Półpasiec u dzieci - objawy, leczenie półpaśca

Półpasiec to ostra wirusowa choroba zakaźna. Aby półpasiec mógł się rozwinąć, dziecko musiało w przeszłości przejść ospę. Półpasiec u dzieci występuje rzadko. Dotyczy głównie dzieci, które cierpią na ciężkie zaburzenia odporności (np. białaczki, rozsiane nowotwory, AIDS).

Półpasiec u dzieci wywołany jest tym samym herpeswirusem, co ospę wietrzną – varicella zoster virus (VZV). Po pierwotnym zakażeniu, czyli przechorowaniu ospy, wirus pozostaje w stanie latencji (uśpienia) w zwojach grzbietowych korzeni nerwowych. Reaktywacja skutkuje rozwojem półpaśca u dziecka (herpes zoster).

Czynniki wywołujące reaktywację zakażenia nie są w pełni poznane, ale zachodzi zwłaszcza u osób z osłabioną odpornością, przy poważnych infekcjach, leczeniu immunosupresyjnym, po szczepieniu.

Spis treści:

1. Objawy półpaśca u dzieci
2. Półpasiec oczny i inne odmiany kliniczne choroby
3. Półpasiec u dziecka a ospa
4. Leczenie półpaśca - jakie stosować leki?
5. Powikłania po półpaścu u dziecka
6. Jak uniknąć półpaśca u dziecka?

Czytaj: Ospa wietrzna u niemowlaka: zarażenie, objawy, leczenie ospy i pielęgnacja niemowlęcia z ospą

Dlaczego warto szczepić dzieci?

Objawy półpaśca u dzieci

Przebieg półpaśca u dzieci jest sprawą indywidualną i warunkuje go wiele czynników, wśród których najważniejszymi są kondycja oraz ogólny stan zdrowia pacjenta.

W pierwszej fazie u chorego występuje ogólne złe samopoczucie, pojawia się ból głowy i gorączka. Dziecko chore na półpasiec może odczuwać też mrowienie, swędzenie i pieczenie skóry oraz bardzo ostry ból.

2-3 dni później na skórze pojawia się charakterystyczna wysypka, która stanowi podstawę do zdiagnozowania choroby. Przypomina ona wysypkę typowa dla ospy wietrznej, ale jest umiejscowiona tylko w ograniczonym obszarze zajętego nerwu, zazwyczaj po jednej stronie ciała.

Rozpoznanie półpaśca nie sprawia trudności ze względu na charakterystyczny obraz kliniczny choroby. Diagnoza jest prosta i jednoznaczna.

Zobacz, czy potrafisz rozpoznać półpaśca 

Półpasiec oczny i inne odmiany kliniczne choroby

Wyróżniamy kilka odmian półpaśca:

• odmiana krwotoczna (łac. zoster haemorrhagicus) – w przypadkach o ciężkim przebiegu
• półpasiec oczny (łac. zoster ophthalmicus) – ze zmianami owrzodzenia rogówki
• odmiana uogólniona lub rozsiana (łac. zoster generalisatus s. disseminatus) – w której oprócz typowej lokalizacji segmentalnej występują zmiany rozsiane na tułowiu. Najczęściej towarzyszy chłoniakom i przerzutowym rakom. Inne przyczyny: immunosupresja (np. zakażenie wirusem HIV), choroby metaboliczne (cukrzyca)
• odmiana zgorzelinowa (łac. zoster gangraenosus) – zmiany ulegają rozpadowi z pozostawieniem zgorzelinowych owrzodzeń; przebieg zazwyczaj ciężki.

Czytaj: Bakteryjne choroby zakaźne u dzieci: szkarlatyna, błonica, krztusiec

Na co najczęściej chorują dzieci? Które choroby zakaźne są najczęstsze? [WYWIAD]

Półpasiec u dziecka a ospa

Od dziecka chorego na półpaśca można się zarazić ospą wietrzną, ale nie półpaścem. Dla zdrowej osoby, która przechorowała ospę, kontakt z chorym na półpaśca nie będzie stanowił zagrożenia. Wirus jest obecny w wydzielinie z pęcherzy i choroba jest zakaźna dopóki wszystkie pęcherze się nie zagoją. 

Kobiety w ciąży, które nie przechodziły ospy wietrznej w przeszłości i osoby o osłabionym układzie immunologicznym powinny unikać osób chorych na półpaśca!

Czytaj: Ospa w ciąży. Co powinna zrobić kobieta w ciąży, która miała kontakt z wirusem ospy?

Zobacz jak wygląda półpasiec:

Leczenie półpaśca - jakie stosować leki?

Lekiem z wyboru jest acyklowir stosowany doustnie lub dożylnie. Dokuczliwość zmian skórnych można złagodzić stosując miejscowe środki ściągające, łagodzące i chłodzące. Stosuje się leki w postaci aerozoli i płynów o działaniu odkażającym, znieczulającym miejscowo i ściągającym.

Ból można złagodzić podając leki przeciwbólowe. Należy pamiętać, że nie powinno się stosować miejscowo żadnych pudrów, bowiem zwiększają ryzyko zakażenia bakteryjnego wykwitów. Oprócz tego wskazana jest codzienna kąpiel pod prysznicem.

Powikłania po półpaścu u dziecka?

Powikłania, jakie mogą wystąpić po półpaścu to: przewlekły nerwoból, zapalenie spojówek, zapalenie nerwu wzrokowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, zapalenie rdzenia kręgowego i porażenie nerwu twarzowego.

Jak uniknąć półpaśca u dziecka?

W amerykańskim badaniu kohortowym z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono długoletni wpływ programu szczepień przeciwko ospie wietrznej na liczbę wizyt lekarskich i hospitalizacji z powodu tej choroby. Zaobserwowano, że wskaźniki wizyt lekarskich i hospitalizacji istotnie się zmniejszyły.

Inne badania wykazały, że występuje mniejsze ryzyko zachorowania na półpasiec w grupie dzieci szczepionych przeciwko ospie wietrznej w ramach powszechnego programu, w porównaniu z dziećmi nieobjętymi programem.

Czytaj: Bostonka - objawy i leczenie choroby bostońskiej

Mononukleoza - jak ją rozpoznać?

Czy potrafisz rozpoznać wysypkę i określić jaka chorobą ją spowodowała? Zobacz galerię zdjęć wysypek

Zobacz galerię 7 zdjęć