Laktuloza przy zaparciach u niemowląt - czy pomaga na problemy z kupką?

Laktuloza to popularny lek na zaparcia u niemowląt, które są dość częstą przypadłością u niemowląt. W większości przypadków zaparcia mają jednak charakter czynnościowy i do ich leczenia wystarczy właśnie stosowanie laktulozy. Czym jest laktuloza i w jakiej formie się ją podaje niemowlętom?

Laktuloza to substancja często stosowana przy zaparciach u niemowląt. Jest bezpieczna i skuteczna, jednak przy jej stosowaniu istotne jest, aby leczenie to trwało odpowiednio długo, dzięki czemu problem zaparć u niemowlaka minie.

Spis treści

1. Czym jest laktuloza?
2. Kiedy i jak długo podaje się laktulozę niemowlętom?
3. Dawkowanie laktulozy
4. Działania niepożądane laktulozy
5. Przyczyny zaparć u niemowląt
6. Zaparcia u niemowląt- objawy
7. Rozpoznanie zaparcia u niemowląt
8. Kiedy iść do lekarza?
9. Diagnostyka zaparć u niemowląt
10. Domowe sposoby na zaparcia

Czym jest laktuloza?

Substancja laktuloza jest zaliczana do grupy leków osmotycznych wykorzystywanych w leczeniu zaparć, mającym działanie łagodnie przeczyszczające. Jest ona dwucukrem, składającym się z galaktozy i fruktozy. Laktuloza nie ulega trawieniu w jelicie cienkim, a rozkładana jest dopiero w jelicie grubym przez elementy jego mikrobioty do niskocząsteczkowych kwasów organicznych.

Z rozkładu laktulozy powstają produkty - kwas octowy i mlekowy, a także metan oraz wodór, które osmotycznie ściągają wodę i zmiękczają zalegające tam masy kałowe. Dodatkowo laktuloza pobudza też perystaltykę jelit, a także stymuluje wzrost pałeczek kwasu mlekowego i bifidobakterii oraz hamuje wzrost bakterii Clostridium, Bacteroides i Fusobacteria.

Czytaj również: Zaparcia w czasie rozszerzenia diety. Sposoby na zatwardzenie

Jak uniknąć zaparć i wzdęć po mleku modyfikowanym?

Kupka niemowlaka: zielona, żółta, czarna. O czym świadczy kolor kupki dziecka?

Kiedy i jak długo podaje się laktulozę niemowlętom?

Laktuloza jest lekiem bezpiecznym dla niemowląt. Z racji swojego słodkiego smaku jest chętniej przez nie przyjmowana niż inne leki na zaparcia. Podczas leczenia, najpierw opróżnia się odbytnicę z zalegających mas kałowych za pomocą np. wlewki doodbytniczej, a następnie zapobiega zaleganiu stolca przy użyciu opisywanej laktulozy.

Leczenie laktulozą powinno trwać do momentu, aż lekarz uzna, że stolce są prawidłowej konsystencji (zbliżonej do pasty do zębów), a sama defekacja nie będzie powodowała bólu i dyskomfortu u niemowlęcia, dzięki czemu dziecko nie będzie wstrzymywało stolca.

Dawkowanie laktulozy

Laktuloza powinna być dawkowana dziecku zgodnie z zaleceniami lekarza pediatry. Podawana jest doustnie w postaci syropu, który można wymieszać z wodą lub mlekiem mamy. Początkowo niemowlętom podaje się najczęściej 2,5 ml laktulozy na dobę, najczęściej w 1 dawce. Z czasem ilość laktulozy zwiększa się do 5 ml na dzień. Lek ten działa po 24–48 godzinach od podania doustnego.

Działania niepożądane laktulozy

Z powodu fermentacji, do której dochodzi podczas stosowania laktulozy mogą wystąpić u niektórych dzieci działania niepożądane takie jak: wzdęcia, bóle brzucha czy nieprawidłowa tolerancja laktulozy. Należy też mieć na uwadze, że nie stosuje się laktulozy u dzieci z nietolerancją laktozy. Zbyt duże dawki laktulozy mogą również prowadzić do wymiotów, a także wodnistych biegunek i zaburzeń elektrolitowych.

