8 najważniejszych pytań o migdałki podniebienne u dzieci. Czy warto je wycinać?

Migdałki są pierwszą barierą chroniącą układ oddechowy przed zarazkami. Czasem jednak zamiast pełnić rolę ochroniarza, bywają przyczyną kłopotów ze zdrowiem. Co warto o nich wiedzieć? Migdałki podniebienne to częsty temat rozmów rodziców przedszkolaków. I równie częsta przyczyna zabiegów chirurgicznych u kilkulatków.

Migdałki podniebienne obrosły wieloma mitami. Zatroskane mamy przekazują sobie nazwiska laryngologów i relacje z zabiegów. Nieraz też muszą odpowiadać na pytanie, czy po zabiegu dziecko mniej choruje. Zamiast słuchać sprzecznych opinii, przeczytaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o migdałki podniebienne.

Spis treści

1. Czym są migdałki podniebienne i jaką pełnią funkcję?
2. Dlaczego migdałki się powiększają?
3. Co to jest trzeci migdał?
4. Jak sprawdzić, czy jest powiększony?
5. Czemu przerośnięty migdał gardłowy jest groźny?
6. Co zaleca lekarz, jeśli okaże się, że trzeci migdał jest za duży?
7. Czy do zabiegu trzeba się jakoś przygotować?
8. Czy po zabiegu dziecko przestaje chorować?
9. Podejrzewaj problem z trzecim migdałkiem, jeśli twoje dziecko:

Czym są migdałki podniebienne i jaką pełnią funkcję?

Migdałki podniebienne to znajdujące się po obu stronach gardła „wypustki” zbudowane z tkanki limfatycznej. Są częścią układu odpornościowego, gdyż produkują antygeny – substancje służące do wytwarzania przeciwciał odpornościowych.

Dlaczego migdałki się powiększają?

Jest tak, gdy dziecko ma infekcje górnych dróg oddechowych, gdyż muszą one wówczas produkować więcej antygenów. Gdy dziecko wraca do zdrowia, migdałki kurczą się do dawnych rozmiarów. Chyba że malec często choruje – wtedy migdałki ciągle są powiększone i „w gotowości” do walki z mikrobami.

Co to jest trzeci migdał?

Trzeci migdał to migdałek gardłowy, który znajduje się w głębi jamy ustnej, w tzw. nosogardzieli. Nie widać go gołym okiem.

Czytaj również: Usunięcie migdałków (tonsillektomia) – jak wygląda?

Przerost migdałka gardłowego u dzieci: objawy, leczenie

Jak sprawdzić, czy jest powiększony?

Nie da się tego zauważyć w warunkach domowych. Konieczna jest wizyta u otorynolaryngologa, który oceni stan migdałka. Sygnałem do takiej wizyty powinny być nawracające zapalenia uszu i anginy, nocne chrapanie, ciągle otwarte usta. Za pomocą specjalnego przyrządu, beroskopu (cienkiego i miękkiego przewodu z maleńką kamerą, który wprowadza się do noska dziecka), lekarz sprawdzi, czy przyczyną kłopotów rzeczywiście jest trzeci migdał.

Zbada również jego wielkość i zorientuje się, czy nie jest siedliskiem bakterii. Badanie przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Innym sposobem jest badanie palpacyjne, które jest jednak coraz rzadziej wykonywane (z uwagi na możliwość odruchów wymiotnych).

Czemu przerośnięty migdał gardłowy jest groźny?

Ponieważ ze względu na wielkość blokuje przepływ powietrza przez nosogardło. Malec, nie mogąc oddychać przez nos, oddycha przez usta, narażając się na kolejne infekcje. Przerośnięty migdał uciska też ujścia trąbek słuchowych, co może być przyczyną nawracających zapaleń ucha i zalegania płynu w jamie bębenkowej, a w konsekwencji doprowadzić do niedosłuchu.

Co zaleca lekarz, jeśli okaże się, że trzeci migdał jest za duży?

Lekarz może przepisać leki przeciwalergiczne i przeciwzapalne bądź szczepionki podnoszące odporność. Dzięki temu infekcje będą rzadsze, a więc migdałek powinien wrócić do normalnego rozmiaru. Jeśli ta metoda zawiedzie, a przerośnięty migdał stanie się zagrożeniem, wówczas konieczny jest zabieg chirurgicznego usunięcia migdałka gardłowego, czyli adenotomia.

Decyzję o operacji może podjąć tylko otolaryngolog. Zabieg trwa ok. pół godziny i najczęściej wykonuje się go w znieczuleniu ogólnym. Przygotuj się na to, że w ciągu kilku godzin po zabiegu dziecko może mieć nudności, niekiedy wymioty. Jeżeli skarży się na ból, powinno otrzymać środki przeciwbólowe.

Czy do zabiegu trzeba się jakoś przygotować?

Ważne jest, by dziecko było zdrowe co najmniej przez 2 tygodnie przed zabiegiem. Konieczne jest zrobienie badan (analizy krwi z uwzględnieniem czasu krzepnięcia, badania moczu). Z ich wynikami trzeba się następnie wybrać do anestezjologa. Spyta on o wszystkie przebyte wcześniej choroby, ewentualne zabiegi i uczulenia, sprawdzi też, na co dziecko było zaszczepione (zabierz ze sobą książeczkę zdrowia).

Do zabiegu malec musi być na czczo, najlepiej więc umawiać się na rano. W zależności od tego, gdzie wykonywana jest operacja, dziecko już po kilku godzinach może wrócić do domu bądź zostaje w klinice przez 3–4 dni.

Czytaj również: Spanie z otwartymi ustami – o czym świadczy i czy zagraża rozwojowi zgryzu i mowy?

Ból gardła u niemowlaka - jak go rozpoznać?

Czy po zabiegu dziecko przestaje chorować?

Przywrócenie prawidłowego toru oddychania przez nos przynosi natychmiast widoczną ulgę. Czasami tylko przez kilka pierwszych miesięcy maluch może częściej zapadać na infekcje, gdyż organizm jest pozbawiony jednej z barier ochronnych. Takie sytuacje są jednak rzadkie.

Migdałek gardłowy ma największa rolę ochronną w pierwszym roku życia. Potem coraz ważniejsze są migdałki podniebienne, a u kilkunastoletniego dziecka regionalne węzły chłonne.

Podejrzewaj problem z trzecim migdałkiem, jeśli twoje dziecko:

• często ma lekko uchylone usta
• zamiast przez nos oddycha przez usta
• często łapie infekcje uszu i górnych dróg oddechowych
• chrapie, zdarzają mu się też epizody bezdechu
• jest senne, apatyczne i marudne (to świadczy o niedotlenieniu związanym z utrudnieniami w swobodnym przepływie powietrza)
• trudno mu się skoncentrować
• narzeka na bóle głowy
• niewyraźnie mówi
• gorzej słyszy

miesięcznik "Zdrowie"