Kiedy wzywać karetkę do ciężarnej kobiety?

Poczułaś się źle, obawiasz się, że coś zagraża ciąży, a jest wieczór, weekend. Chcesz wezwać pomoc lekarza. Przychodnia, do której zwykle chodzisz, jest nieczynna. Kiedy możesz skorzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, a kiedy wezwać karetkę?

Gdy oczekujesz dziecka, mogą dokuczać ci przeróżne ciążowe i nieciążowe dolegliwości. W ciąży jesteś szczególnie wyczulona na problemy zdrowotne – dlatego możliwość wezwania lekarza i skonsultowania swojego stanu zdrowia o każdej godzinie i w dni wolne od pracy jest dla ciebie szczególnie ważna.

Możesz wtedy skorzystać z niepublicznej służby zdrowia (jeśli nie masz wykupionego pakietu medycznego, mogą być to jednak spore wydatki) albo z publicznej, bezpłatnej opieki wynikającej z ubezpieczenia zdrowotnego. Kiedy wezwać karetkę, gdy jesteś w ciąży?

Spis treści

1. Pomoc lekarza w stanach nagłych dla kobiety w ciąży
2. Kiedy wzywać karetkę do ciężarnej? 
3. Doraźna pomoc - nocna i świąteczna opieka dla kobiety w ciąży

Czytaj również: Gdzie i jak szukać pomocy lekarskiej dla dziecka w święta?

Ciąża prywatnie. Jak wygląda i ile kosztuje prowadzenie ciąży w prywatnym gabinecie?

Pomoc lekarza w stanach nagłych dla kobiety w ciąży

Zawsze wtedy, gdy twój stan wzbudzi obawy co do zagrożenia zdrowia lub życia, powinnaś wezwać karetkę, dzwoniąc pod numery alarmowe 112 lub 999 lub udać się osobiście do najbliższego szpitala na SOR. W tym przypadku również nie obowiązuje rejonizacja placówek.

• Czy szpital może odmówić pomocy?

W stanach nagłych (zdefiniowano je jako nagłe lub przewidywane w krótkim czasie pojawienie się objawów chorobowych, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie organizmu, ciała, a nawet utrata życia) pacjent powinien być przyjęty w szpitalu niezwłocznie i bez skierowania.

Nie jest potrzebna informacja z pomocy doraźnej. Potwierdza to Magdalena Szefernaker z centrali NFZ, według której w stanach nagłych świadczenia zdrowotne udzielane są bez wymaganego skierowania – co oznacza, że szpital ma obowiązek zbadać cię, zdiagnozować i udzielić pomocy.

• Transport do innego szpitala

Gdy do szpitala zgłasza się kobieta z zagrożoną ciążą, u której może wystąpić przedwczesny poród, a placówka nie ma oddziału neonatologii, ciężarna powinna zostać przyjęta, a następnie przetransportowana do innego miejsca.

Pracownicy szpitala nie powinni odsyłać ciężarnej, by na własną rękę szukała pomocy. Izba przyjęć w szpitalu powinna zapewnić transport sanitarny. Szpital nie może się tłumaczyć, „że nie ma dyżuru” – podpisanie umowy z NFZ na udzielanie świadczeń w szpitalnej izbie przyjęć lub w szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR) stanowi zobowiązanie do udzielania pomocy chorym w ciągu całej doby przez 7 dni w tygodniu.

Kiedy wzywać karetkę do ciężarnej? 

Przepisy mówią, że pogotowie ratunkowe wzywa się wtedy, gdy pacjentce (lub jej nienarodzonemu dziecku) zagraża utrata życia lub istotny uszczerbek na zdrowiu. Ale co to znaczy w przypadku przyszłej mamy? 

Sytuacją niepokojąca i zagrażającą życiu płodu jest na pewno: 

• nagłe silne bóle połączone z krwawieniem z dróg rodnych, pojawieniem się skrzepów.  Może to być objaw poronienia lub odklejenia się łożyska
• wysokie ciśnienie tętnicze (powyżej 140/90 mmHg), któremu towarzyszą bóle głowy, zaburzenia widzenia, wymioty-takie objawy mogą sugerować rzucawkę lub stan przedrzucawkowy
• nagłe odejście wód płodowych na długo przed terminem - może zwiastować rozpoczęcie się porodu przedwczesnego
• utrata przytomności, zaburzenia świadomości
• drgawki
• duszność
• zaburzenia rytmu serca.

Czytaj również: Ciąża zagrożona - jakie są przyczyny ciąży zagrożonej i jak wtedy postępować?

Obowiązkowe badania w ciąży na NFZ: bezpłatne badania

Doraźna pomoc - nocna i świąteczna opieka dla kobiety w ciąży

Jeśli nie dzieje się nic złego, ale źle się czujesz i chcesz sprawdzić swój stan zdrowia, a przychodnie tego dnia nie pracują, możesz iść do jednej z placówek medycznych świadczących nocną i świąteczną opiekę zdrowotną, zwaną również w języku potocznym pomocą doraźną czy pomocą wieczorową. Można z niej skorzystać w dni powszednie w godzinach 18.00–8.00 oraz w soboty, niedziele i święta przez całą dobę.

• Kiedy zgłosić się na nocny lub świąteczny dyżur? 

W razie nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia. Z opieki lekarskiej i pielęgniarskiej udzielanej w ramach pomocy doraźnej można skorzystać w kilku przypadkach. Przede wszystkim wtedy, gdy nagle zachorujesz lub pogorszy się twój stan zdrowia, lecz przy tym nie masz objawów sugerujących bezpośrednie zagrożenie życia lub uszczerbek na zdrowiu (wtedy trzeba jechać od razu do szpitala).

Poza tym wizyta w placówkach medycznych świadczących pomoc doraźną zalecana jest wtedy, kiedy zachodzi obawa, że dłuższe oczekiwanie na wizytę w dziennej poradni może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie pacjenta.

• Gdzie szukać pomocy w nocy lub w święta?

Wykaz placówek świadczących weekendową i wieczorną pomoc zdrowotną można znaleźć na wojewódzkich stronach internetowych oddziałów NFZ, informację uzyskasz także w swojej poradni. Jednak wybór takiej poradni nie oznacza, że musisz zawsze korzystać z tej samej placówki w ramach wieczornej lub świątecznej pomocy – może ona zostać udzielona w miejscu najbliższym aktualnego miejsca pobytu.

Tak więc jeśli coś zacznie dolegać ci „u cioci na imieninach” albo podczas urlopu, daleko od stałego miejsca zamieszkania, możesz się skierować do innej wybranej przez siebie placówki, ponieważ nie obowiązuje tu żadna rejonizacja. Do lekarza nocnej i świątecznej opieki medycznej nie ma również zapisów.

• Na co można liczyć podczas wizyty?

Warto pamiętać, że pomoc wieczorowa nie zastąpi planowo prowadzonego leczenia i należy z niej korzystać jedynie sporadycznie. Zresztą w ramach nocnej i świątecznej opieki lekarskiej nie można także uzyskać wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem, recepty na stale stosowane leki w związku ze schorzeniem przewlekłym ani też rutynowego zaświadczenia o stanie zdrowia.

Placówka świadcząca pomoc doraźną ma zapewnić diagnostykę RTG i laboratoryjną. Powinna także mieć m.in. aparat EKG, podstawowy zestaw reanimacyjny, zestaw przeciwwstrząsowy, aparat do mierzenia ciśnienia tętniczego krwi, stetoskop, glukometr i testy do oznaczania poziomu cukru we krwi, otoskop, zestaw do wykonywania iniekcji, zestaw do wykonania opatrunków i podstawowy zestaw narzędzi chirurgicznych, a także pakiety odkażające i dezynfekcyjne oraz termometry.

• Kiedy skorzystać z teleporady?

Co ważne, jeśli poczułaś się źle, nie musisz od razu jechać do placówki medycznej. Jeśli dolegliwości są łagodne, najpierw zadzwoń pod numer danej placówki. Możesz też zadzwonić pod numer 800 137 200, bezpłatny i czynny w całym kraju. Naturalnie trudno wymagać od lekarza wiążącej diagnozy przez telefon, lecz pewne wątpliwości mogą zostać rozwiane.

Warto też wiedzieć, że jeśli zajdzie taka potrzeba, lekarz pomocy doraźnej teoretycznie powinien przyjechać do pacjenta. Decyzja o ewentualnej wizycie domowej należy wyłącznie do lekarza.

• Czy to kosztuje?

Podczas wizyty u lekarza warto mieć przy sobie dowód osobisty, kartę przebiegu ciąży, dokument potwierdzający ważne ubezpieczenie, NIP pracodawcy albo NIP własny. Jeśli nie posiadasz ubezpieczenia,  a masz polskie obywatelstwo i miejsce zamieszkania na terenie naszego kraju, w okresie ciąży, porodu i połogu przysługuje ci prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych.

miesięcznik "M jak mama"