rewolucji. Czasem najprostsze zmiany przynoszą najlepsze efekty. Jedno z badań, na które powołuje się portal ScienceDaily, jasno pokazuje, że zastąpienie zaledwie jednej porcji napoju słodzonego cukrem lub słodzikiem zwykłą wodą, zmniejsza ryzyko rozwoju choroby stłuszczeniowej wątroby od 12,8 proc. do 15,2 proc. Jak wielka jest siła takiej zmiany, potwierdzają też badania American Diabetes Association. Wykazały one, że u kobiet z cukrzycą typu 2 taka prosta zamiana podwajała szansę na remisję choroby (czyli stan, w którym objawy choroby znacząco się zmniejszają lub ustępują). To właśnie zmiana stylu życia, oparta na zdrowej diecie, na przykład śródziemnomorskiej, i regularnej aktywności fizycznej, jest fundamentem dbania o zdrowie wątroby, co podkreślają europejskie towarzystwa naukowe. Wprowadzenie tych kilku prostych zasad może stać się wspaniałym nawykiem dla całej rodziny, który zaprocentuje na lata.
