Karetką do porodu - można, ale czy warto?

W nagłej sytuacji można wezwać karetkę do porodu. Jednak nie warto tego robić, chociażby dlatego, że ktoś może potrzebować karetki o wiele bardziej. A poród przebiegający bez powikłań nie kwalifikuje się do kategorii zagrażającej życiu.

Kobieta kiedy zaczyna rodzić ma zazwyczaj "chwilę" zanim dojdzie do skurczy partych. Rozwarcie nie robi się w przeciągu kilku minut i każda z pań ma czas, żeby dotrzeć do szpitala. Wiele położnych przestrzega, aby nie jechać do szpitala od razu, jak pojawią się skurcze.

Należy poczekać aż będą bardziej systematyczne, a odstęp pomiędzy nimi będzie się skracał. Jednak nie każdy przypadek jest taki sam i zdarzają się tzw. nagłe porody. Nawet w takiej sytuacji nie warto wzywać karetki. Dlaczego?

Spis treści

1. Sterylność karetki i względy moralne
2. Bezpodstawne wezwanie karetki słono kosztuje
3. Dyspozytor decyduje do kogo wysłać karetkę
4. Poród nagły, czyli poród z zaskoczenia
5. Wyposażenie karetki
6. Przyjazd karetki

Sterylność karetki i względy moralne

Zacznijmy od rzeczy mniej oczywistych, albo właśnie oczywistych, ale takich, o których się nie myśli. Zwłaszcza, kiedy pojawiają się pierwsze skurcze. Karetka nie jest sterylna. Podróżują nią różni ludzie - często bezdomni, którzy stracili przytomność, a ratownicy nie mają czasu takiej karetki wyczyścić zanim dostaną kolejne wezwanie. 

Ponadto tej karetki może potrzebować bardziej osoba, która znajduje się w stanie krytycznym - np. ma zawał serca czy jest uczestnikiem wypadku drogowego. Kobieta, która rodzi bez powikłań, nawet nagle, zajmuje miejsce osobie w stanie krytycznym, której tylko szybkie wsparcie medyczne i przejazd do szpitala może uratować życie.

Pamiętajcie także, że wzywając karetkę nie ma możliwości wyboru szpitala, do którego rodząca zostanie zawieziona. 

Zgodnie z Art. 44 ustawy o ratownictwie medycznym, zespół ratownictwa medycznego transportuje osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego do najbliższego, pod względem czasu dotarcia, szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego lub lekarza koordynatora medycznego.

Czytaj: Ranking szpitalnych porodówek. Sprawdź, w którym szpitalu rodzi się najlepiej

Bezpodstawne wezwanie karetki słono kosztuje

Karetka nie jest taksówką, ale jeśli wezwiemy ją bezpodstawnie może okazać się bardzo drogą usługą. Według Art. 66. § 1. Kto:

1) chcąc wywołać niepotrzebną czynność, fałszywą informacją lub w inny sposób wprowadza w błąd instytucję użyteczności publicznej albo organ ochrony bezpieczeństwa, porządku publicznego lub zdrowia,

2) umyślnie, bez uzasadnionej przyczyny, blokuje telefoniczny numer alarmowy, utrudniając prawidłowe funkcjonowanie centrum powiadamiania ratunkowego– podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 1.500 zł.

§ 2. Jeżeli wykroczenie spowodowało niepotrzebną czynność, można orzec nawiązkę do wysokości 1000 złotych.

Zatem przejażdżka karetką bez uzasadnienia może być obarczona karą grzywny. Na szczęście to dyspozytor decyduje, do kogo wysłać karetkę. Dlatego, jeśli dzieje się coś naprawdę złego, możemy liczyć na pomoc i przyjazd karetki. Pamiętajmy, żeby wzywać ją odpowiedzialnie. Czyli jak?

Dyspozytor decyduje do kogo wysłać karetkę

Dzwoniąc na nr 112 musimy podać wszystkie informacje. Kto i gdzie potrzebuje pomocy, jakiej pomocy potrzebujemy, co się dzieje (np. nagłe odejście wód płodowych i ich zabarwienie, nagły poród, itd.). Jeśli dyspozytor odmówi przyjęcia wezwania i wysłania karetki, to ma obowiązek udzielić informacji co dalej. Tzn. - do jakiego szpitala najlepiej udać się z rodzącą i co robić.

Rozmowa z dyspozytorem jest nagrywana - jest to dowód, że pacjent mówił prawdę o stanie zdrowia oraz na wypadek, gdyby dyspozytor w nieuzasadniony sposób odmówił przyjęcia zgłoszenia. Pamiętajmy, że odmowa musi być zawsze odpowiednio uzasadniona. 

Poród nagły, czyli poród z zaskoczenia

Czym jest poród nagły? Zdarzają się takie przypadki - kobieta nie odczuwa skurczy do momentu pojawienia się skurczy partych. Wtedy jest już za późno na transport do szpitala. Poród nagły to nazwa bardzo szybkiego i bezbolesnego porodu. W takiej sytuacji można wezwać karetkę, ale trzeba rozważyć, czy nie uda się dotrzeć do szpitala szybciej na własną rękę. 

W przypadku porodu fizjologicznego nie powinno się wzywać karetki. Poród fizjologiczny jest porodem spontanicznym, między 37. a 42. tygodniem ciąży, dziecko jest prawidłowo ułożone a matka jest w stanie dobrym. Kobieta odczuwa skurcze i ma świadomość, że wkrótce zacznie rodzić. 

Kolejnym ważnym aspektem wezwania karetki do porodu jest fakt, że w karetce może przebywać tylko rodząca. Do karetki nie wsiądzie osoba towarzysząca kobiecie. Jest to zgodne z przepisami i nie podlega dyskusji. Wyjątkiem będzie sytuacja, w której karetką podróżuje dziecko.

Wtedy jedzie z nim opiekun prawny. [Jeśli doszło do porodu w domu, to tą samą karetką zostanie przewieziona matka i dziecko].

Wyposażenie karetki

Karetka, choć jest wyposażona w zestaw porodowy, to jednak nie jest odpowiednim miejscem do porodu. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że w karetce nie ma położnej. Jest też duże prawdopodobieństwo, że żaden z ratowników nie odbierał wcześniej porodu. Zestaw do przyjęcia porodu zawiera:

Pakiet położniczy:

• jałowy podkład lub kompres
• jałowe gaziki
• nożyczki do nacięcia krocza
• słuchawka położnicza/UDT/ostatecznie stetoskop internistyczny

Pakiet pediatryczny:

• jałowe gaziki różnej wielkości
• nożyczki do odpępnienia
• gruszka gumowa do odśluzowania
• jałowe klemy
• spirytus Vini
• jałowy kompres
• gaza

Zestaw wspólny:

• gaza jałowa
• wyprawka dla noworodka
• (kocyk + pieluchy)
• wkłady jałowe dla położnicy
• worek na łożysko
• oznaczenie noworodka

Czytaj: 7 pytań do położnej – te pytania warto zadać przed porodem

Przyjazd karetki

Ratownik medyczny może zadecydować o tym, czy przyjmie poród na miejscu czy przewiezie rodzącą do najbliższego szpitala. Na decyzję ratownika ma wpływ etap porodu. Jeśli odeszły wody, a w ujściu pochwy widać główkę to ratownik zapewne zadecyduje o przyjęciu porodu na miejscu i przewiezieniu do szpitala kobiety i dziecka. 

Czytaj: Jak rozwiera się szyjka macicy podczas porodu? Ważne pytania o rozwarcie szyjki

Ważne: Ratownik nie ma prawa sugerować rodzącej powstrzymania porodu, zaciskania ud czy wstrzymania oddechu. 

Ratownicy są przeszkoleni do przyjmowania porodu. Wiedzą, ze rodzącej trzeba zapewnić prywatność, potrafią pomóc przy odpowiednim oddychaniu. W trakcie porodu rodzącą należy ułożyć na plecach, ratownik musi podtrzymywać główkę dziecka i całe dziecko w pozycji poziomej.

W zestawie porodowym znajdują się nożyczki do przecięcia pępowiny oraz gruszka do odciągnięcia śluzu z dróg oddechowych dziecka. Dziecko po urodzeniu ratownik musi położyć matce na brzuchu (jeśli wszystko jest dobrze). 

Ratownik powinien zapisać godzinę porodu oraz zabezpieczyć łożysko.