Alergia krzyżowa u dzieci: objawy, lista alergenów krzyżowych

Alergia krzyżowa u dzieci ma miejsce, gdy osoba uczulona na jeden alergen zaczyna reagować alergią także na inny. Długie tabele alergenów krzyżowych dowodzą, że antygeny te nie są przypadkowe. Jakie są objawy alergii krzyżowej i jak ją leczyć?

Jaki jest mechanizm alergii krzyżowej u dzieci? Alergeny różnią się od siebie, np. sposobem przenikania do organizmu, jednak część z nich ma podobną do siebie strukturę chemiczną. Dotyczy to wszystkich rodzajów antygenów – wziewnych, kontaktowych i pokarmowych.

To podobieństwo w budowie sprawia, że przeciwciała IgE, które produkuje organizm w odpowiedzi na konkretny alergen, zaczynają atakować również inny – tylko dlatego, że obecne w nim białka mają zbliżoną lub identyczną strukturę do pierwszego. Tak powstaje alergia krzyżowa, na którą cierpi obecnie wiele dzieci. 

Spis treści

1. Na czym polega alergia krzyżowa u dzieci?
2. Alergia krzyżowa – jak objawia się u dzieci?
3. Alergia krzyżowa u dzieci– rozpoznanie
4. Leczenie alergii krzyżowej u dzieci
5. Lista alergii krzyżowych

Na czym polega alergia krzyżowa u dzieci?

Prawdopodobieństwo wystąpienia takiej sytuacji jest dość wysokie – badania pokazują, że alergia krzyżowa występuje, gdy podobieństwo sekwencji białek w antygenach wynosi 70 proc.

Najczęstsze takie zależności występują między alergenami pokarmowymi a wziewnymi (to skutek podobieństwa białek roślinnych tzw. profilin). Statystyki pokazują, że aż 30 proc. osób cierpiących na alergię wziewną, ma również jakieś uczulenie pokarmowe.

Mogą to być uczulenia na zupełnie niespokrewnione ze sobą alergeny (np. roztocza i skorupiaki) albo na pochodzące z tej samej grupy botanicznej, np. pyłki leszczyny i orzechy.

Istnieją również połączenia krzyżowe między alergenami tego samego typu, np. pokarmowymi. Odpowiadają za nie konkretne białka przenoszące lipidy. Może to dotyczyć niespokrewnionych ze sobą antygenów np. owoców i zbóż, ale często alergenów tego samego pochodzenia np. zwierzęcego (mleko i wołowina).

Zobacz także:

Kalendarz pylenia dla alergika: zobacz, co pyli w kwietniu, a co w maju?

Alergia u dziecka - czy można zapobiec alergii u dziecka jeszcze na etapie ciąży?

Jak postępować w przypadku alergii pokarmowej u niemowlaka?

Dziecko ciągle „choruje”? Sprawdź, może to alergia!

Alergia krzyżowa – jak objawia się u dzieci?

Ponieważ uczulenie na różne alergeny daje różne objawy, dlatego skutki alergii krzyżowej mogą być bardzo liczne i zróżnicowane. Najczęściej skutkiem alergii wziewnej są objawy ze strony układu oddechowego: katar, kaszel czy duszności.

Alergia pokarmowa objawia się zwykle bólami brzucha, biegunką i wymiotami. Częstym symptomem alergii krzyżowej wziewnej i pokarmowej jest też zespół alergii jamy ustnej, czyli świąd, mrowienie w ustach, a także obrzęk warg i języka.

Powszechne są również objawy skórne, jak pokrzywka, rumień czy AZS – głównie jego nasilenie. Objawy ogólnoustrojowe, takie jak wstrząs anafilaktyczny czy obrzęk Quinckego, charakteryzujący się obrzękiem błon śluzowych m.in. gardła, są na szczęście bardzo rzadkie i najczęściej dotyczą osób chorych na astmę oskrzelową.

WażneObjawy alergii krzyżowej mogą pojawiać się bardzo szybko – nawet po 15 minutach od kontaktu lub wprowadzeniu do organizmu alergenu.

Alergia krzyżowa u dzieci– rozpoznanie

Alergii krzyżowej nie da się przewidzieć. To, że dziecko jest uczulone na pyłki brzozy, nie oznacza, że będzie ono uczulone również na seler – choć istnieje taka możliwość. Często o zachorowaniu na alergie krzyżową świadczą dopiero objawy, np. zespół alergii jamy ustnej.

W wielu przypadkach trudno jest ustalić, jakie alergeny odpowiadają za objawy uczulenia – liczba potencjalnych winowajców jest bowiem olbrzymia, a testy alergiczne nie są tak doskonałe, by dawały jednoznaczne odpowiedzi.

Zwykle do diagnostyki stosuje się testy płatkowe (dotyczą alergenów kontaktowych), skórne punktowe (na alergeny wziewne i pokarmowe) oraz immunologiczne (z krwi – badające reakcje organizmu na alergen). U małych dzieci poniżej 3. roku wykonuje się często test RAST oceniający stężenie przeciwciał IgE będących odpowiedzią na konkretny alergen.

Leczenie alergii krzyżowej u dzieci

Leczenie alergii krzyżowej, jak każdego uczulenia polega głównie na unikaniu zagrożenia, czyli alergenów, które wywołują niepożądane reakcje. Sposobem na to jest dieta eliminacyjna, unikanie styczności z substancjami wywołującymi uczulenie (lateks, nikiel).

Najtrudniejsze do eliminacji są oczywiście alergeny wziewne. Osoby, u których występują objawy alergii krzyżowej przyjmują leki antyalergiczne, które blokują działanie histaminy, czyli substancji, która uwalnia się pod wpływem alergenu. W zależności od potrzeb i decyzji lekarza alergologa mogą być podawane stale lub czasowo, w momencie wystąpienia objawów.

Popularną metodą leczenia alergii krzyżowej jest również odczulanie, czyli podawanie osobie uczulonej minimalnych dawek alergenu w celu uodpornienia na nie organizmu. Sprawdza się ona szczególnie w sytuacji alergii wziewnych, których praktycznie nie da się unikać.

Polecamy: Objawy alergii u dziecka: po czym poznać, że niemowlę ma alergię?

Lista alergii krzyżowych

• Brzoza – jabłko – marchew
• Bylica – seler – arbuz
• Roztocza – owoce morza
• Wieprzowina – sierść kota
• Wołowina – mleko krowie
• Orzechy – leszczyna – brzoza
• Banan – brzoza – lateks
• Jaja – mięso z kurczaka
• Pyłki traw – pomarańcze – arbuzy
• Ziemniak – pomidor – lateks