Metoda Tomatisa, czyli trening uwagi słuchowej

Metoda Tomatisa, czyli trening słuchowy, który stosowany jest u dzieci z różnymi deficytami uwagi słuchowej oraz komunikacji. Sprawdź, na czym polega metoda Tomatisa i jaka jest różnica pomiędzy słuchaniem, a słyszeniem.

Spis treści

1. Czym jest metoda Tomatisa?
2. Jak wygląda terapia metodą Tomatisa?
3. Dla kogo polecana jest terapia?
4. Jakie efekty przynosi metoda Tomatisa?

Z artykułu dowiesz się:

1. Czym jest metoda Tomatisa?
2. Jak wygląda terapia metodą Tomatisa?
3. Dla kogo polecana jest terapia?
4. Jakie efekty przynosi metoda Tomatisa?

Czym jest metoda Tomatisa?

Metoda Tomatisa inaczej zwana stymulacją audio-psycho-lingwistyczną, została opracowana przez francuskiego foniatrę i otolaryngologa prof. Alfreda Tomatisa. Badał on funkcje słuchowe oraz powiązania słuchu z językiem i mową.

Głównym założeniem, którym kierował się profesor tworząc program nazwany Metodą prof. A. Tomatisa lub Treningiem Uwagi Słuchowej jest odróżnienie słyszenia od słuchania. Słyszenie zależne jest od prawidłowo działającego narządu słuchu, jest to bierny odbiór bodźców zewnętrznych. Natomiast słuchanie (inaczej uwaga słuchowa) jest umiejętnością uwarunkowaną od prawidłowego funkcjonowania ośrodkowych struktur słuchowych w mózgu, ma podłoże psychiczne – wymaga prawidłowego odbioru, interpretacji i przetworzenia informacji słuchowych. U dzieci które mają prawidłowy słuch fizyczny mogą wystąpić deficyty uwagi słuchowej – można dobrze słyszeć, a mieć trudności w słuchaniu.

Jak wygląda terapia metodą Tomatisa?

Trening uwagi słuchowej ma na celu wspieranie funkcji słuchowych poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia oraz sprzęt specjalistyczny. Terapia rozpoczyna się wywiadem z rodzicami dotyczącym rozwoju dziecka oraz przeprowadzeniem testu wykonanego audiometrem, który bada: uwagę słuchową drogą powietrzną i kostną, umiejętność lokalizacji bodźca dźwiękowego, dyskryminację wysokości dźwięku oraz lateralizację słuchową.Proces terapeutyczny oparty jest o program indywidualnie stworzony przez terapeutów Metody Tomatisa. Czas trwania takiej terapii jest zależny od wyników badań oraz zakresu deficytów uwagi słuchowej. Średnio trwa 45- 60 godzin podzielonych na dwa lub trzy etapy (pasywnej, pasywno – aktywnej i aktywnej). Długość każdego etapu jest indywidualnie określana (trwa od około 8 dni do 15 dni). Przerwy między etapami to zwykle kilka tygodni, po tym czasie wykonuje się dodatkowe badania, by określić długość i program kolejnego etapu.

Podczas jednego spotkania pacjent słucha odpowiednio dobranych dźwięków przez maksymalnie dwie godziny, przerwę stanowią weekendy. Dźwięki podawane są przez specjalne słuchawki tzw. elektroniczne ucho i docierają do pacjenta drogą powietrzną i kostną. Przekazywany materiał słuchowy jest odpowiednio dobrany, zmieniany oraz przefiltrowany w taki sposób, by nie przypominał oryginalnych dźwięków. Parametry słuchawek są nastawione w taki sposób, by jak najefektywniej stymulować najbardziej zaburzone funkcje słuchowe. W terapii Metodą Tomatisa wykorzystuje się muzykę klasyczną (Wolfganga Amadeusza Mozarta), chorały gregoriańskie, głos matki dziecka oraz głos pacjenta.

Dla kogo polecana jest terapia?

Metoda Tomatisa obecnie wykorzystywana jest zarówno u dzieci jak i u dorosłych. Zaburzenia uwagi słuchowej znacząco wpływają na funkcjonowanie i opanowanie różnych umiejętności u dzieci. Terapia uwagi słuchowej skierowana jest dla dzieci:

• z dysleksją, które mają trudności z opanowaniem umiejętności szkolnych;
• z zaburzeniami koncentracji, uwagi i pamięci słuchowej;
• z deficytami przetwarzania sensorycznego;
• z deficytami przetwarzania informacji słuchowych;
• z opóźnionym lub zaburzonym rozwojem mowy, a także jąkających się;
• z całościowymi zaburzeniami rozwoju, dla dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera;
• dla dzieci z ADHD i ADD;
• z trudnościami emocjonalnymi (afektywne, drażliwe, impulsywne, nieśmiałe).

Osoby dorosłe także mogą wykorzystać Metodę Tomatisa w przypadku gdy pojawiają się u nich zaburzenia pamięci, mowy, stres oraz problemy z przyswojeniem języków obcych mimo intensywnej nauki.

Proponowany trening może być również skuteczny u osób pracujących głosem (muzyków, śpiewaków).Terapia Metodą Tomatisa nie jest wskazana w przypadku epilepsji, intensywnej farmakologii, chorób psychicznych oraz niezdiagnozowanych, uporczywych bólach głowy.

Jakie efekty przynosi metoda Tomatisa?

Terapia Metodą Tomatisa ma na celu między innymi wspomaganie rozwoju uwagi słuchowej, usprawnienie procesu słuchania, koncentracji i uwagi oraz poprawę umiejętności komunikacji. Odpowiednio dobrane ćwiczenia stymulują ośrodki kory mózgowej, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie organizmu oraz lepszą percepcję bodźców docierających z zewnątrz.

O autorze

Agnieszka Jaszczuk

Neurologopeda, pedagog specjalny, terapeuta wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, terapeuta Integracji Senosorycznej. Posiada kilkuletnie doświadczenie w pracy z dziećmi, także z wyzwaniami rozwojowymi. Ukończyła wiele kursów i szkoleń, które umożliwiają jej całościowo spojrzeć na rozwój dziecka.

Agnieszka Jaszczuk, neurologopeda, terapeuta integracji sensorycznej, pedagog specjalny