Przyczyny zaparć u niemowląt

Wśród przyczyn zaparć u niemowląt wymienia się m.in. nieprawidłowe przygotowywanie mleka modyfikowanego (zagęszczanie) czy np. niedopojenie. Poza tym do zaparć dochodzi, gdy dziecko doświadczyło w przeszłości bolesnej defekacji i boi się powtórzenia tej sytuacji.

W 90% zaparcia u dzieci mają charakter czynnościowy i nie da się ustalić ich konkretnej przyczyny. Zdarza się jednak, że pojawiają się one w przebiegu chorób takich jak: niedoczynność tarczycy, choroby układu nerwowego np. mózgowe porażenie dziecięce czy też choroba Hirschprunga.

Zaparcia u niemowląt- objawy

Wśród objawów zaparć u niemowląt wymienia się wydalanie przez dziecka bardzo zbitych twardych stolców. Rodzice zauważają czasami także obecność krwi w kale. Dziecko może być również niespokojne, drażliwe i płaczliwe. Zauważalną ulgę przynosi mu wypróżnienie.

Należy pamiętać, że samo rzadkie wypróżnianie nie stanowi jednoznacznego rozpoznania zaparcia, ponieważ w przypadku dzieci karmionych piersią, oddawanie stolca może mieć miejsce nawet co 7-10 dni i nie jest to nic odbiegającego od przyjętej normy.

Rozpoznanie zaparcia u niemowląt

Aby móc stwierdzić zaparcia czynnościowe u niemowląt spełnione powinny zostać tzw. Kryteria Rzymskie. Z wymienionych poniżej objawów, co najmniej 2 powinny utrzymywać się przez co najmniej miesiąc. Kryteria Rzymskie to:

• maksymalnie 2 wypróżnienia na tydzień
• bolesne wypróżnianie lub zbite stolce w przeszłości
• wywiad wskazujący na wydalanie dużych objętości stolca
• obecność mas kałowych w odbytnicy podczas badania
• epizod brudzenia bielizny co najmniej 1 raz w tygodniu
• wywiad wskazujący na bardzo duże masy kałowe
• zachowanie dziecka wskazujące na wstrzymywanie stolca (zaciskanie nóżek, chowanie się czy kucanie)

W przypadku wystąpienia zaparć u niemowląt należy zawsze skonsultować się z lekarzem pediatrą, który zbada dziecko i zaproponuje odpowiednie postępowanie.

Jak wygląda prawidłowa kupka niemowlaka? Zobacz galerię, a potem kontynuuj czytanie!

Zobacz galerię 5 zdjęć

Kiedy iść do lekarza?

Większość zaparć występujących u niemowląt ma podłoże czynnościowe. Mimo to zawsze należy wykonać ich diagnostykę, która powinna odbywać się pod kontrolą lekarza. Do tzw. czerwonych flag w przypadku zaparć u dzieci należą m.in.:

• znaczne rozdęcie brzuszka
• zaburzenia wzrastania dziecka
• obecność krwi w stolcu
• wymioty żółcią
• utrata masy ciała

Czytaj również: Pylorostenoza - choroba powodująca chlustające wymioty u niemowląt

Bulgotanie w brzuchu u niemowlaka

Biegunka pędraków. Co to z dolegliwość i jak leczyć biegunkę pędraków?

Diagnostyka zaparć u niemowląt

Do postawienia rozpoznania niezbędne jest zebranie wywiadu, zbadanie dziecka, ale też w niektórych przypadkach wykonanie badań dodatkowych. Bardzo istotne jest badanie per rectum, dzięki któremu lekarz może wykryć ewentualne zwężenia w odbytnicy, a także określić ilość zalegających tam mas kałowych.

Do badań dodatkowych wykonywanych podczas diagnostyki zaparć należą m.in.: manometria (rejestracja ciśnień w końcowym odcinku przewodu pokarmowego), czas pasażu znaczników oraz badanie histopatologiczne bioptatu odbytnicy.

Domowe sposoby na zaparcia

Zaparcia u niemowląt najczęściej leczy się wykorzystując makrogole lub laktulozę, równocześnie stosując metody niefarmakologiczne. Do domowych sposobów na zaparcia należy m.in. codzienna dieta bogata w błonnik, odpowiednia higiena okolic odbytu, mycie oraz natłuszczanie skóry dziecka. Ważna jest także aktywność ruchowa, aby dziecko nie przebywało zbyt długo w pozycji siedzącej.