Od kiedy dziecko może zostać samo w domu? Przepisy są jasne

Kiedyś dzieci dość często zostawiane były w domach bez opieki dorosłego. Nad najmłodszym dzieckiem czuwać miało starsze. Dzisiaj takie zasady reguluje już prawo, jednak nie powinno być jedynym wyznacznikiem. Nie każde dziecko, nawet po osiągnięciu odpowiedniego wieku jest na to gotowe.

Wielu z nas doskonale pamięta czasy, w których zostawaliśmy w domu bez dorosłych. Rodzice szli do sklepu, do pracy czy do sąsiadki, a maluchy zostawały same. Oczywiście drzwi zamknięte na klucz i przykazane: "nikomu nie otwieraj". Dziś wydaje się to nie do pomyślenia i dobrze, bo taka praktyka może okazać się niebezpieczna.

Dziecko, które nie jest gotowe na to, by zostać samo w domu, może stać się lękliwe, jeśli dorośli będą je do tego zmuszać. Tylko co robić, kiedy np. są wakacje, a rodzice muszą wyjść do pracy? Kiedy mogą zostawić pociechy bez nadzoru bez obawy o to, że dostaną mandat? Wyjaśniamy, kiedy można zostawić dziecko samo w domu.

Spis treści

1. Dziecko samo w domu: od kiedy możesz zostawiać je bez opieki?
2. Dziecko samo w domu: jak je przygotować?
3. O czym trzeba pamiętać, zostawiając dziecko samo w domu?
4. Dziecko bez opieki poza domem

Dziecko samo w domu: od kiedy możesz zostawiać je bez opieki?

To jasne, że małe dzieci nie powinny zostawać same w domu – również wtedy, gdy śpią lub gdy chcesz wyjść „na chwilę”. Według prawa (artykuł 106 Kodeksu Wykroczeń) dzieci do lat 7 nie mogą pozostawać bez opieki w sytuacji, gdy może dojść do zagrożenia jego zdrowia (np. pożaru).

Psychologowie uważają, że nie powinno się zostawiać dziecka samego do ukończenia 10. roku życia. Wszystko jednak zależy od konkretnego dziecka, jego samodzielności, wrażliwości i dojrzałości. Jeśli dziecko jest silnie przywiązane do rodziców i na pomysł pozostawienia go samego w domu reaguje płaczem, lepiej jeszcze poczekać.

Problem jest wtedy, gdy dziecko nie ma alternatywy: musi zostać samo w domu, ponieważ np. ma zdalne nauczanie, a tymczasem jego rodzice muszą iść do pracy.

Wyjściem jest rozmowa z dzieckiem i zachęcenie go do samodzielności - w końcu lekcje mają odbywać się obecnie zgodnie z planem obowiązującym w czasie nauki stacjonarnej, do tego na komunikatorach, które pozwalają na kontakt nie tylko między dzieckiem a nauczycielem, ale również pomiędzy samymi dziećmi.

Taka sytuacja sprawi, że 10-latek nie będzie czuł się taki samotny, poza tym nie będzie miał czasu na rozmyślanie o tym, że nie ma obok rodziców, bo będzie musiał zająć się nauką. 

Jeśli mimo to dziecko nie chce zostawać samo w domu, rodzicom pozostaje albo zatrudnienie dziadków czy wzięcie zasiłku na dziecko - taka możliwość została wprowadzona np. w czasie pandemii.

Dziecko samo w domu: jak je przygotować?

Nawet, gdy dziecko jest już na tyle duże, że może pozostać bez opieki, nie zostawiaj go samego w domu bez przygotowania. Popracuj z dzieckiem i przećwicz z nim zostawanie samemu w domu, na początku na bardzo krótko. Naucz dziecko, aby:

• wiedziało, że nie można nikomu otwierać drzwi,
• umiało posługiwać się telefonem, by móc zadzwonić w każdej chwili do rodziców czy na policję (musi znać numery alarmowe),
• wiedziało, że nie może wchodzić na parapet, otwierać okien, korzystać z kuchenki czy stwarzać innych niebezpiecznych sytuacji.

O czym trzeba pamiętać, zostawiając dziecko samo w domu?

Wychodząc, ustal z dzieckiem, kiedy dokładnie wrócisz i gdzie idziesz. Zadbaj o to, dziecko czuło się bezpiecznie i by miało co robić podczas twojej nieobecności – nuda i strach sprawiają, że do głowy przychodzą „głupie pomysły”.

Nie zostawiaj jednak dziecka samego, gdy nie ma takiej konieczności. Warto pomyśleć o jakiejś opiece, w ostateczności poprosić sąsiadkę, by zajrzała do dziecka.

Dziecko bez opieki poza domem

Dziecka do lat 7 nie można pozostawiać samego również na podwórku (także ogrodzonym), nie może ono także samo się przemieszczać (np. do szkoły).

A jeśli dziecko ma iść przez tereny niezamieszkałe, to również po ukończeniu 7. roku życia powinien mu towarzyszyć dorosły lub grupa dzieci. Dziecka nie można zostawić także w samochodzie lub w wózku, np. przed sklepem.