Nie jest łatwo odpowiedzieć krótko na pytanie: czego boją się dzieci, bo strachy i lęki zmieniają się z wiekiem. Pewne jest natomiast, że są wpisane w rozwój dziecka i nie da się uniknąć ich pojawienia się.
Spis treści
- Czego boją się niemowlęta - jak im pomóc?
- Strach przed ciemnością u dzieci
- Czego boją się dzieci? Często tego samego, co ty
- Czego boją się dzieci? Coraz to nowych rzeczy
Czego boją się niemowlęta - jak im pomóc?
Niemowlę może reagować gwałtownym płaczem nie tylko na głośny dźwięk wiertarki, ale również szum suszarki do włosów - tak manifestuje swój strach przed potencjalnym niebezpieczeństwem, co ma związek z wrodzonym instynktem przetrwania. Niemowlęciu nie wytłumaczysz, że nie ma się czego bać (ale oczywiście, możesz spokojnie o tym mówić). Lepiej staraj się unikać takich sytuacji. Przycisz dźwięk budzika, odkurzanie zostaw mężowi na czas, gdy będziesz z dzieckiem na spacerze. Eliminuj tylko te hałasy, których boi się dziecko (może np. nie przeszkadza mu warkot pralki).
Około 9. miesiąca życia większość niemowląt lęka się obcych. Doskonale orientują się już w wymowie mimiki twarzy, ale nawet uśmiechnięty nieznajomy może je porządnie wystraszyć. Tak jak w przypadku lęku przed hałasem, i tu należy zapewnić dziecku bezpieczeństwo, a więc nie przybliżać się do nieznajomego, nie zapraszać do domu zbyt wielu nowych gości, którzy będę koniecznie chcieli pobawić się z dzieckiem.
Przeczytaj: Genialna zabawa, która uspokoi nerwowe dziecko
Strach przed ciemnością u dzieci
W ciemnym pokoju niemowlę może czuć się zagubione - nie wie, gdzie jest i gdzie są rodzice - wpada więc w panikę i zaczyna płakać. Roczniak może po prostu nie lubić, gdy gaśnie światło, bo przestaje widzieć otaczający go świat. Ale tak naprawdę lęk przed ciemnością najbardziej dotyka przedszkolaka - wyobraża on sobie czające się w kącie pokoju potwory.
Jak oswoić ciemność? Oczywiście, można unikać ciemności (to konieczne zwłaszcza w przypadku niemowlęcia i roczniaka, którym trudno jest wytłumaczyć sytuację) - w pokoju dziecka może zawsze być zapalona lampka nocna, na suficie lub ścianach być przyklejone fluorescencyjne obrazki. Jeśli twój przedszkolak boi się ciemności, na pewno nie można go zawstydzać i nazywać tchórzem, ani też przełamywać strachu na siłę i zmuszać dziecko do przebywania w ciemnym pokoju - takie działania mogą jedynie pogłębić lęk dziecka, a nawet utrwalić go na całe życie. Co więc robić?
- okaż jak najwięcej czułości i zrozumienia. Dziecko może się bać, bo odczuwanie lęków jest czymś naturalnym na różnych etapach rozwoju;
- nakłaniaj dziecko do mówienia o swoich odczuciach;
- unikaj sytuacji powodujących lęk (nie wprowadzaj dziecka do ciemnych pomieszczeń) oraz powodujących strach (nie włączaj mu bajek z duchami i potworami);
- prowokuj miłe sytuacje w ciemności - jeśli dziecko pozwoli, zgaś światło i jedynie przy latarce oglądajcie zdjęcia w albumie - opowiadaj przy tym zabawne anegdoty z życia rodziny;
- czytaj książki i opowiadaj bajki, w których bohaterowie mieli podobny problem jak dziecko i sobie z tym poradzili;
- wyznacz jakąś zabawkę, która będzie strażnikiem dziecka - np. dzielny piesek, który słynie ze swych odważnych przygód (opowiedz, jakie miał przygody i jak wspaniale opiekował się swoimi przyjaciółmi);
- reaguj, gdy dziecko mówi, że np. pod łóżkiem siedzi wiedźma - zajrzyjcie tam oboje. Razem przeszukajcie cały pokój, czy nie czai się jakiś inny strach.
Według podobnego scenariusza możesz pomóc dziecku pokonać inny lęk - np. przed spotkaniem z nieznajomymi.
Przeczytaj także: Lęki nocne u dzieci, czyli skąd się bierze potwór w szafie, strachy i złe sny
Czego boją się dzieci? Często tego samego, co ty
Czasem rodzice zaszczepiają w dziecku lęk. Boisz się, gdy przechodzisz obok nieznajomego psa? Dziecko to czuje, nawet jeśli zapewniasz je, że "piesek jest niegroźny, tylko głośno szczeka; nie bój się go". Niemowlę może nawet nie rozumieć tych słów, za to doskonale odczytuje twoje emocje. W rozmowie z dzieckiem staraj się nie używać słowa "strach" czy zwrotu "nie bój się", bo możesz mylnie odczytywać reakcje dziecka. Może ono wcale nie wystraszyło się karetki na sygnale, a zdziwiło się, że jedzie samochód mrugający światłami i wydający głośny dźwięk. Jeśli powiesz: "nie bój się, to tylko karetka", zasugerujesz, że tak ma reagować na widok pojazdu z sygnałem świetlnym i dźwiękowym. Lepiej spokojnie wytłumacz sytuację: "ale ten samochód jest głośny; jego sygnał przegania inne auta z drogi, bo spieszy się do chorego".
Polecamy także: Właśnie o to najczęściej martwi się twoje dziecko! Będziesz zdziwiona jego dojrzałością
Czego boją się dzieci? Coraz to nowych rzeczy
Udało się wam pokonać lęk np. przed ciemnością, a dziecko zaczyna się bać policjantów? Myślałaś, że masz już odważnego zucha, a ono znowu jest wystraszonym maluszkiem? Spokojnie, to naprawdę normalne. Dziecko z jednego lęku wyrasta, wrasta w inny. Idziemy o zakład, że ty również czegoś się boisz :-) W końcu strach jest naturalną ludzką reakcją!
