12. tydzień ciąży to idealny czas na powiedzenie wszystkim o ciąży. Ryzyko problemów z ciążą spada pod koniec organogenezy, a ty masz więcej chęci do życia i więcej sił. To dlatego, że czujesz się lepiej – mijają mdłości i osłabienie. Możesz już podróżować bez obaw, nie jest też konieczne ograniczanie codziennych aktywności, chyba że lekarz prowadzący ciążę zaleci inaczej – np. wtedy, gdy zdarzają ci się krwawienia z pochwy.
12. tydzień ciąży to 3. miesiąc ciąży i 1. trymestr ciąży. To 10. tydzień życia dziecka.
Kalkulator ciąży
Dla każdej przyszłej mamy ważna jest informacja, w którym tygodniu ciąży właśnie się znajduje. Jeżeli chcesz obliczyć tydzień ciąży oraz termin porodu, wykorzystaj nasz kalkulator.
Co chcesz wiedzieć:
Spis treści
- 12. tydzień ciąży - rozwój dziecka
- 12. tydzień ciąży - ZDJĘCIA
- 12. tydzień ciąży - wielkość i wygląd dziecka
- 12. tydzień ciąży - objawy
- 12. tydzień ciąży - dolegliwości ciążowe
- 12. tydzień ciąży - czas na USG genetyczne i test PAPP-A
12. tydzień ciąży - rozwój dziecka
W 12. tygodniu ciąży dziecko umie się uśmiechać, otwierać i zamykać usta, marszczyć czoło i ssać kciuk. Każdą chwilę wykorzystuje na udoskonalanie swoich umiejętności - porusza klatką piersiową (dzięki czemu prawdziwe oddychanie przyjdzie mu bez trudu), a jego malutkie rączki trenują ruchy chwytne.
W 12. tygodniu ciąży dobiega końca kształtowanie się płuc, trzustki i tarczycy, jelita kurczą się i wykonują ruchy robaczkowe. Dziecko zaczyna reagować na bodźce pochodzące z zewnątrz, np. na mocny dotyk odpowiada gwałtownym ruchem całego ciała.
Twoje dziecko pływa swobodnie w ciepłym i przyjemnym basenie - worku owodniowym. Póki co ma w tym momencie dużo płynu owodniowego i dużo miejsca. Jest jednak coś, co je trochę ogranicza – pępowina. To za jej pośrednictwem maluszek dostaje wszystko co potrzebne do jedzenia (i tlen) bezpośrednio z twojej krwi. W procesie tym pośredniczy też łożysko, które na potrzeby małego człowieka produkuje 1,5 g białek dziennie.
Pępowina to sznur o długości ok. 60 cm, w środku którego są naczynia krwionośne – dwie tętnice i jedna żyła. A łożysko to coś w rodzaju stacji przeładunkowej czy też granicznego punktu wymiany.
W tym miejscu (łożysko jest przyklejone do ściany macicy) wszystkie cenne składniki z krwi mamy przenikają do tzw. przestrzeni międzykosmkowej, a stamtąd do żyły pępowinowej, która dostarcza te smakołyki dziecku.
A w drugą stronę właśnie tutaj odbywa się przeładunek tego, co nie jest dziecku potrzebne. Krew dziecka i krew mamy nie mieszają się. Wymiana substancji odżywczych odbywa się na zasadzie przenikania.
12. tydzień ciąży - ZDJĘCIA
12. tydzień ciąży - wielkość i wygląd dziecka
12. tydzień ciąży to 10 tydzień życia płodowego. W tym czasie dziecko waży już 10-14 g i mierzy do 6 cm! Pod koniec 1 trymestru skóra i mięśnie płodu grubieją, a szkielet chrzęstny zastępowany jest kostnym. Skóra przybiera różowy odcień, ale nadal jest na tyle cienka, że widać przez nią naczynia krwionośne. Na głowie pojawiają się w niej zawiązki cebulek włosowych.
