Pęknięcie macicy – poważne powikłanie porodu

2021-07-19 11:14

Już sam termin "pęknięcie macicy" budzi przerażenie u przyszłych mam. Nie bez przyczyny. Pęknięcie macicy uważane jest za jedno z najpoważniejszych i najgroźniejszych dla zdrowia i życia mamy oraz dziecka powikłań porodu. Jakie są przyczyny pęknięcia macicy i jego skutki?

Pęknięcie macicy – poważne powikłanie porodu

i

Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Zwiastuny pęknięcia macicy przed porodem
  2. Rodzaje pęknięć macicy
  3. Pęknięcie macicy retrakcyjne
  4. Pęknięcie macicy spowodowane nieprawidłowym położeniem płodu
  5. Urazowe pęknięcie macicy
  6. Pęknięcie macicy w trakcie ciąży
  7. Objawy pęknięcia macicy
  8. Reagowanie na pękniętą macicę

O ryzyku pęknięcia macicy mówi się najczęściej w przypadku kobiet, które są w kolejnej ciąży, a pierwszą zakończyły cesarskim cięciem. Zagrożenie jest tym większe, im krótszy jest czas między porodami.

Poza tym czynnikiem sprzyjającym pęknięciu macicy jest również wiek kobiety – oraz liczba ciąż – w najtrudniejszej sytuacji są około 40-letnie wieloródki.

Zwiastuny pęknięcia macicy przed porodem

Pęknięcie macicy nie daje żadnych objawów przed porodem. Możemy co prawda je przewidywać na podstawie tego, czy jest to kolejny poród po cesarskim cięciu albo oglądając ułożenie oraz wielkość płodu podczas badania USG.

Ale tak naprawdę wszystko rozgrywa się na porodówce podczas akcji rodzenia.

Rozwarcie szyjki macicy a przebieg porodu

Rodzaje pęknięć macicy

Pęknięcie macicy (łac. ruptura uteri) może być samoistne albo z przyczyn urazowych. Wyróżnia się: pęknięcie retrakcyjne, pęknięcie spowodowane nieprawidłowym ułożeniem płodu i pęknięcie urazowe.

Pęknięcie macicy retrakcyjne

Do pęknięcia retrakcyjnego dochodzi, kiedy dziecko jest za duże w stosunku do wymiarów miednicy kobiety i poród siłami natury skazany jest na porażkę.

Pęknięcie macicy spowodowane nieprawidłowym położeniem płodu

Jeśli płód ułożony jest poprzecznie, skośnie lub pośladkowo, dziecko może nie być w stanie przejść przez kanał rodny. W takiej sytuacji, gdy kobieta decyduje się rodzić naturalnie, silnie i długo działające skurcze nie powodują urodzenia dziecka, lecz prowadzą do pęknięcia macicy.

Aby temu zapobiec, konieczne jest przeprowadzenie cesarskiego cięcia. Pęknięcie macicy można przewidzieć np. po wykonaniu USG – obejrzeniu ułożenia dziecka oraz oszacowaniu jego rozmiarów i wagi.

Urazowe pęknięcie macicy

Pęknięcie urazowe to najbardziej nieprzewidywalny i bardziej niebezpieczny rodzaj pęknięcia macicy. W większości przypadków powodują je nieprawidłowo wykonane zabiegi położnicze.

Do obarczonych ryzykiem pęknięcia macicy zabiegów należy stosowanie kleszczy, zwłaszcza do obracania dziecka albo ręczne wydobywanie łożyska. Sporadycznie zdarza się pęknięcie macicy w wyniku silnego uderzenia.

Czytaj:

Ciąża po cesarce - kiedy jesteś na nią gotowa?

Cesarka na życzenie: jakie trzeba spełnić warunki, by rodzić przez cesarskie cięcie?

Jak regeneruje się organizm po cesarskim cięciu?

Pęknięcie macicy w trakcie ciąży

Jest jeszcze kolejny rodzaj pęknięcia macicy, który może zdarzyć się nawet w czasie ciąży. Wtedy mimo prawidłowo przebiegającej ciąży albo prawidłowego porodu, dochodzi do pęknięcia macicy.

Powodem może być niedorozwój macicy (trudny do zdiagnozowania przed ciążą), wyłuszczenie mięśniaków albo blizny pooperacyjne na macicy np. po cesarskim cięciu.

Objawy pęknięcia macicy

Doświadczony personel medyczny podczas porodu jest w stanie zaobserwować symptomy pęknięcia macicy. Zwykle rodząca ma przyspieszone tętno oraz podwyższa się temperatura jej ciała.

Poza tym diagnozuje się bolesne napięcie macicy nawet między skurczami oraz widoczne są napięte wiązadła obłe macicy. Te objawy nie muszą jednak występować razem. 

Czytaj:

Cesarskie cięcie od A do Z - wszystko, co warto wiedzieć

Jakie są wskazania do cesarki?

Czy owinięcie pępowiną jest groźne dla dziecka?

Reagowanie na pękniętą macicę

Macica pękła? Kobieta czuje nagły i bardzo silny ból brzucha, po którym ustaje akcja skurczowa i pojawiają się objawy wstrząsu. Lekarz wyczuje obkurczoną macicę i dziecko ułożone w otrzewnej. Od tego momentu liczy się czas.

Lekarze muszą natychmiast przeciąć brzuch rodzącej, by wydobyć dziecko, zaszyć bądź usunąć macicę i przeprowadzić masywną transfuzję krwi.

Pęknięcie macicy jest zawsze sytuacją największego zagrożenia życia matki oraz dziecka. Rodząca może doznać ciężkiego krwotoku wewnętrznego i umrzeć. Jeszcze częściej zagrożone jest życie dziecka.

CO POWINNAM WIEDZIEĆ O PORODZIE?
Pytanie 1 z 14
Jednym z pierwszych objawów rozpoczynającego się porodu jest