Zwichnięcie i skręcenie stawów - czym się różnią te dolegliwości i jak z nimi postępować?

2021-03-01 10:40

Zwichnięcia i skręcenia stawów należą do częstych urazów mogących zdarzyć się w każdym wieku. Prawidłowo udzielona pierwsza pomoc pozwoli na szybki powrót do zdrowia, dlatego niezwykle ważne jest rozpoznanie rodzaju urazu i wdrożenie odpowiedniego postępowania. Zobacz, czym się różnią od siebie zwichnięcie i skręcenie i jak je leczyć.

Zwichnięcie i skręcenie stawów - czym się różnią te dolegliwości i jak z nimi postępować?
Autor: Getty images Zwichnięcie i skręcenie stawów - czy to to samo?

Skręcenie i zwichnięcie to częste dolegliwości u dzieci i młodzieży, które dużo biegają, ćwiczą na WF-ie, jeżdżą na rolkach i hulajnogach... Czym różni się skręcenie od zwichnięcia i jak postępować w przypadku takiego urazu?

Spis treści

  1. Skręcenie stawu - na czym polega i jakie są jego objawy?
  2. Pierwsza pomoc i leczenie skręcenia stawu
  3. Zwichnięcie – czym się różni od skręcenia?
  4. Jakie są objawy zwichnięcia stawu?
  5. W jaki sposób diagnozuje się i leczy zwichnięcie stawu?

Skręcenie stawu - na czym polega i jakie są jego objawy?

Skręcenie to uraz polegający na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie. W wyniku skręcenia, w zależności od stopnia rozległości urazu, może dojść do naciągnięcia torebki stawowej i więzadeł, ale może on także doprowadzić do rozerwania torebki stawowej i więzadeł, a nawet oderwania więzadeł wraz z fragmentem kostnym – taki uraz nazywany jest złamaniem awulsyjnym.

Dominującym objawem skręcenia stawu jest ból tej okolicy. Zazwyczaj już w trakcie urazu chory zauważa, iż ruch który wykonał był nienaturalny, a granica ruchomości stawu została przekroczona. Często w opisie urazu chory używają określenia „krzywo stanąłem/am” – zwykle właśnie takie określenie opisuje skręcenie stawu skokowego. Bólowi stawu towarzyszy także ograniczenie ruchomości oraz nasilenie bólu w trakcie próby ruszania kończyną.

Kolejnym charakterystycznym objawem jest obrzęk i zasinienie okolicy stawu, które świadczą o tworzeniu się krwiaka w okolicy torebki stawowej. Obraz skręcenia dopełnia także ocieplenie tej okolicy, które jest charakterystyczne dla tworzenia się miejscowej reakcji zapalnej w miejscu urazu.

Czytaj również: Złamanie zielonej gałązki – co kryje się pod tą tajemniczą nazwą?

Zwichniecie lub złamanie rzepki - przyczyny, objawy, leczenie

Pierwsza pomoc i leczenie skręcenia stawu

Rozpoznanie skręcenia stawiane jest na podstawie objawów oraz badania USG stawu. Niekiedy potrzebne jest także wykonanie badania RTG kończyny w celu wykluczenia złamania awulsyjnego.

Pierwsza pomoc w przypadku skręcenia polega na unieruchomieniu kości tworzących staw. Pomocne jest także chłodzenie okolicy w celu zmniejszenia obrzęku i krwiaka.

Leczenie opiera się na unieruchomieniu stawu opaską elastyczną lub miękkim stabilizatorem. W przypadku stwierdzenia złamania awulsyjnego konieczne może być unieruchomienie kończyny w opatrunku gipsowym. W przypadku wystąpienia masywnego krwiaka torebki stawowej konieczna może być ewakuacja treści krwistej poprzez nakłucie stawu. Jest to istotne ponieważ ucisk torebki stawowej przez wynaczynioną krew może prowadzić do powstania martwicy.