Kiedy poznasz płeć dziecka? Z pewnością już bardzo niecierpliwie oczekujesz tej wiadomości. Niestety, musisz uzbroić się w cierpliwość. Płeć dziecka kształtuje się dużo wcześniej, ale ze stuprocentową pewnością można ją rozpoznać dopiero około 16. tygodnia ciąży. U pacjentek z dużą nadwagą albo u takich, u których płód ułożył się nietypowo płeć dziecka rozpoznaje się później.
Przeczytaj również: Płeć dziecka. Jak rozpoznać płeć dziecka po różnych objawach ciąży
Kalendarz ciąży - śledź rozwój swojego dziecka
Autor: Getty images
W 12. tygodniu ciąży wielkość twojego maleństwa można porównać do śliwki. Dziecko może mierzyć od 5,4 cm do 6 cm. Jego waga zaś może oscylować między 10 a 14 g.
12. tydzień ciąży - objawy
Jeśli rodzisz po raz pierwszy, twój brzuch w 3. miesiącu ciąży nie jest jeszcze widoczny. Czujesz jednak, że nie mieścisz się w dawne ubrania, bo zwiększa się obwód bioder - widzisz to tylko ty i wtajemniczeni członkowie rodziny.
Choć normalnie taki objaw nie spodobałby ci się, to teraz daje ci wiele radości, tym bardziej, że minął okres największego ryzyka nieprawidłowego rozwoju ciąży, poronienia lub ciąży obumarłej.
Jeśli mimo lepszego samopoczucia masz mniejszą ochotę na seks, boisz się, że może on zaszkodzić dziecku, albo nie potrafisz znaleźć odpowiedniej pozycji, po prostu się odpręż i daj sobie czas. Apetyt na seks w ciąży wkrótce wróci, a kochanie się jest jak najbardziej wskazane (chyba, że lekarz wyraźnie tego zabroni ze względu na zagrożenie ciąży).
Sprawdź: Jak w ciąży rośnie brzuszek?
12. tydzień ciąży - dolegliwości ciążowe
Większość kobiet w 12. tygodniu ciąży czuje się już trochę lepiej, ponieważ mijają przykre dolegliwości, jak mdłości i osłabienie.
To dlatego, że właśnie kończy się 1. trymestr ciąży, co oznacza, że po pierwszych trzech miesiącach nudności, senności i innych typowych wczesnych oznak ciąży większość przyszłych mam odżywa fizycznie, jak i psychicznie. Zwłaszcza, że brzuch jest jeszcze na tyle mały, że nie przeszkadza ci w zwyczajnych czynnościach.
Jeśli jednak miałabyś problemy trawienne, nie martw się, bo są normalne. W 12 tygodniu ciąży możesz mieć nadal zaparcia i zgagę. To wina progesteronu, produkowanego przez łożysko, który jest odpowiedzialny za wolniejszą perystaltykę jelit. Aby uniknąć zgagi i zaparć oraz wzdęć pij dużo wody, jedz zdrowe produkty w małych porcjach, za to częściej.
Rodzisz w roku 2024? Szukasz wsparcia innych przyszłych mam, chcesz wymienić się z nimi swoimi doświadczeniami? Dołącz do grupy na FB "Rodzę w 2024 roku! Grupa dla mam"!
12. tydzień ciąży - czas na USG genetyczne i test PAPP-A
12. tydzień ciąży to bardzo dobry czas na wykonanie USG genetycznego, które powinno być wykonane przed upływem 13. tygodnia i 6. dnia ciąży. Warunkiem jest też odpowiednia długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu – musi ona wynosić od 45 do 84 mm.
Badanie nazywane jest potocznie „USG genetycznym” i powinno być wykonane w każdej ciąży. Jest refundowane, jeśli skierowanie wystawia lekarz, który ma umowę z NFZ (bez refundacji kosztuje ok. 250-500 zł).
Podczas USG genetycznego lekarz ocenia wszystkie narządy płodu, szacuje ryzyko wystąpienia u dziecka chorób będących skutkiem wad chromosomalnych (zespoły Downa, Edwardsa i Pataua) oraz ocenia wiek ciążowy. Może się okazać, że wyliczy inny termin porodu niż ten, szacowany na podstawie ostatniej miesiączki.
