Nowa lista kamieni milowych w rozwoju niemowlaka. Raczkowanie poza tabelą

Raczkowanie już nie jest niezbędnym krokiem milowym w rozwoju niemowlęcia? Tak sugeruje nowa lista, która raczkowania nie uwzględnia. Jak argumentują zwolennicy zmian, nie każde dziecko raczkuje, więc zmiana taka jest zasadna.

Amerykańska lista kamieni milowych została zmodyfikowana pierwszy raz od blisko 20 lat. Do dziś słychać echa tych zmian na całym świecie, ponieważ CDC, które odpowiada za listę, jest instytucją, której zalecenia mają charakter międzynarodowy. Nie znaczy to jednak, że wszyscy się z nimi zgadzają.

Listy kamieni milowych stosowane do oceny rozwoju dziecka na całym świecie dotyczą motoryki dużej, motoryki małej, języka i rozwoju społecznego dziecka. Pokazują ramy wiekowe, w których dziecko powinno osiągnąć określone umiejętności.

Zmiany w liście kamieni milowych niepokoją rodziców oraz pediatrów, którzy nie rozumieją idei zmian, a także krytykują te najważniejsze, jak np. usunięcie z listy raczkowania. Czy raczkowanie nie jest istotne w rozwoju i dlaczego wypadło z listy kluczowych umiejętności rozwoju motorycznego?

Czytaj również: "Na rannego", "fokę", na pupie. Czy raczkowanie twojego dziecka wymaga kontroli u specjalisty?

Spis treści

1. Lista kamieni milowych w pierwszym roku życia dziecka
2. Wczesne wykrycie autyzmu u niemowląt
3. Czy każde dziecko musi raczkować?
4. Zachęcać dziecko do raczkowania czy nie?

Lista kamieni milowych w pierwszym roku życia dziecka

Lista kamieni milowych jest powszechnie wykorzystywane przez pediatrów i rodziców do oceny, czy ogólny rozwój dziecka przebiega prawidłowo. Przez ostatnie 18 lat można było wyczytać z niej np. że dziecko zaczyna chodzić w wieku 12. miesięcy, a w wieku 24. - wypowiada ok. 50 słów. 

Od zeszłego roku ramy wiekowe na liście zmieniły się. Poprzednio lista jako normę opierała podawała wiek, w którym daną umiejętność osiągnęło 50% dzieci. Nowa lista kontrolna koncentruje się na wieku, w którym kamień milowy osiągnęło 75% dzieci.

Jak podaje CDC wprowadzone zmiany mają na celu wcześniejsze rozpoznanie problemów rozwojowych i szybszą interwencję. Chodzi głównie o rozpoznanie autyzmu, który jest coraz częstszym zaburzeniem neurologicznym wśród dzieci.

Wczesne wykrycie autyzmu u niemowląt

Jednak rodzice nie rozumieją tej intencji. Jak czekanie do 15. miesiąca życia na pierwsze słowo dziecka ma pomóc lekarzom wcześniej zidentyfikować autyzm? – pytają.

A eksperci odpowiadają: porównując umiejętności w wieku, w którym 75% dzieci rozwinęło tę umiejętność, łatwiej będzie zidentyfikować, kiedy dzieci są opóźnione. Na przykład: poprzedni wiek nauki chodzenia wynosił 12 miesięcy (zaczyna chodzić wówczas 50% dzieci), ale obecnie normą jest 15. miesiąc życia (kiedy zaczyna chodzić 75 procent z nich). 

Jeszcze rok temu, gdy roczne dziecko nie chodziło, większość pediatrów to lekceważyła, bo z doświadczenia wiedzieli, że większość dzieci nie jest w stanie osiągnąć wtedy tego kamienia milowego. Teraz maluchy, które nie chodzą w wieku 15 miesięcy, mogą być bardziej konsekwentnie kierowane na fizjoterapię.

Czy każde dziecko musi raczkować?

Dla rodziców i specjalistów trudniejsza do zaakceptowania jest inna zmiana, mianowicie usuniecie raczkowania z listy kamieni milowych. To bardzo ważna umiejętność motoryczna, jednak CDC tłumaczy, że raczkowanie wypadło z listy ze względu na brak badań, które potwierdzałyby, że to niezbędny element rozwoju dziecka. 

Zdaniem CDC brak danych dotyczących tego, kiedy ten kamień milowy powinien zostać osiągnięty przez 75% dzieci. Maluchy raczkują zazwyczaj w wieku od 6. do 11. miesiąca życia, a to zdaniem instytucji zbyt duży zakres, aby brać go pod uwagę przy wyznaczaniu norm.

Innymi słowy, chociaż raczkowanie jest uwzględnione w uznanych narzędziach ewaluacyjnych, nie ma dowodów na to, że 75% dzieci raczkuje. Ale czy istnieją dowody na to, że 75% 9-miesięcznych dzieci siedzi? - pytają zaskoczeni fizjoterapeuci.

Zachęcać dziecko do raczkowania czy nie?

Wielu z nich zachęca więc rodziców, aby potraktowali zmiany dotyczące raczkowania z przymrużeniem oka i nadal motywowali swoje dzieci do raczkowania. Jeśli widzisz, że malec ma z tym problemy, powiedz o tym pediatrze i ustal, dlaczego dziecko nie raczkuje oraz dowiedz się, jak je do tego zachęcić.

Badania pokazują że raczkowanie jest bardzo ważną umiejętnością dla dzieci:

• sprzyja treningowi równowagi i koordynacji ruchowej
• stanowi podstawę przyszłych umiejętności, takich jak wspinanie się, poruszanie się po schodach, skakanie itp.
• uczy dziecko używać mięśni brzucha do poruszania się
• wzmacnia obręcz barkową, ponieważ niemowlęta wykorzystują ramiona do przenoszenia ciężaru w pozycji raczkowania
• uczy świadomości przestrzenną i percepcji głębi
• jest jednym z pierwszych sposobów, w jaki dziecko może odkrywać swoje otoczenie
• rozwija połączenia neuronowe w mózgu
• wpływa na sposób, w jaki dziecko trzyma ołówek w wieku 5 lat
• uczy prawidłowej postawy ciała
• poprawia pamięć.

Małgorzata Wójcik