W późniejszym etapie leczenia skręcenia najważniejsza jest rehabilitacja – terapia manualna i inne ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę. Ważna jest także kontrola po urazie, wskazane jest wykonanie badania USG po zakończeniu unieruchomienia w stabilizatorze w celu wykluczenia poważniejszych powikłań urazu.

Zwichnięcie – czym się różni od skręcenia?

Zwichnięcie jest urazem poważniejszym od skręcenia – w jego trakcie dochodzi do utraty łączności powierzchni stawowej kości połączonych torebką stawową, co powoduje uszkodzenie struktur wewnątrzstawowych ( więzadeł i chrząstek), a także zewnątrzstawowych, czyli torebki stawowej. W wyniku takiego urazu może dojść do uszkodzenia nerwów i naczyń tej okolicy.

Zwichnięcie może nastąpić w wyniku urazu, ale także w wyniku porażenia mięśni stabilizujących staw, w przebiegu m.in. chorób neurologicznych. W wyniku zaburzeń rozwojowych może także dojść do wrodzonego zwichnięcia stawu – tzw. wrodzonej dysplazji stawu u noworodków. Przyczyną zwichnięcia może być także proces zapalny lub nowotworowy w obrębie powierzchni stawowej.

Najczęstszą lokalizacją zwichnięć jest staw ramienny, staw kolanowy, staw biodrowy, a także staw skroniowo-żuchwowy.

Jakie są objawy zwichnięcia stawu?

Dominującym objawem jest silny ból, obrzęk i krwiak w okolicy urazu. Co odróżnia zwichnięcie od skręcenia to niefizjologiczne ustawienie kończyny, brak ruchomości w stawie i opór przy ruchomości biernej, a także niestabilności w stawie. Dodatkowo z powodu ryzyka uszkodzenia naczyń i nerwów możliwe jest zauważenie objawów kończyny, jako efekt niedokrwienia lub zniesienia czucia, jako efekt uszkodzenia nerwów.

W jaki sposób diagnozuje się i leczy zwichnięcie stawu?

Zwichnięcie stawu diagnozowane jest na postawie objawów klinicznych, badania fizykalnego, a także badania USG i RTG kości tworzących staw.

Pierwsza pomoc w zwichnięciu stawu polega, podobnie jak w przypadku skręcenia, polega na unieruchomieniu okolicy stawu oraz ochładzanie tej okolicy. Zwichnięcie, w odróżnieniu od skręcenia, wymaga repozycji stawu, czyli tzw. „nastawienia” przez lekarza.

Repozycja zwichnięcia dużego stawu wymaga niekiedy znieczulenia ogólnego, w przypadku mniejszego stawu zwykle wystarczające jest znieczulenie miejscowe. W przypadku zwichnięć nawykowych, a także zwichnięć z towarzyszącym uszkodzeniem naczyń i nerwów konieczny jest zabieg operacyjny.

Dalsze leczenie polega na unieruchomieniu stawu w ortezie, co stwarza prawidłowe warunki do gojenia uszkodzonej tkanki, a także zapobiega wtórnym zwichnięciom.

Niezwykle ważne jest także wdrożenie szybkiej rehabilitacji, która ograniczy odczyn zapalny, przywróci prawidłową ruchomość i zapobiegnie występowaniu zrostów śródstawowych, które potencjalnie mogłyby ograniczyć ruchomość stawu.

Zarówno w przypadku zwichnięcia, jak i skręcenia konieczna jest wizyta u lekarza, w celu wdrożenia odpowiedniej diagnostyki i leczenia. Równie ważne jest udzielenie pierwszej pomocy, polegającej w głównej mierze na unieruchomieniu, co uchroni przed wtórnym uszkodzeniem tkanek i pogłębieniem urazu.

Czytaj również: Złamania u dzieci: zapobieganie wakacyjnym urazom i ich leczenie

Soda oczyszczona na skręcenia i opuchliznę. Jak stosować?

Pomoc przy otarciu, skaleczeniu, krwotoku z nosa, drzazdze. Jak udzielić dziecku pomocy?

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza