Powrót do formy po porodzie - różnice po cesarce i porodzie naturalnym

Poród to część fizjologii każdej kobiety – w przeciwieństwie do cesarskiego cięcia, które jest operacją, a więc poważną medyczną ingerencją w proces rodzenia. Dlatego powrót do formy po cesarce różni się znacznie od powrotu do formy kobiety rodzącej siłami natury.

Spis treści:

Ruch w pierwszych godzinach po porodzie

Gojenie się ran na kroczu i brzuchu

Podnoszenie przedmiotów

Aktywność fizyczna a powrót do formy

Powrót do seksu po porodzie

Powrót do formy a kolejna ciąża

Ruch w pierwszych godzinach po porodzie

Zarówno po porodzie naturalnym, jak i po cesarskim cięciu masz prawo do dwugodzinnego kontaktu skóra do skóry, czyli przytulania i karmienia noworodka.

Kiedy zacząć się ruszać po porodzie naturalnym?

Po zakończeniu tego kontaktu zostaniesz przewieziona z dzieckiem na salę noworodkową, gdzie położna od razu poleci ci wstać z łóżka i pomoże dojść do łazienki, abyś mogła wziąć prysznic. Poruszaj się powoli, by nie zakręciło ci się w głowie (straciłaś sporo krwi i długo przebywałaś w pozycji leżącej).

Szybkie uruchomienie po porodzie jest bardzo korzystne dla zdrowia: pionizacja i chodzenie sprzyjają przepływowi krwi (w pierwszej dobie połogu wzrasta jej objętość, ewentualny zastój zwiększyłby ryzyko choroby zakrzepowej).

Ruch przyspiesza też proces zwijania się macicy i ułatwia wydalanie odchodów porodowych.

Kiedy zacząć się ruszać po cesarskim cięciu?

Po zabiegu zostaniesz przewieziona na salę pooperacyjną, na której pozostaniesz pod obserwacją personelu przez kilka godzin. Gdy znieczulenie zewnątrzoponowe przestanie działać (ok. 8 godzin od operacji), pielęgniarki każą ci wstać. Ważne, aby uruchomienie miało miejsce jeszcze w tzw. dobie zerowej, czyli tej, w której wykonano cesarskie cięcie.

Chociaż wydaje się to bardzo wcześnie, to jest konieczne – im szybciej staniesz na nogi po cesarskim cięciu, tym sprawniejszy będzie twój powrót do formy po operacji.

Ruch zapobiega powstaniu wspomnianych zakrzepów, a wyprostowanie sylwetki (mimo nieprzyjemnego ciągnięcia szwów w podbrzuszu) – tworzeniu się bolesnych zrostów w miejscu przecięcia powłok brzusznych.

Im wcześniej zaczniesz chodzić, tym szybciej zacznie również funkcjonować twój układ wydalniczy, który nie pracował w czasie operacji.

Czytaj także: Powrót do domu z noworodkiem: jak ubrać noworodka na wyjście ze szpitala i jak podróżować z noworodkiem?

Gojenie się ran na kroczu i brzuchu

Największą przeszkodą w normalnym funkcjonowaniu każdej mamy jest ból krocza lub rany po cięciu cesarskim. Rany utrudniają wykonywanie codziennych czynności, dlatego warto dbać o ich gojenie.

Jak szybko goją się rany po porodzie naturalnym?

Po takim porodzie krocze jest obolałe, a niekiedy popękane lub nacięte. Aby szybciej się zagoiło, powinnaś o nie odpowiednio dbać. Higiena jest podstawowym elementem troski o ranę – pamiętaj, że przez pierwsze dni po urodzeniu dziecka możesz myć się wyłącznie pod prysznicem.

Na kąpiel w wannie z niezbyt gorącą wodą możesz sobie pozwolić dopiero wtedy, gdy macica przestanie już oczyszczać się z odchodów połogowych (wysoka temperatura mogłaby doprowadzić do krwotoku). Wanny lepiej też unikać, jeśli miałaś nacinane lub pęknięte krocze.

Dłuższe przesiadywanie w wodzie opóźnia proces gojenia, więc dopóki rany się nie zabliźnią, bierz prysznic.

Jak przebiega gojenie się ran po cesarce?

Rana po cesarce będzie przez dłuższy czas bolesna – w pierwszych dniach trudno ci będzie wstać z łóżka, zmieniać pozycję czy schylać się. Potem możesz odczuwać w tym miejscu ciągnięcie.

Jak już wiesz, prostowanie się i chodzenie pomaga, a nie szkodzi w powrocie do formy, dlatego mimo bólu próbuj się ruszać. Rana po cięciu początkowo będzie zaklejona opatrunkiem. Nie mocz jej wtedy (gdy bierzesz prysznic, osłoń ją ręcznikiem).

Gdy pielęgniarka zdejmie opatrunek, będziesz mogła normalnie się myć, ale nie w wannie, by nie opóźniać procesu gojenia. Z kąpielą w wannie musisz poczekać, aż macica przestanie wydalać odchody.

W okresie połogu powinnaś zrobić wszystko, aby przyspieszyć zabliźnianie się rany – podobnie jak z miejscem po nacięciu krocza, powinnaś ją wietrzyć i przemywać specjalnymi preparatami.

Gdy tylko rana się zabliźni, możesz stosować żele lub maści na ranę po cesarce, które zmniejszą ryzyko powstania bliznowców – nieestetycznych zmian w miejscu cięcia. Zawierają one regenerujący kolagen albo silikon, który pozwala zmiękczyć, wygładzić i uelastycznić skórę w okolicy blizny.

Czytaj także: Jak pobudzić laktację? 7 skutecznych sposobów na wspomaganie laktacji

Podnoszenie przedmiotów

Okres połogu to dla organizmu czas regeneracji. Po powrocie ze szpitala nie wolno ci się więc przemęczać, sprzątać czy nosić ciężarów.

Dźwiganie po porodzie naturalnym

Dźwiganie jest bardzo niebezpieczne dla świeżo upieczonej mamy i opóźnia powrót do formy po ciąży i porodzie.

Wysiłek towarzyszący noszeniu wyzwala ciśnienie w jamie brzusznej. Powoduje to presję na rozluźnione porodem mięśnie krocza, co grozi nietrzymaniem moczu. Sprzyja też obniżaniu się narządów rodnych, co zaburza proces zwijania się macicy oraz potęguje rozejście się mięśni prostych brzucha, utrudniając powrót do dawnej sylwetki. Dlatego nie możesz dźwigać fotelika z dzieckiem czy wózka.

Czytaj także: Rozstęp mięśni prostych brzucha po porodzie. Przyczyny, objawy i leczenie

Podnosząc malca np. z łóżeczka, staraj się robić to na wydechu, bo wtedy powietrze nie wypycha mięśni brzucha i narządów rodnych ku dołowi. W czasie połogu unikaj też chodzenia po schodach, bo to osłabia mięśnie krocza.

Dźwiganie po cesarskim cięciu

Jeśli miałaś cesarkę, obowiązuje cię taki sam zakaz dźwigania jak przy porodzie naturalnym. Dodatkowo musisz jeszcze uważać na ranę po cięciu. Dźwiganie wózka czy fotelika niemowlaka może doprowadzić do rozejścia się świeżych jeszcze szwów nie tylko na skórze, ale też w powłokach brzusznych pod nią. Nawet gdy kaszlesz lub kichasz, staraj się przytrzymywać lekko dłonią miejsce po cięciu.

Aktywność fizyczna a powrót do formy

Gimnastyka przyspiesza odnowę tkanek, zwijanie się macicy i dobrze wpływa na układ mięśniowy. Dlatego warto zacząć ruszać się jak najwcześniej – niektóre ćwiczenia można wykonywać już w pierwszej dobie po urodzeniu dziecka.

Kiedy zacząć ćwiczyć po porodzie naturalnym?

Poród siłami natury pozwala na rozpoczęcie aktywności fizycznej już w tym samym dniu. Oczywiście, nie chodzi o to, żebyś na sali poporodowej zaczęła robić przysiady i pompki – możesz jednak, leżąc z malcem przy piersi, zacząć poruszać palcami u nóg i wykonywać ruchy okrężne stopami – to poprawi krążenie i zapobiegnie zakrzepicy. Potem w miarę możliwości możesz zacząć zginać kolana, a także zrobić kilka wymachów ramionami.

Dzień po porodzie powinnaś zacząć ćwiczyć mięśnie dna miednicy, które są teraz rozciągnięte i osłabione – jeśli ich nie wzmocnisz, doprowadzisz do wysiłkowego nietrzymania moczu, obniżenia ścian pochwy i związanego z tym bólu, a także do problemów natury seksualnej, bo rozluźnione mięśnie dna miednicy i pochwy zmniejszają satysfakcję w czasie stosunku.

Jakie ćwiczenia wykonywać po porodzie naturalnym?

Fizjoterapia to w tym przypadku najlepszy sposób profilaktyki. W miarę upływu czasu możesz zacząć również delikatną gimnastykę – ważne są ćwiczenia oddechowe (wdechy i wydechy torem piersiowym), rozluźnianie i napinanie mięśni karku, ramion, pleców i kończyn.

Dzięki temu rozruszasz mięśnie i poprawisz trawienie (ruch przyspiesza przemianę materii i perystaltykę jelit). Intensywniejsze ćwiczenia możesz rozpocząć dopiero po sześciu tygodniach, czyli po zakończeniu połogu – jeśli przebiegał prawidłowo i lekarz wyraził na to zgodę. Gdy krocze zupełnie się wygoi, możesz zapisać się na basen. Natomiast mięśnie brzucha możesz zacząć ćwiczyć po dwóch miesiącach od porodu.