Zobacz: Badania prenatalne nieinwazyjne i inwazyjne
USG genetyczne: 5 rzeczy, które musisz wiedzieć
12. tydzień ciąży to też dobry moment na wykonanie testu PAPP-A. To nieinwazyjny test z krwi wykonywany zwykle jednocześnie z USG genetycznym, który należy przeprowadzić między 10. a 14. tygodniem ciąży.
Test podwójny pozwala ocenić ryzyko wad genetycznych płodu, np. zespołu Downa, Edwardsa, Patau, innych nieprawidłowości chromosomalnych oraz wad wrodzonych. Dodatni wynik nie świadczy o chorobie, ale skłania do przeprowadzenia kolejnych badań, np. amniopunkcji.
Pamiętaj też, aby wykonywać co miesiąc badanie moczu. Dzięki niemu lekarz na bieżąco będzie sprawdzał, czy w nie pojawił się w nim cukier albo białko. Dlaczego to takie ważne?
Białko w moczu może świadczyć o infekcji pęcherza, nerek albo o zatruciu ciążowym. Natomiast cukier może wskazywać na cukrzycę ciążową. Warto zwrócić na nią uwagę, bo koniec pierwszego trymestru to czas, kiedy może się objawić.
Zarówno infekcje, jak i cukrzyca ciążowa może stanowić zagrożenie dla ciąży, ale ich wczesne wykrycie umożliwia szybkie leczenie. Jeśli w badaniach pojawią się wyższe wskaźniki cukru, podczas wizyty u lekarza prowadzącego, spytaj o odpowiednią dietę dla kobiet w ciąży.
Czytaj: Obowiązkowe badania w ciąży na NFZ
Dieta cukrzycowa w ciąży: jak się odżywiać mając cukrzycę w ciąży
Pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży czeka cię badanie ultrasonograficzne (tzw. USG genetyczne). Jest to jedno z 3 badań USG zalecanych w ciąży przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP). Podczas tego badania oceniana jest:
- liczba pęcherzyków ciążowych i płodów w jamie macicy;
- czynność serca maleństwa (FHR) (w 11 tygodniu powinna wynosić ok. 170 u/ minutę, w 14 tygodniu jest już nieco niższa – ok. 150 u / minutę);
- długość siedzeniowo-ciemieniowa płodu (CRL), na podstawie, której oceniany jest wiek ciążowy i szacowany jest termin porodu;
- wymiar dwuciemieniowy główki maluszka (BPD);
- budowa ciała (anatomia) płodu.
Bardzo ważnymi elementami badania są także markery wad płodu czyli parametry pozwalające wyłonić ciężarne będące w grupie ryzyka urodzenia dziecka z wadą genetyczną (stąd potoczna nazwa badania – „usg genetyczne”). Należą do nich:
- Przezierność karkowa (NT). Poszerzenie przezierności karkowej, świadczące o podskórnym nagromadzeniu płynu w okolicy karku płodu, sugeruje, iż możliwa jest obecność aberracji chromosomowych u maluszka (np. zespół Downa).Ważne! Zwiększone NT informuje o podwyższonym ryzyku, ale NIE JEST diagnozą wady genetycznej. Zdarza się, że zwiększone NT występuje u zdrowego dziecka lub spowodowane jest innymi niż wady genetyczne nieprawidłowościami (np. wadą serca, wrodzoną infekcją płodu, etc.). Podwyższony wynik badania przezierności karkowej lekarz interpretuje łącznie z innymi markerami ultrasonograficznymi (NB, TR, DV) oraz wynikami testu podwójnego (wykonywanego z krwi ciężarnej).
- Kość nosowa (NB). Brak jej obecności świadczy o zwiększonym ryzyku aberracji chromosomowych.
- Przepływ przez zastawkę trójdzielną w serduszku płodu (TR). U połowy płodów z wadami genetycznymi występuję niedomykalność zastawki trójdzielnej.
- Przepływ w przewodzie żylnym (DV).
Polecany artykuł:
