Gordonki – co to za zajęcia i czy warto na nie uczęszczać z dziećmi?

Gordonki to zajęcia umuzykalniające dla niemowląt oraz małych dzieci. Najczęściej na tego typu zajęcia uczęszczają maluchy począwszy od wieku niemowlęcego do przedszkolnego. Czego uczą się dzieci na Gordonkach i czy warto zapisać dziecko na takie zajęcia?

Spis treści

1. Jak powstały Gordonki?
2. Na czym polegają Gordonki?
3. Znaczenie zabawy w Gordonkach
4. Czy warto uczęszczać na popularne Gordonki?

Jak powstały Gordonki?

Założenia i forma Gordonek opierają się na doświadczeniu naukowym i praktycznych badaniach Edwina Eliasa Gordona, słynnego amerykańskiego muzyka jazzowego, pedagoga, psychologa muzyki. Profesor Gordon jako znany i ceniony badacz zajmował się tworzeniem licznych publikacji, książek o tematyce muzycznej oraz testów muzycznych wskazujących na uzdolnienia w danym zakresie.

Doświadczenie teoretyczne i praktyczne pozwoliło mu na opisanie całego procesu uczenia się muzyki i wyszczególnienia etapów jej rozumienia. Doprowadziło to do stworzenia Metody Gordonowskiej, a więc zajęć, które opierają się na głównym założeniu, że każdy człowiek rodzi się z jakimś poziomem uzdolnień muzycznych, który może kształtować i czerpać dzięki temu wymierne korzyści dla całościowego rozwoju.

Według E.E. Gordona mimo różnic biologicznych i psychospołecznych, dziecko najintensywniej przyswaja dźwięki poczynając od okresu prenatalnego do 3 roku życia. Są to lata bardzo ważne w kontekście nabywania umiejętności słuchowych, a tym samym muzycznych.

Można z całą pewnością stwierdzić, że jest to „złoty okres” dla nabywania języka muzyki (i nie tylko muzyki, gdyż cały proces tworzenia zdolności werbalnych również rozpoczyna się w życiu płodowym oraz przebiega niemalże równolegle i w relacji współzależności z przyswajaniem zdolności muzycznych).

Na czym polegają Gordonki?

Zajęcia umuzykalniające tzw. Gordonki mają swoje główne założenia, cele oraz przebieg. Przede wszystkim oparte są na muzyce połączonej z ruchem, przy czym szeroko pojęta muzyka oznacza tu: słuchanie, śpiew, ruch oraz gra na instrumentach. Warto wspomnieć również, że zajęcia mają charakter swobodny, nienarzucający, co potwierdza rezygnacja z ruchów naśladowniczych, schematycznych (np. tworzenie określonych ciągów figur ruchowych, maszerowanie).

Dziecko odczuwa swobodę w poruszaniu się i jego reakcje ruchowo-muzyczne są akceptowane, a działanie osoby prowadzącej zajęcia polega na nakierowywaniu i motywowaniu dziecka. Kolejnym, głównym elementem zajęć jest zabawa oraz korzystanie z atrakcyjnych dla dziecka rekwizytów – używane są kolorowe piórka, chusty, wstążki, bańki mydlane, piłki, grzechotki, dzwonki, tamburyn.

W trakcie zajęć nie stosuje przerabianych nagrań, odtwarzanych przy pomocy urządzeń, melodia jest prosta ale zróżnicowana i „naturalna” – najważniejsze są ruch, śpiew i rytm. Podczas zabawy prezentowane są melodie w różnych skalach, co pozwala na naukę języka muzycznego w sposób szczegółowy, oparty na subtelnych różnicach i podobieństwach dźwiękowych.

Znaczenie zabawy w Gordonkach

Zabawa – jak sama nazwa wskazuje, jest dla dziecka momentem przyjemności, działaniem, którym samo kieruje i prowadzi w najbardziej atrakcyjny dla siebie sposób. Podobnie jest w trakcie Gordonek – dziecko w pełni poddaje się muzycznym zabawom generującym przyjemność i opartych na podążaniu za nim i jego potrzebami ruchowo-muzycznymi. Osoba prowadząca zajęcia ma za zadanie nakierowanie uczestników na ciekawe i rozwijające aktywności muzyczno-ruchowe.

Jednym z, a może najważniejszym założeniem zajęć jest oczywiście uczestnictwo rodziców w zabawach. Mają oni za zadanie podążać za dzieckiem oraz angażować się w jego interpretację ruchowo – muzyczną i wspólnie ją kontynuować. W trakcie zajęć rodzic i dziecko uczestniczą w proponowanych aktywnościach między innymi poprzez powtarzanie krótkich motywów rytmicznych i melodycznych, poruszanie w trakcie trwania melodii, śpiewanie piosenek, rytmizowanie wierszyków i wyliczanek na wiele sposobów.

Umuzykalnianie metodą Gordona wspomaga naturalny proces rozumienia muzyki głównie poprzez proste sekwencje typu. „bam bam bam”, „pam pam pam” itp. w określonych ciągach melodycznych. Po wielokrotnych powtórzeniach, dziecko podobnie jak w rozwoju mowy, zacznie odtwarzać sekwencje dźwiękowe i to w określonym rytmie.

Czytaj: Mozart dla dzieci: na czym polega efekt Mozarta?

Jakiej muzyki najlepiej słuchać z dzieckiem?

Jak muzyka wpływa na rozwój dziecka - melodie dla noworodków i niemowląt

Rozwój ruchowy dziecka: 5 propozycji wiosennych aktywności dla twojego dziecka

Czy warto uczęszczać na popularne Gordonki?

Gordonki są zajęciami, które mają udowodniony naukowo pozytywny wpływ na rozwój dziecka. Prowadzone w formie atrakcyjnych aktywności stanowią dla dziecka połączenie edukacji z zabawą. Głównymi celami zajęć jest przede wszystkim nauka tzw. „języka muzyki", a więc tworzenie, powtarzanie, improwizowanie, zabawa melodią.

Z całą pewnością można wskazać wiele korzyści płynących z uczestnictwa w zajęciach opartych na metodzie gordonowskiej. Są to przede wszystkim:

• Stymulowanie układu nerwowego

Podczas aktywności muzycznych połączonych z ruchem, u dziecka powstają nowe połączenia neuronalne w mózgu, które mają wpływ na efektywniejsze rozwijanie m.in. zdolności takich jak poczucie rytmu, uwaga słuchowa, różnicowanie cech dźwięków (natężenie, barwa), poczucie tonalne,

• Kształtowanie koordynacji słuchowo-ruchowej

Dziecko angażując się w aktywność muzyczno-ruchową ćwiczy skupienie uwagi zarówno, na elementach muzycznych (rytm, tempo, barwa itp.), jak równie na ruchach ciała, które z czasem są coraz bardziej zgodne i dopasowane do melodii,

• Wspieranie rozwoju mowy

Dziecko poprzez aktywność w zajęciach umuzykalniających poszerza swoje umiejętności językowe – m.in. pomaga w tworzeniu połączeń sylabowych (wyrazów), zwracaniu uwagi na tempo i rytm wypowiedzi, wzbogacaniu słownictwa, rozumieniu przekazu słownego, skupianiu uwagi na intonacji wypowiedzi i rozróżnianiu jej podczas komunikowania się,

• Wspieranie rozwoju komunikacyjnego i społecznego

Dziecko uczy się zasad przebywania w grupie społecznej, obserwuje i naśladuje rówieśników oraz wchodzi z nimi w kontakt, co z pewnością stanowi podstawę do rozwoju społecznego na przestrzeni lat,

• Budowanie poczucia własnej wartości

Dziecko, które zauważa, że jest w stanie wykonać wiele różnych aktywności muzyczno-ruchowych dostaje ogromną dawkę motywacji. Po pierwsze, chce nadal się rozwijać, po drugie odczuwa dziecięcą satysfakcję i kształtuje w sobie pozytywne myślenie o własnych działaniach. Taka postawa ma ogromny wpływ na rozwój poznawczy dziecka,

• Pogłębianie więzi między dzieckiem a rodzicem

Wspólna zabawa, wzajemne wsparcie i podążanie za dzieckiem ma duży wpływ na pogłębianie pozytywnych relacji rodzica z dzieckiem. Dzięki tego typu aktywnościom, dziecko ma poczucie bezpieczeństwa oraz otrzymuje wiele uwagi i troski, co rzutuje na sposób postrzegania otaczającego je świata i jakość budowanych relacji z innymi w przyszłości,

• Rozwijanie wrodzonych predyspozycji muzycznych

Według E.E. Gordona, każdy człowiek posiada określony poziom zdolności muzycznych, który najefektywniej rozwija się już od życia prenatalnego do około 3 roku życia. Gordonki jako zajęcia umuzykalniające dla niemowląt, małych dzieci, a nawet kobiet w ciąży, stanowią aktywność, dzięki której wrodzone zdolności muzyczne mają szansę rozwijać się w najefektywniejszych momentach życia. Z pewnością część dzieci dzięki uczestnictwu w tego typu zajęciach nauczy się kochać muzykę i z nią obcować, co w przyszłości może przerodzić się w chęć podjęcia nauki na kolejnych etapach kształcenia muzycznego.

Fundamentami zajęć metodą gordonowską są muzyka, ruch i zabawa. Aktywność podczas spotkań umuzykalniających powinna być dla dziecka nie tylko formą rozwijania zdolności ale też przyjemnością, o czym warto pamiętać obserwując dziecko w trakcie trwania zajęć.

Nasz ekspert

Justyna Kuźniarz

Neurologopeda, logopeda-audiolog

Absolwentka studiów magisterskich z zakresu logopedii i audiologii oraz studiów podyplomowych na kierunku neurologopedia. Czynny terapeuta pracujący z dziećmi w wieku niemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym. Interesuje się przede wszystkim tematyką rozwoju funkcji prymarnych, językowych i komunikacyjnych u najmłodszych pacjentów. Ponadto w ramach działalności naukowej prowadziła badania dotyczące kompetencji i sprawności komunikacyjnych u osób z rozpoznanym zespołem Aspergera.

Justyna Kuźniarz