Plan ćwiczeń po cesarce krok po kroku

Regeneracja ciała po cesarce wymaga dłuższego czasu niż po porodzie siłami natury: w trakcie zabiegu przecięte zostają powłoki brzuszne, dlatego ze względu na gojenie się tkanek nie należy wykonywać zbyt intensywnych ćwiczeń przez dwa, trzy miesiące od operacji.

Poza tym zabieg jest bardziej bolesny i bardziej osłabia organizm niż poród fizjologiczny. Warto jednak zmusić się do aktywności fizycznej jak najszybciej, bo przyspiesza ona proces gojenia i obkurczania się macicy, pomaga w uruchomieniu układu pokarmowego i przyspiesza powrót do dawnej sylwetki.

Gdy tylko minie znieczulenie i odzyskasz czucie w nogach, spróbuj poruszać stopami – wykonuj okrężne ruchy, zadzieraj je i ściągaj w dół jak baletnica.

Po wstaniu z łóżka spróbuj się wyprostować – możesz wykonać parę delikatnych ruchów ramionami. Pierwsze poważniejsze ćwiczenia możesz zacząć w drugiej dobie: zginanie nóg w pozycji leżącej, napinanie ud (włóż poduszkę między nogi i ściśnij ją).

Rób też ćwiczenia oddechowe torem piersiowym. Jeśli czujesz, że w tym czasie brzuch napina się, lekko uciśnij ranę dłonią. W 3. i 4. dobie zacznij ćwiczenia mięśni Kegla. W kolejnych dniach próbuj napinać brzuch, leżąc na plecach i unosząc głowę do góry.

Po tygodniu zegnij nogi w kolanach i opuść je (ile możesz) raz na lewą, a raz na prawą stronę łóżka. Między 2. a 10. tygodniem po cesarce możesz unosić biodra, leżąc na plecach, a nawet ćwiczyć na brzuchu – połóż się i unoś ramiona w górę. Po około dwóch miesiącach możesz zapisać się już na zajęcia na basenie lub w klubie fitness, ale zanim to zrobisz, zapytaj swojego lekarza o opinię.

Jak pozbyć się brzucha po porodzie? WIDEO

Powrót do seksu po porodzie

Przyjmuje się, że pierwszy stosunek płciowy można odbyć po zakończeniu połogu, czyli po sześciu tygodniach od porodu, jednak w praktyce termin zależy przede wszystkim od samopoczucia młodej mamy. Na pewno warto zaczekać z seksem do pierwszej wizyty u ginekologa, która powinna się odbyć zaraz po zakończeniu połogu, aby mieć pewność, że rany się zagoiły, a połóg przebiegł prawidłowo.

Czytaj także: Seks po porodzie: 15 pytań o współżycie po urodzeniu dziecka

Kiedy zacząć współżycie po porodzie naturalnym?

Współżycie można rozpocząć, gdy odchody połogowe zanikną i gdy rana krocza (po pęknięciu lub nacięciu) wygoi się i zabliźni. Ważne jest jednak, żeby kobieta była na to gotowa psychicznie: nie kochała się na siłę i oswoiła lęk przed bólem czy kolejną ciążą.

Warto pamiętać, że pierwszy stosunek powinien być delikatny – mężczyzna musi zwracać uwagę na ewentualny ból lub dyskomfort odczuwany przez partnerkę.

Kiedy zacząć współżycie po cesarce?

Współżycie możesz rozpocząć po okresie połogu, gdy rana po operacji wygoi się i zabliźni, a macica przestanie się oczyszczać. Aby tkanki wokół miejsca cięcia się zregenerowały, potrzeba zwykle sześciu tygodni. Mimo to warto podczas pierwszego stosunku kochać się w pozycji, która nie będzie powodowała ucisku na ranę w podbrzuszu.

Powrót do formy a kolejna ciąża

Aby organizm mógł podołać następnej ciąży, powinien się dobrze zregenerować. Natura o tym pomyślała, dając kobiecie czasową niepłodność – karmienie piersią powoduje brak jajeczkowania (nie można jednak traktować laktacji jako antykoncepcji!).

Jak szybko można zajść w ciążę po porodzie naturalnym?

Po porodzie fizjologicznym potrzebujesz około roku, aby być gotową do kolejnej ciąży. Jeśli karmisz piersią, co jest poważnym obciążeniem dla organizmu, najlepiej zaczekać i zdecydować się na kolejne dziecko dopiero kilka miesięcy po zakończeniu laktacji.

Jak szybko można zajść w ciążę po cesarce?

Jeśli miałaś poród operacyjny, z decyzją o kolejnej ciąży należy odczekać minimum rok, a najlepiej – dwa. Chodzi nie tylko o regenerację organizmu, ale też o to, aby blizna na macicy była naprawdę zagojona – gdy będzie zbyt świeża, rosnące dziecko może spowodować jej rozejście się, co jest bardzo niebezpieczne.

Warto wiedzieć, że ranę może naruszyć również sam wysiłek w czasie kolejnego porodu, dlatego jeśli odstęp czasu między porodami jest krótki, lekarz może zdecydować o kolejnej cesarce.