Trening Słuchowy Johansena - na czym polega i dla kogo jest przeznaczony ?

Trening słuchowy Johansena przeznaczony jest dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego, u których występują deficyty w zakresie umiejętności szkolnych, koncentracji, rozumienia wypowiedzi słownych oraz rozwoju artykulacji.

Metoda Indywidualnej Stymulacji Słuchu Johansena (IAS) została stworzona przez duńskiego nauczyciela i psychologa, dyrektora Bałtyckiego Laboratorium Badań Nad Dyskleksją – dr Kjelda Johansena. Polega na słuchaniu specjalnie skomponowanej, nagranej na syntezatorze muzyki, która dobrana jest do indywidualnych potrzeb dziecka objętego terapią.

Spis treści:

1. Dla kogo terapia metodą Johansena?
2. Metoda Johasena – jak wygląda diagnoza?
3. Na czym polega metoda Johansena?
4. Jakie są plusy i minusy metody Johansena?
5. Jakie przynosi efekty?

Dla kogo terapia metodą Johansena?

Trening Słuchowy Johansena może być stosowany u dzieci od trzeciego roku życia, a nawet wcześniej - w specjalnie zmodyfikowanej i dostosowanej wersji wykorzystuje się go jako stymulacja rozwoju słuchowego u niemowląt.

Szczególnie zalecany jest w przypadku:

• opóźnienia rozwoju mowy, zaburzeń rozwoju mowy;

• dysleksji;

• zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD);

• zaburzeń koncentracji uwagi (ADD);

• zaburzeń uwagi, percepcji i pamięci słuchowej;

• nadwrażliwości słuchowej;

• deficytów przetwarzania sensorycznego ;

• autyzmu, zespołu Aspergera ;

Trening Słuchowy Johansena pomaga także ludziom dorosłym przezwyciężyć swoje trudności, jak również jest metodą wspierającą procesy pamięci słuchowej u osób uczących się języków obcych.

Metoda Johasena – jak wygląda diagnoza?

Diagnoza według metody Johansena opiera się na wykonaniu badań słuchu i słuchania. W pierwszej kolejności zostają zebrane informacje o rozwoju i potrzebach dziecka, wywiad z rodzicami, analiza kwestionariuszy i opinii psychologiczno- pedagogicznych oraz lekarskich.

Następnie przeprowadza się badanie audiometrii tonalnej (reakcji na poszczególne częstotliwości), badanie audiometrii słownej (ocena procesów słuchowych) oraz badanie lateralizacji. Dokładna analiza wyników poszczególnych badań pozwala opracować zindywidualizowany program stymulacji, który nakierowany będzie na konkretne trudności przetwarzania słuchowego.

Na czym polega metoda Johansena?

Po przeprowadzeniu diagnozy, zostaje stworzony indywidualny program terapeutyczny. Dziecko otrzymuje do domu płytę CD ze specjalnie skomponowaną i filtrowaną muzyką instrumentalną, która dostosowana jest do jego możliwości i potrzeb słuchowych.

Płyty należy słuchać za pomocą odpowiednio dobranych słuchawek, codziennie przez 10 minut, najlepiej o stałej porze dnia, w cichym i spokojnym miejscu. Ważne by podczas słuchania dziecko było zrelaksowane. W sytuacji trudności z utrzymaniem uwagi dziecka, pomocne będzie do zabawy puzzle, układanki, plastelina, klocki.

Postępy w terapii monitorowane są co 4-8 tygodni (w zależności od wieku dziecka), podejmowane są wtedy decyzje o przejściu na następny etap poprzez przygotowanie kolejnej płyty CD. Cały program stymulacji słuchowej trwa od 6 do 10 miesięcy (w przypadku dzieci).

Jakie są plusy i minusy metody Johansena?

Program słuchowy realizowany jest w warunkach domowych – znanych i przyjaznych dla dziecka, co jest niewątpliwie ogromną zaletą tej metody. Jest ona tym samym bardziej dostępna dla dzieci mieszkających daleko od dużych ośrodków. Nie ma również konieczności rezygnowania lub ograniczania innych form terapii, którymi jednocześnie objęte jest dziecko.

Trening Słuchowy Johansena wymaga jednak od rodziców/opiekunów systematyczności i konsekwencji w realizacji programu. Opinie rodziców po terapii dziecka tą metodą są różne, jedni widzą efekty w funkcjonowaniu dziecka inni nie. Pojawiają się także informacje zwrotne od rodziców, że codzienne słuchanie programu wymaga specjalnej organizacji dnia przy codziennych obowiązkach (praca, szkoła, przedszkole) szczególnie gdy ma być realizowany o stałej porze, korzystnej dla dziecka.

Nie każde dziecko jest także chętne do współpracy, co jest kolejną napotykaną trudnością dla rodziców. Nie ma jednak rzeczy niemożliwych, przy codziennej i stałej czynności dzieci szybko się przyzwyczajają. Ważna jest rola rodzica by pozytywnie zachęcał dziecko i wspólnie z nim spędzał te kilka minut podczas treningu. Warto ściśle współpracować z terapeutą prowadzącym, który podpowie jak zmotywować dziecko w sytuacji braku współpracy. Istotne jest także stosowanie się do jego zaleceń i zasad treningu słuchowego.

Jakie przynosi efekty?

Terapia Metodą Joahnsena może poprawić funkcjonowanie dziecka w zakresie: przetwarzania bodźców słuchowych, koncentracji i uwagi, rozumienia wypowiedzi słownych, artykulacji i wyrazistości wypowiedzi, percepcji i pamięci słuchowej, równowagi  i koordynacji ruchowej, zmniejsza również nadwrażliwość na dźwięki.

Warto jednak pamiętać, że metoda Johansena nie zniweluje w pełni i wszystkich deficytów występujących w rozwoju dziecka, jednak może zadziałać pozytywnie na różne zdolności i zachowania. Odpowiednio dostosowana stymulacja słuchowa poprawia odbiór i integrację bodźców słuchowych, a tym samym funkcjonowanie dziecka.

Agnieszka Jaszczuk

Neurologopeda, pedagog specjalny, terapeuta wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, terapeuta Integracji Senosorycznej. Posiada kilkuletnie doświadczenie w pracy z dziećmi, także z wyzwaniami rozwojowymi. Ukończyła wiele kursów i szkoleń, które umożliwiają jej całościowo spojrzeć na rozwój dziecka.

Agnieszka Jaszczuk, neurologopeda, terapeuta integracji sensorycznej, pedagog specjalny