Najpierw trzeba się przekonać, czy jest powód do niepokoju. Nie zawsze obawy rodziców dotyczące wagi niemowlęcia się potwierdzają. Z drugiej strony, nie wolno też takich podejrzeń bagatelizować i tłumaczyć powolnego przybierania dziecka na wadze tym, że „taką ma urodę”.
Prawidłowe przyrosty masy ciała w 1. roku życia dziecka są bardzo ważne dla jego rozwoju ruchowego, umysłowego i emocjonalnego.
Dlatego zamiast porównywać swoje dziecko z malcem koleżanki, wybierz się po prostu do lekarza. W poradni dziecko zostanie zbadane, a lekarz oceni, czy twoje niemowlę prawidłowo przybiera na wadze. Bo choć są pewne zakresy norm dotyczące wzrostu u dzieci, każde rozwija się jednak we własnym tempie.
Spis treści
- Dlaczego niemowlę po porodzie traci na wadze?
- Ile powinno przybierać na wadze niemowlę?
- Siatka centylowa prawdę ci powie
- Dlaczego dziecko nie przybiera na wadze?
Dlaczego niemowlę po porodzie traci na wadze?
Już od chwili narodzin dzieci różnią się między sobą wagą nawet o 100 procent. Noworodek może przecież powitać świat z wagą 2250, jak i 4500 gramów. Jedne dzieci są drobne, inne pulchne. Ale właściwie wszystkie w pierwszych dniach po porodzie tracą nieco na wadze.
Dzieje się tak, bo dziecko siusia, oddycha w innym środowisku, jego skóra paruje oddając wodę do otoczenia, a poza tym zużywa energię zmagazynowaną w tkance tłuszczowej.
Po kilku dniach zdrowe dziecko nadrabia straty i zaczyna dynamicznie przybierać na wadze. Spadek wagi po porodzie nie powinien jednak przekraczać maksymalnie 10 procent. Jeśli tak się dzieje, należy szukać przyczyny, np. infekcji, problemów z trawieniem.
Zobacz też: Jak często karmić niemowlaka? Ile powinien jeść noworodek?
Niemowlę nie przybiera na wadze? Oto najczęstsze przyczyny zahamowania przyrostu masy ciała
Ile powinno przybierać na wadze niemowlę?
W okresie niemowlęcym podczas każdej wizyty w przychodni malec jest ważony i mierzony. Sprawdza się także obwód jego główki i klatki piersiowej. Wszystko po to, aby dokładnie ocenić jego rozwój. Większość problemów zdrowotnych szybko odbija się na wzroście malca.
Spowolnienie wzrostu, niewystarczające przyrosty masy ciała mogą być jednym z pierwszych sygnałów, że coś niedobrego dzieje się w organizmie dziecka i potrzebne jest wnikliwe badanie lekarskie. Ale jak wiarygodnie stwierdzić, że dziecko zbyt mało przybiera na wadze, skoro porównywanie z rówieśnikami nie ma sensu?
Światowa Organizacja Zdrowia uznaje za normę przyrost wagi minimum 450 gramów miesięcznie w okresie niemowlęcym. W Polsce te normy są troszkę bardziej rygorystyczne (w końcu jedzenia jest pod dostatkiem, w przeciwieństwie do Afryki, którą WHO musi brać pod uwagę podczas ustalania swoich norm).
Nie ma powodu do zmartwień, gdy malec przybiera około 600 gramów miesięcznie w pierwszym kwartale, 500–600 gramów w drugim kwartale i około 450–500 gramów miesięcznie w drugim półroczu.
Ale takie liczby bez uwzględnienia indywidualnych cech dziecka mogą wprowadzać czasem w błąd. Dlatego, aby móc oceniać bardziej wiarygodnie zmiany wagi i wzrostu dziecka, a także uwzględniać nie tylko chwilę obecną, ale rozwój malca w dłuższym okresie, stosuje się siatki centylowe.
Dla chłopców i dziewczynek są oddzielne siatki, bo dziewczynki są mniejsze od chłopców. Siatki centylowe nie są dostępne tylko lekarzom. Można je znaleźć w internecie. Są także zamieszczone w książeczce zdrowia dziecka.
Zobacz: Czy Twoje dziecko ma prawidłową wagę? Sprawdź siatki centylowe
Noworodek a niemowlę: różnice fizjologiczne
Siatka centylowa prawdę ci powie
W zależności od płci, wieku i ocenianego parametru dziecka (np. wzrost, waga, obwód główki) trzeba wybrać odpowiednie miejsce na siatce. Zakres między 3 a 97 centylem to norma. Poniżej 3 centyla znajdują się zbyt małe wartości, zaś powyżej 97 – zbyt wysokie.
