Szew McDonalda to najczęściej stosowany okrężny szew szyjkowy, zakładany po to, by wydłużyć czas trwania ciąży i opóźnić poród. Skuteczność szwów okrężnych, w tym również szwu McDonalda jest wysoka i sięga 89 proc. w stosunku do korzystnego ukończenia ciąży.
Lekarz, podejmując decyzję o założeniu szwu okrężnego, musi brać po uwagę wiek ciąży oraz możliwości w zakresie intensywnej terapii neonatologicznej. W momencie, kiedy płód ma szansę przeżycia, należy zastanowić się nad koniecznością założenia szwu McDonalda.
Spis treści
- Kiedy zakłada się szew McDonalda?
- Przeciwwskazania do założenia szwu okrężnego
- Szew McDonalda w ciąży bliźniaczej
- Jak zakłada się zakłada szew szyjkowy?
- Zalecenia po założeniu szwu McDonalda
- Szew McDonalda: powikłania
Kiedy zakłada się szew McDonalda?
Profilaktycznie (zgodnie z Evidence Based Medicine) szew McDonalda okrężny zakłada się najczęściej w 12-14 tygodniu ciąży w przypadku:
- co najmniej trzech strat ciąż między 16. tygodniem ciąży a 33. tygodniem ciąży w wywiadzie i (lub) wystąpienia porodu przed 33. tygodniem ciąży, mimo założenia szwu McDonalda w poprzedniej ciąży,
- długość kanału szyjki macicy poniżej 25 mm między 14. tygodniem ciąży a 23. tygodniem ciąży oraz wywiadu obciążonego co najmniej jedną stratą ciąży między 16. a 33. tygodniem ciąży.
Zdarza się, że szew McDonalda okrężny zakłada się pilne – w oparciu o badanie ultrasonograficzne zaleca się założenie szwu okrężnego u kobiet z co najmniej jednym samoistnym poronieniem w 2 trymestrze ciąży lub porodem przedwczesnym, u których w badaniu USG dopochwowym przed 24 tygodniu ciąży stwierdza się długość szyjki macicy 25 mm lub mniej.
Natomiast nie zaleca się zakładania szwu okrężnego w przypadku nawet lejkowatej szyjki w badaniu USG, gdzie nie towarzyszy temu skrócenie szyjki poniżej 25 mm.
Bywa i tak, że założenie szwu McDonalda, czyli szwu okrężnego, jest postępowaniem ratunkowym w przypadku stwierdzenia uwypuklania się błon płodowych do światła pochwy. Jest to jednak jeden z trudniejszych zabiegów położniczych i wiąże się z dużym ryzykiem niepowodzenia, zwłaszcza jeżeli towarzyszy temu rozwarcie szyjki powyżej 4 cm oraz uwypuklone błony płodowe poza ujście zewnętrzne szyjki macicy.
Wśród doniesień naukowych opisywano, iż założenie szwu McDonalda nagłego może opóźnić wystąpienie porodu o około pięć tygodni w porównaniu z pacjentkami poddanymi reżimowi łóżkowemu.
Czytaj również: 7 najczęstszych przyczyn poronienia
Ciąża po poronieniu - czy każda następna ciąża jest zagrożona?
Przeciwwskazania do założenia szwu okrężnego
Nie wszystkie pacjentki mogą być poddane takiej terapii. Istnieją przeciwwskazania do założenia szwu okrężnego. Są to:
- zakażenie wewnątrzmaciczne
- krwawienia z macicy
- aktywna faza porodu przedwczesnego
- letalne wady płodu
- obumarcie płodu
Szew McDonalda w ciąży bliźniaczej
W ciąży bliźniaczej założenie szwu McDonalda, okrężnego ze wskazań ultrasonograficznych i danych z wywiadu nie zmniejsza ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego czy poronienia, a może zwiększać ryzyko wystąpienia gorączki poporodowej i częstość interwencji lekarskiej.
Szew okrężny założony w poprzedniej ciąży nie stanowi wskazania do założenia szwu okrężnego w obecnej ciąży. Podobnie przebycie chirurgicznej konizacji szyjki macicy nie wydaje się uzasadnionym (w każdym przypadku) wskazaniem do założenia szwu McDonalda.
Jak zakłada się zakłada szew szyjkowy?
Przed założeniem szwu McDonalda konieczne jest wykonanie badania na posiew z kanału szyjki macicy. Jeśli badanie wykaże obecność chorobotwórczych bakterii (one też mogą być przyczyną przedwczesnego porodu) czy stanów zapalnych szyjki macicy, to koniecznie trzeba je przed założeniem szwu wyleczyć.
Okrężny szew McDonalda zakłada się w szpitalu, ponieważ wymaga krótkiego, ale całkowitego znieczulenia w obecności anestezjologa. Samo założenie szwu trwa około dziesięciu minut, także większość czasu zajmuje podanie narkozy i wybudzenie z niej pacjentki.
Zalecenia po założeniu szwu McDonalda
Po założeniu szwu McDonalda można prowadzić (jeśli lekarz na to pozwoli) "normalne" życie, ale nie można się przemęczać - nie wolno dźwigać, podróżować na długich i męczących trasach, należy unikać lotów samolotem itp. Szczególnie istotna jest stała kontrola lekarska i regularne wizyty kontrolne, by monitorować stan szwu.
Oczywiście bywa i tak, że sytuacja jest na tyle poważna, lekarz zaleca pacjentce by wstawanie z łóżka ograniczyła do wizyt w toalecie.
Szew McDonalda: powikłania
Powikłania w trakcie lub po założeniu szwu McDonalda zdarzają się rzadko. Najczęściej dochodzi do pęknięcia błon płodowych i odpłynięcia wód płodowych, co skutkuje porodem przedwczesnym.
Do przedwczesnego porodu może doprowadzić również zbyt ciasne założenie taśmy - pojawia się wtedy odruch szyjkowo-przysadkowy, a w jego następstwie skurcze macicy.
Bibliografia: Urszula Marzec, Krzysztof Marzec "Niewydolność cieśniowo-szyjkowa u kobiet ciężarnych – profilaktyka i postępowanie lecznicze" Nowa Medycyna 4/2013, s. 180-183
