"Mamo, słyszę cię, ale cię nie rozumiem". Jak rozpoznać zaburzenia przetwarzania słuchowego?

2022-04-27 15:36

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego często mylone są z wadą słuchu. Tymczasem dzieci cierpiące na APD często słyszą normalnie, mają za to problem z interpretowaniem dźwięków. Czym objawiają się Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego i jak sprawdzić, czy dziecko je ma?

Smutna dziewczynka
Autor: Getty Images Zaburzenia przetwarzania słuchowego - jak je rozpoznać?

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (central auditory processing disorder - inaczej zwane CADO lub auditory processing disorder - APD). Zazwyczaj mylone są z wadą słuchu fizycznego, czyli z ubytkiem słuchu. Jednak u dzieci z APD zarówno słuch odbiorczy, jak i przewodzeniowy są prawidłowe.

Sprawdź też: Szumy uszne u niemowląt i dzieci - jak rozpoznać i leczyć [WYWIAD]

Dysfunkcja ta ma miejsce w centralnej, nerwowej części układu słuchowego i objawia się niewłaściwym przetwarzaniem bodźców słuchowych, a nie zaburzonym słyszeniem samym w sobie. Mózg osoby z Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego nie potrafi rozpoznawać i interpretować dźwięków, w tym również dźwięków mowy. Aby poprawnie je zdiagnozować należy wcześniej wykluczyć wszystkiego rodzaju ubytki słuchu.

Spis treści

  1. W jaki sposób objawiają się Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (APD/CADP)?
  2. Jak je rozpoznać?
  3. Jak pomóc dziecku z Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego?
  4. Jak rodzic dziecka z Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego może mu pomóc w codziennym życiu?
Przesiewowe badania słuchu i wzroku u noworodków

W jaki sposób objawiają się Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (APD/CADP)?

Dzieci, u których występują Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego najczęściej mają trudności w rozumieniu mowy, problemy ze zrozumieniem poleceń (zwłaszcza złożonych) i skupieniem uwagi, co w konsekwencji powoduje liczne problemy w szkole, m.in. z czytaniem, formułowaniem ustnym i pisemnym dłuższych form wypowiedzi oraz z zapamiętywaniem usłyszanych informacji.

Dowiedz się też: Nadwrażliwość słuchowa u dzieci. Co robić, gdy hałas boli?

Bardzo istotna jest wczesna, właściwa diagnoza dziecka, która pozwoli uniknąć opóźnień w rozwoju mowy i problemów w nauce szkolnej.

Jak je rozpoznać?

Występowanie Centralnych Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego można podejrzewać, jeśli u dziecka zaobserwujemy:

  •  trudności ze zrozumieniem wypowiedzi w niekorzystnych warunkach akustycznych (np. gdy kilka osób mówi jednocześnie, gdy w pomieszczeniu jest pogłos, hałas itp.),
  • problem z utrzymaniem skupienia na konkretnych, istotnych bodźcach słuchowych,
  • obniżenie koncentracji uwagi,
  • zmęczenie po przebywaniu w głośnym środowisku,
  • częste bóle głowy,
  • trudności w wykonywaniu kilkuetapowych poleceń (szczególnie tych podanych w jednym zdaniu),
  • kłopoty ze zrozumieniem długich rozmów,
  • brak zrozumienia wypowiedzi (np. „słyszałem co powiedziałeś, ale nie wiem co masz na myśli”),
  • słabszą pamięć słuchową (trudności z zapamiętywaniem i powtarzaniem usłyszanych informacji),
  • problemy z zapamiętywaniem sekwencji dźwięków (np. tabliczka mnożenia, nazwy miesięcy itp.),
  • mylenie podobnie brzmiących słów,
  • problem z nauką języka obcego,
  • brak zwracania uwagi na osobę mówiącą,
  • nadmierne zwracanie uwagi na bodźce dźwiękowe, które nie są istotne,
  • zaburzoną intonację (mowa monotonna, cicha lud odwrotnie – bardzo szybka i zbyt głośna),
  • słabsze wyniki podczas testów psycho-edukacyjnych opartych na bodźcach słuchowych,
  • trudności w czytaniu i pisaniu (szczególnie ze słuchu).

Zazwyczaj dziecko z APD ma niskie wyniki w nauce oraz obniżoną samoocenę. Czasami występują u niego również zaburzenia artykulacyjne.

Przeczytaj też: Rozwój słuchu u niemowląt - 4 rzeczy, które warto wiedzieć [WYWIAD]

Jak pomóc dziecku z Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego?

Jeżeli diagnoza potwierdzi występowanie u dziecka APD - koniecznym jest objęcie go szeroko pojętym wsparciem terapeutycznym, opartym na trzech filarach:

  • poprawa środowiska akustycznego w szkole oraz poprawa jakości słyszanej mowy poprzez zastosowanie systemów wspierających słyszenie (np. systemów FM),
  • aktywny trening słuchowy przeprowadzany pod opieką specjalisty, którego celem jest poprawa sprawności wyższych funkcji słuchowych w oparciu o plastyczność układu nerwowego, 
  • terapia pedagogiczna i psychologiczna, która może pośrednio poprawić sprawność uczenia i komunikowania się dzieci z APD.

Formy pomocy dzieciom z APD są zróżnicowane i zależą od wielu czynników. Zawsze jednak istnieją trzy podstawowe obszary wsparcia: rozwijanie umiejętności słuchowych, stymulowanie komunikacji oraz poprawa jakości bodźców słuchowych.

Sprawdź: Niedosłuch u dziecka. Jakie są objawy słabego słuchu u dziecka?

Właściwe wsparcie to przede wszystkim odpowiednio dobrana, wieloaspektowa terapia, a także zastosowanie odpowiednich urządzeń ułatwiających zrozumienie mowy w trudnych warunkach akustycznych i naukę. Połączenie tych dwóch form terapii pozwala na pokonanie trudności związanych z funkcjonowaniem w szkole, nauką oraz kontaktami z grupą rówieśników. To wszystko z kolei przekłada się na niezwykle istotny w rozwoju dziecka aspekt podniesienia samooceny.

Jak rodzic dziecka z Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego może mu pomóc w codziennym życiu?

  • W miarę możliwości należy zredukować wszelkie niepotrzebne szumy i hałasy w domu. Dziecko powinno patrzeć na Ciebie, gdy mówisz.
  • Zwracaj się do dziecka za pomocą prostych zdań, mów nieco spokojniej, w wolniejszym tempie. Za każdym razem upewniaj się, czy dziecko właściwie zrozumiało polecenie.
  • Zapewnij dziecku spokojne miejsce, w którym w ciszy może odrabiać lekcje i uczyć się. Najważniejsze jednak, żebyś budował w dziecku poczucie własnej wartości. 

Dowiedz się: Dwulatek nie mówi - jak zachęcić dziecko do mówienia?

Trafna diagnoza i adekwatne, wczesne wprowadzenie terapii pozwolą uniknąć wielu problemów wychowawczych, zaoszczędzą dzieciom przykrych doświadczeń oraz umożliwią im pełny rozwój intelektualny i emocjonalny. A każdy rodzic wie, że szczęście dziecka jest sprawą najistotniejszą.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza