Neuroborelioza u dzieci to postać boreliozy, która atakuje układ nerwowy – zarówno obwodowy, jak i ośrodkowy. Jest jednocześnie najczęstszą postacią tej wieloukładowej choroby odkleszczowej.
W przeciwieństwie do kleszczowego zapalenia mózgu, przeciwko któremu można się zaszczepić (szczepienie jest płatne, można szczepić dzieci powyżej 1. roku życia) na boreliozę szczepionki nie ma. Zarówno jedna jak i druga choroba może mieć różny przebieg, nie zawsze łatwo rozpoznać jej objawy bez szczegółowych badań.
Neuroborelioza, choć groźna, najczęściej nie zostawia trwałych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, jednak jeśli zauważysz objawy boreliozy u dziecka lub u siebie, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.
Ile kleszczy w Polsce przenosi choroby?
Dwie najniebezpieczniejsze dla ludzi choroby odkleszczowe to borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu. Dziś już nie rekomenduje się podawania antybiotyku „na zapas”, gdy tylko stwierdzimy, że w skórę wbił się kleszcz. Warto jednak obserwować, czy nie wystąpią objawy takie jak:
- gorączka,
- dreszcze,
- biegunka, nudności wymioty,
- bóle głowy i stawów,
- uczucie zmęczenie,
- zawroty głowy,
- rumień wędrujący.
Nie badamy kleszczy, bo samo stwierdzenie, że pajęczak jest nosicielem któregoś z wirusów nie oznacza wcale, że nas zainfekował. Ryzyko przeniesienia patogenów wzrasta wraz z czasem, jaki spędził w skórze.
Szacunki co do tego, jak wiele kleszczy w Polsce przenosi choroby są różne i zależą od regionu. Na wschodzie i w centrum kraju boreliozą może być zakażonych nawet 60-70% kleszczy. Nie wszystkie przeniosą wirusa na człowieka.
Kleszczy zakażonych kleszczowym zapaleniem mózgu jest mniej: od 1,6 do 12%, jednak ryzyko, że kleszcz przeniesie wirusa na człowieka przy pojedynczym ukłuciu jest mniejsze niż 1:100.
Objaw neuroboreliozy u dziecka widoczny na twarzy
Do objawów, które w kontekście boreliozy niepokoją rodziców należą omdlenia i bóle głowy. Jest jednak inny objaw, na który koniecznie trzeba zwrócić u dziecka uwagę.
Pediatra Monika Wanke-Rytt zwraca uwagę na porażenie nerwu twarzowego. W pierwszej chwili może przypominać udar niedokrwienny u osoby dorosłej. Taka sytuacja zawsze wymaga pilnej reakcji. Z pewnością słyszałaś o niedawnej sytuacji, w której lekarze rozpoznali udar u 2-letniego dziecka.
U dzieci neuroborelioza przede wszystkim objawia się porażeniem nerwu twarzowego. Co to w ogóle oznacza? Że pewnego dnia zauważysz, że na przykład twoje dziecko ma taki dziwny wyraz twarzy: opadający kącik oka, opadająca buzia i w ogóle nieruchome pół twarzy
− mówi dr Monika Wanke-Rytt.
Koniecznie zwróć na to uwagę, bo rumień wędrujący pojawia się u mniej niż połowy osób zakażonych boreliozą. U 98% osób neuroborelioza jest wczesna, co oznacza, że objawy pojawią się w pierwszych tygodniach lub miesiącach od ugryzienia kleszcza.
Porażenie nerwu twarzowego jest najczęstszym objawem występującym u dzieci, dlatego nie można go przegapić. Gdy je zauważysz, udaj się z dzieckiem do lekarza.
U dzieci zdecydowanie rzadziej ale również możliwe jest wystąpienie zapalenia korzeni nerwów rdzeniowych
− dodaje pediatra Monika Wanke-Rytt.
