Gdy weszły życie nowe standardy opieki okołoporodowej, pojawiła się nadzieja, że porody fizjologiczne częściej będą pozostawiane naturze, czyli będą przebiegać naturalnie, tak jak chce tego organizm kobiety i dziecka. Miały w tym pomóc plany porodu - „instrukcje” dla personelu medycznego odnośnie tego, jakie zabiegi dopuszcza rodząca, a jakich nie.
Spis treści
- Czym jest interwencja podczas porodu?
- Raporty z porodówek nie są zadowalające
- Kiedy zalecana jest interwencja?
- Czy kobieta może odmówić interwencji?
Czym jest interwencja podczas porodu?
Interwencje w czasie porodu to wszystkie czynności podjęta przez lekarza lub położną wpływające na jego przebieg. Do interwencji w czasie porodu zaliczamy podawanie leków, np. znieczulenia zewnątrzoponowego lub leków przeciwbólowych, kroplówki z płynami.
Podanie dożylnie oksytocyny, przyspieszającej i wzmacniającej skurcze oraz inne metody wywoływania porodu, np. przebicie pęcherza płodowego czy masaż szyjki macicy, również są interwencją, podobnie jak nacięcie krocza w czasie porodu, użycie kleszczy lub próżnociągu czy wykonanie cesarskiego cięcia.
Raporty z porodówek nie są zadowalające
Raporty NIK-uczy Fundacji Rodzić po ludzku pokazują, że interwencje w czasie porodu mają się dobrze i są nadal nadużywane. Według danych z 2016 r średnio 57 proc. pacjentek miało nacięte krocze. Raport Fundacji z okresu pandemii jest trochę bardziej optymistyczny, ale tylko trochę.
Według niego w 2018 r. 54,5% rodzących miało nacinane krocze, w 2021 r. odsetek ten wyniósł "tylko" 50,6%, jednak u 14,1% kobiet nacięto krocze bez zgody. Aż 69% kobiet zostało spytanych o zgodę na podanie kroplówki ze sztuczną oksytocyną.
"⅓ porodów w II okresie jest prowadzona w sposób zmedykalizowany – parcie w pozycji płasko na plecach na polecenie personelu. Działo się tak zarówno w 2018 r., jak i w 2021 r. Jednocześnie 28,9% ankietowanych wskazało, że nie miało możliwości wyboru pozycji –pozycję wybrała osoba prowadząca poród, a kobieta nie mogła decydować. Takie doświadczenie ma nieznacznie mniej respondentek niż w 2018 r., gdy odsetek ten wynosił 33,5%" – czytamy w raporcie Fundacji Rodzić po ludzku.
Czytaj również: Położna nagrała, jak wygląda nacięcie krocza. "Miałam to, nie czułam absolutnie nic"
Poród bez bólu? 10 sposobów na lekki poród bez traumy
Kiedy zalecana jest interwencja?
W niektórych przypadkach interwencje są konieczne, gdy dziecku lub matce zagraża niebezpieczeństwo, ale dane pokazują, że większość interwencji nie jest wykonywana w takich właśnie sytuacjach, lecz po to, aby ułatwić lub przyspieszyć bezpieczne urodzenie dziecka (pomóc w rozpoczęciu porodu lub wspomóc sam moment narodzin).
Najczęstsze interwencje obejmują indukcję porodu, czyli jego wywołanie, przyspieszenie akcji porodowej, wspomaganie porodu instrumentami, nacięcie krocza i cesarka.
Eksperci ostrzegają jednak przed zjawiskiem tzw. kaskady interwencji, które polega na tym, że jedna interwencja medyczna prowokuje konieczność wykonania kolejnej. "Należy mieć świadomość, że im więcej interwencji medycznych zostało wykonanych w trakcie porodu, tym większe jest prawdopodobieństwo porodu operacyjnego" - czytamy na stronie Fundacji Rodzić po ludzku.
Czy kobieta może odmówić interwencji?
Każda interwencja może być wykonana dopiero po wyrażeniu zgody przez pacjentkę - to prawo, które przysługuje rodzącej mamie zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej. Wyjątkiem są sytuacje nagłe, zagrażające życiu - wtedy lekarz czy położna nie musi pytać o zgodę, tylko może natychmiast wykonać zabieg ratujący życie.
Ale pomijając te dramatyczne sytuacje, przed podaniem oksytocyny czy przed nacięciem krocza, powinna uzyskać na to zgodę kobiety. Często zgoda ta jest lub nie jest udzielana w planie porodu, który jest dokumentem zawierającym wytyczne pacjentki dotyczące przebiegu porodu.
Ważne jest jednak, aby mieć świadomość, że nieoczekiwane komplikacje wymuszają czasem zmianę planów. Lekarz i położna są po to, aby wspierać kobietę podczas porodu i zapewnić jej oraz dziecku bezpieczeństwo.
W większości sytuacji jest czas na to, aby zadać personelowi pytanie, dotyczące sugerowanego przez specjalistów zabiegu. Możesz wiec spytać, dlaczego sugerują oni wykonanie danej interwencji, na czym ona będzie polegać, czy niesie ze sobą jakieś ryzyko i jakie jest ryzyko, gdy odmówisz jej wykonania. Jeśli nie jesteś pewna, czy chcesz interwencji, dobrze jest omówić to z partnerem lub osobą towarzyszącą przy porodzie.
