Jakie witaminy i minerały są potrzebne w 1 trymestrze ciąży?

Witaminy i minerały w 1 trymestrze ciąży to ważny element diety przyszłej mamy.  Zróżnicowana i dobrze zbilansowana dieta to w ciąży sprawa niezwykle ważna, bo rozwijające się dziecko potrzebuje bardzo wielu witamin i innych składników odżywczych.

Jednak zapotrzebowanie na niektóre z tych elementów tak znacznie wzrasta, że często nawet przemyślana dieta nie jest w stanie dostarczyć ich przyszłej mamie w odpowiedniej ilości i potrzebna jest suplementacja w ciąży.

Warto wiedzieć, które witaminy i mikroelementy są szczególnie ważne i potrzebne w 1 trymestrze i w kolejnych trymestrach ciąży. A nawet trochę wcześniej. Bo jest taka witamina, o której trzeba pomyśleć już na etapie planowania ciąży. Mowa oczywiście o kwasie foliowym (witamina B9), który jest najważniejszy przed ciążą i w pierwszych jej tygodniach.

Jego niedobór w tym czasie sprzyja powstawaniu u płodu poważnych wad centralnego układu nerwowego (rozszczep kręgosłupa, bezmózgowie, wodogłowie itd.). Dlatego kobiety planujące macierzyństwo powinny mieć nawyk przyjmowania kwasu foliowego w tabletkach.

Czytaj: Dieta w ciąży, czyli odżywianie ciężarnej pod lupą

Planowanie ciąży? 7 wskazówek, jak przygotować się do ciąży

KWAS FOLIOWY w ciąży. Dawkowanie kwasu foliowego

Jakie witaminy brać w pierwszym trymestrze ciąży

• Kwas foliowy

Przez pierwsze trzy miesiące ciąży należy bezwzględnie przyjmować kwas foliowy – w tej samej ilości co dotychczas (a jeśli w przeszłości urodziłaś już dziecko z wadą układu nerwowego, powinnaś przyjmować 4 mg wit. B9 dziennie).

Oczywiście kwas foliowy można też znaleźć w wielu produktach. Zawierają go: ciemnozielone warzywa (szpinak, brokuły, brukselka, szparagi, kapusta włoska), natka i korzeń pietruszki, papryka, owoce kiwi i wiele innych produktów.

Jednak według specjalistów sama dieta rzadko jest w stanie pokryć zapotrzebowanie na ten ważny związek, dlatego suplementacja jest konieczna.

• Witaminy C i A

Pierwsze 12 tygodni ciąży to okres bardzo intensywnego różnicowania się komórek płodu, które będą wchodziły w skład poszczególnych układów i narządów. Niedobory witamin i składników mineralnych mogą spowodować uszkodzenia w budowie płodu, dlatego tak ważne jest dostarczanie na bieżąco elementów potrzebnych do organogenezy.

Oprócz kwasu foliowego ważne są też działające antyoksydacyjnie witamina C i prowitamina A (beta-karoten), które tworzą system ochrony przed działaniem wolnych rodników. Witamina C wspomaga poza tym wchłanianie żelaza. Aby zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na tę witaminę, powinnaś jeść dużo warzyw i owoców.

Dobrymi źródłami witaminy C są: owoce cytrusowe, kiwi, jabłka, porzeczki, maliny, truskawki, cebula, brokuły, brukselka, pomidory, natka pietruszki, owoce dzikiej róży. Suplementacja witaminy C jest zalecana u kobiet: w ciąży mnogiej, z nadciśnieniem indukowanym ciążą, cukrzycą ciężarnych.

Witamina A reguluje prawidłowe różnicowanie się komórek nabłonkowych, a także bierze udział w procesach widzenia. Jej odpowiednia podaż zabezpiecza przed upośledzeniem wewnątrzmacicznego wzrostu płodu.

Jednak jej nadmiar może być szkodliwy, dlatego w ciąży źródłem witaminy A powinny być głównie: mleko i przetwory mleczne, jaja oraz ryby. Bogate w witaminę A warzywa (marchew, czerwona papryka, dynia) powinny być spożywane w ograniczonych ilościach, natomiast wątróbki lepiej nie jeść w ogóle. Musisz też unikać leków dermatologicznych zawierających retinol.

• Witaminy z grupy B

Jeśli dokuczają ci mdłości i wymioty, jedz produkty z witaminą B6 (mięso, ryby, drób, jaja, mleko, drożdże). Przy silnych wymiotach wskazana jest suplementacja w dawce 2 mg dziennie. Pozostałych witamin z grupy B (B1, B3, B6, B12) powinna ci dostarczyć dieta.

Ich źródłami są: podroby i chude mięso, jaja, drożdże, ryby, mleko, sery. Witaminy te odgrywają ważną rolę w procesie przemiany materii, a ich niedobór wpływa niekorzystnie na układ krążenia i układ nerwowy.

Czytaj: Cukrzyca ciążowa dieta: jadłospis dla mam z cukrzycą [PDF DO POBRANIA]

Dieta bogata w żelazo w ciąży – produkty bogate w żelazo dla przyszłej mamy 

WEGETARIANIZM w CIĄŻY: czy w ciąży powinno się jeść mięso

• Jod

Przez całą ciążę, a zwłaszcza w pierwszych tygodniach, bardzo ważna jest również odpowiednia podaż jodu, bo od tego zależy prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Hormony tarczycy niezbędne są do rozwoju mózgu i kości dziecka. Ich skrajny niedobór może spowodować ciężkie upośledzenie umysłowe płodu (kretynizm), wady układu kostnego, a także przedwczesne odklejenie się łożyska czy poronienie.

Szczególnie ważny jest okres pierwszych 10 tygodni od zapłodnienia, bo wówczas płód nie ma jeszcze własnej tarczycy i jest uzależniony od dostawy hormonów z organizmu matki, a właśnie wtedy najbardziej intensywnie rozwijają się jego wszystkie narządy, w tym mózg.

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników każda przyszła mama powinna przyjmować jod w dawce 250 μg na dobę. Pozostałe zapotrzebowanie powinno zostać zaspokojone przez dietę (ryby morskie, owoce morza, jodowana sól kuchenna i woda mineralna).

• Kwas DHA

W diecie Polek występują też duże niedobory niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, zwłaszcza kwasu DHA, którego głównym źródłem są ryby morskie i owoce morza. Kwas DHA ma bardzo korzystny wpływ na rozwój układu nerwowego i narządu wzroku dziecka.

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca suplementację w dawce 200–300 mg DHA dziennie, a w przypadku niskiego spożycia ryb – nawet 600 mg DHA dziennie.

Czytaj: Prawdy i mity o DHA. Co musisz wiedzieć o tym kwasie tłuszczowym w ciąży?

Jakie witaminy i minerały są potrzebne w 2 trymestrze ciąży?

Jakie witaminy i minerały są potrzebne w 3 trymestrze ciąży?

miesięcznik "M jak mama"