Jeśli waga malca plasuje się na 25 centylu, to oznacza, że 25 proc. rówieśników jest od niego lżejszych, a 75 proc. cięższych. Gdy wzrost dziecka jest na 90 centylu, to znaczy, że 10 proc. rówieśników tej samej płci jest od niego wyższych, a 90 proc. – niższych. Zatem 50 centyl oznacza średnią dla wybranego wieku i płci.
Przedział między 3 a 97 centylem to szeroka norma. Co to oznacza? Że już dzieciom w okolicy 10 centyla i poniżej tej wartości warto się przyjrzeć, czy nie występują jakieś czynniki wpływające na spowolnienie wzrostu, np. palenie papierosów w obecności dziecka, zbyt małe porcje mleka, anemia, infekcja.
Należy podkreślić, że ważna jest nie tylko norma, czyli umieszczenie wyników malca między 3 a 97 centylem, ale także utrzymywanie podobnego przedziału centylowego. Jeśli np. malec, którego waga była przez pierwsze miesiące życia stale na 75 centylu, nagle zaczyna „opadać” na siatce i jego waga plasuje się na 25 lub 10 centylu, to pomimo, że te wartości centylowe wciąż znajdują się w normie, lekarz powinien się maluszkowi przyjrzeć.
Taki spadek jest sygnałem, że dziecko nie przybiera na wadze wystarczająco dynamicznie i z jakiegoś powodu jego tempo wzrostu zwolniło. Znaczenie ma także to, czy poszczególne parametry: wzrost, waga, obwody główki pokrywają się ze sobą.
Bo gdy wzrost jest na 90 centylu, a waga na 10 lub 3, to oznacza, że dziecko nie rozwija się proporcjonalnie i ma niedobór masy ciała w stosunku do wzrostu. Idealnie, gdy wartości centyli wagi i wzrostu pokrywają się ze sobą lub różnią w małym stopniu.
Zobacz także: Jak prawidłowo przystawić dziecko do piersi?
Nie waż dziecka codziennie
Aby sprawdzić, czy dziecko przybiera prawidłowo na wadze, rodzice często kupują wagę dla niemowląt. To dobry pomysł, ale warto pamiętać, że malca należy ważyć raz na kilka dni, a nie codziennie, a już zwłaszcza nie po każdym karmieniu.
Dlaczego? Bo takie częste ważenie niemowlaka wiąże się z dużymi wahnięciami wagi. Wystarczy, że dziecko zrobi kupkę, zgrzeje się lub wypije większą porcję mleka, aby różnice pomiarów stały się dla rodziców niepotrzebnym źródłem stresu.
Pomiary przeprowadzane co kilka dni, np. co pięć, siedem, są bardziej wiarygodne i nie obarczone pomyłką. Częstsze pomiary wagi można stosować, gdy tak zaleci lekarz. Ale nawet wtedy powinny się odbywać na jednej i tej samej wadze, najlepiej w poradni, gdzie wagi są odpowiednio skalowane, a pomiary wiarygodne.
Dlaczego dziecko nie przybiera na wadze?
Gdy malec za wolno rośnie, lekarz najpierw wypyta cię o wiele kwestii, zbada malca, a następnie zapewne zleci szereg badań. Bywają konieczne, bo ułatwiają wykrycie przyczyny niedostatecznych przyrostów wagi ciała. Jaki może być powód?
- Anemia. To jeden z najczęstszych powodów słabego przybierania na wadze. Ryzyko niedokrwistości jest większe u wcześniaków, dzieci z ciąży mnogiej, maluszków karmionych naturalnie.
- Dieta eliminacyjna. Zbyt szybkie ograniczanie wielu produktów w diecie dziecka z powodu podejrzenia alergii może odbijać się na wzroście malca. Dlatego diety eliminacyjne trzeba stosować w sposób przemyślany, a niezbędne składniki z wykluczonych produktów uzupełniać z innych źródeł.
- Infekcja. Najczęściej w grę wchodzi zakażenie układu moczowego, które czasem przebiega niemal bezobjawowo. Możliwe są oczywiście także inne infekcje, np. zapalenie ucha środkowego lub pleśniawki w buzi.
- Choroby przewlekłe. Mogą dotyczyć wielu narządów. W pierwszej kolejności trzeba jednak brać pod uwagę: choroby nerek, alergię (atopowe zapalenie skóry), wadę serca, niedoczynność tarczycy, zaburzenia pracy wątroby.
- Zaburzenia wchłaniania. Ich powodem może być celiakia, stan zapalny jelit lub ich wady, niedobór dobrych bakterii probiotycznych.
Jaką wagę wybrać dla dziecka?
miesięcznik "M jak mama"
