"Moja sąsiadka pije w ciąży alkohol - czy powinnam to zgłosić?"
"Wiem o tym, że moja sąsiadka pije alkohol, ale nie mogę nic zrobić. Na to nie ma żadnego paragrafu" - pisze Iwona.
"Moja sąsiadka nie ma dzieci, obecnie jest w II trymestrze ciąży. Jej brzuch jest już widoczny, ale ona od początku ciąży nic sobie z tego nie robi. Piła przed ciążą, pije także teraz. Nie jest alkoholiczką, po prostu test ciążowy nie zmienił jej podejścia do tych spraw.
Jednak w świetle prawa nie robi nic złego. Gdyby pod opieką miała dziecko, a nie płód pod sercem, sytuacja byłaby inna. A tak, mam związane ręce" - pisze Iwona.
Czy faktycznie picie alkoholu w ciąży w myśl przepisów prawa jest dozwolone? I co robić, jeśli jesteś świadkiem takiej sytuacji?
Picie alkoholu w ciąży - smutne statystyki
Statystyki smutne, a właściwie tragiczne, są takie, że nawet co trzecia kobieta w ciąży przyznaje się do tego, że sięga po napoje alkoholowe. W Polsce co roku rodzi się prawie 8 tysięcy dzieci z poalkoholowymi uszkodzeniami płodu. Wśród nich z FAS - Płodowym Zespołem Alkoholowym.
Prawdą natomiast jest fakt, że kobieta w ciąży paląca papierosy czy pijąca alkohol nie popełnia przestępstwa ani wykroczenia, choć wiadomo, że swoim działaniem naraża rozwijające się w macicy dziecko na szereg groźnych chorób.
Zobacz także: Alkohol a opieka nad dzieckiem. Czy możesz sięgać po alkohol, gdy dziecko śpi?
W 2020 roku Rzecznik Praw Dziecka postulował, by przepisy zmienić. Jednym słowem - karać kobiety m.in. za picie alkoholu w ciąży:
"Niepokojący jest wysoki odsetek kobiet spożywających alkohol w trakcie ciąży. (…) Należy podjąć działania edukacyjne, profilaktyczne i prawne, by pomóc dziecku i matce, w szczególności wprowadzić ochronę prawnokarną dziecka poczętego i odpowiedzialność karną matki spożywającej alkohol w tracie ciąży" - postulował RPD Mikołaj Pawlak.
Taki postulat spotkał się jednak z opinią, że lepsze od karania byłby działania edukacyjne i profilaktyczne, a także pomoc i leczenie w sytuacji, gdy ciężarna ma faktyczny problem z alkoholem.
Wiele kobiet wciąż nie zdaje sobie sprawy z tego, że picie alkoholu w ciąży jest naprawdę szkodliwe. I to nie tylko picie na umór, ale każda dawka alkoholu.
Zobacz także: Wino i papierosy zanim dowiedziałaś się o ciąży - czy mogłaś zaszkodzić dziecku?
Tymczasem wciąż krążą mity na temat tego, co wolno w ciąży, a czego nie wolno. Jednym z nich jest właśnie przysłowiowa lampka wina, podobnie jak piwa bezalkoholowego w czasie karmienia piersią. W rzeczywistości młode mamy sięgają po piwo z zawartością 0,5% alkoholu wierząc, że to pobudzi laktację.
Zmiana przepisów prawa - zdaniem przeciwnych karaniu za picie alkoholu w ciąży - nie przyniesie skutku. Ciężarne, które piją w ciąży albo nie mają świadomości na temat zagrożeń (tu: działania edukacyjne), albo nie przestrzegają także innych norm społecznych, w związku z czym pić nie przestaną, za to będą to lepiej kamuflować.
Z kolei zwolennicy zmian przepisów w prawie twierdzą, że nie powinny one podlegać dyskusji, bo tak samo jak jazda po alkoholu, picie w ciąży także stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia innych.
Sprawdź: Produkty zakazane w ciąży - zobacz, czego nie możesz jeść
