Aby doszło do zapłodnienia, żeńskie jajeczko musi połączyć się z męskim plemnikiem. Kiedy i jak dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej?
Spis treści
- Jak dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej?
- Co dzieje się, kiedy dochodzi do zapłodnienia?
- Czy zapłodnienie zawsze oznacza ciążę?
- Co się dzieje po kilkunastu dniach od zapłodnienia?
Jak dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej?
Wszystko zaczyna się w momencie wniknięcia plemnika do komórki jajowej, czyli połączenia się żeńskiego i męskiego materiału genetycznego. Jajeczko i plemnik tworzą razem pojedynczą komórkę z 46 chromosomami z informacją genetyczną – 23 pochodzą od kobiety i 23 od mężczyzny. Wnętrze tej komórki wiruje, powodując mieszanie się chromosomów.
Po upływie 12–20 godzin pojedyncza komórka zaczyna duplikować materiał genetyczny (DNA) i dzieli się na dwie komórki – to początek podziału prowadzącego do ukształtowania się ludzkiego organizmu.
Już wtedy zostają określone pewne cechy twojego przyszłego dziecka jako niepowtarzalnej ludzkiej jednostki. Ale ujawnią się one dopiero wtedy, gdy z zarodka rozwinie się człowiek. Pod warunkiem że zapłodnione jajo zagnieździ się w macicy, co udaje się w 60 proc. przypadków.
Sprawdź: Kiedy masz dni płodne - kalkulator
Co dzieje się, kiedy dochodzi do zapłodnienia?
Zapłodnione jajo (zygota) dociera do macicy po około siedmiu dniach od momentu zapłodnienia. W tym czasie przechodzi kilka faz rozwoju – następuje podział najpierw na dwie komórki, potem na cztery, 16 i 32, z których w przyszłości utworzy się płód, łożysko i błony płodowe.
Na wczesnym etapie, gdy komórek jest jeszcze bardzo mało, zapłodnione jajeczko może się podzielić całkowicie – na dwa lub trzy osobne zarodki. Tak powstają bliźnięta lub trojaczki jednojajowe – mają one identyczny zestaw genów i tę samą płeć, taki sam kolor włosów i oczu, tę samą grupę krwi.
Z kolei bliźnięta dwujajowe powstają wtedy, gdy podczas owulacji dochodzi do uwolnienia dwóch jajeczek i każde z nich jest zapłodnione przez inny plemnik. Takie dzieci są podobne jak typowe rodzeństwo.
Docierając do macicy, zygota składa się zwykle z 64 komórek i nazywana jest blastocystą. Wygląda jak mikroskopijna kuleczka – ma 0,2 mm średnicy.
Czytaj: Kalendarz owulacyjny: kiedy jest owulacja?
Jak zajść w ciążę - kiedy się kochać, aby zajście w ciążę było możliwe
Czy zapłodnienie zawsze oznacza ciążę?
Po dotarciu do macicy blastocysta najpierw pływa swobodnie w jej jamie, a około 9. dnia od zapłodnienia przywiera do ściany macicy za pomocą gąbczastych wypustek z komórek trofoblastycznych, które wczepiają się w śluzówkę.
W momencie zagnieżdżenia blastocysta składa się z kilkuset komórek. Wydziela ona enzymy, które przenikają wyściółkę macicy i powodują rozpad tkanki – tak powstaje odżywcza mieszanka krwi i komórek, którą zarodek może się żywić.
Bywa, że wyściółka macicy nie stanowi wystarczającego źródła pokarmu dla zarodka – i wtedy następuje poronienie. Jedną z przyczyn jest niski progesteron, który odpowiada za przygotowanie błony śluzowej macicy do ciąży.
Dopiero od momentu zagnieżdżenia można mówić o ciąży. Mocne przywarcie do ścianki macicy zabiera zarodkowi kilka dni. Po zagnieżdżeniu nadal istnieje ryzyko poronienia, ale już znacznie mniejsze, ponieważ zarodek zaczyna produkować własny progesteron, który wspomaga rozwój śluzówki macicy.
Także dopiero po zagnieżdżeniu zarodek zaczyna wytwarzać hormon zwany gonadotropiną kosmówkową (hCG) – to właśnie ten hormon jest wykrywany przez testy ciążowe. Dzieje się to około 14. dnia po zapłodnieniu, więc nie ma sensu robić testu wcześniej.
Zobacz: Test ciążowy ONLINE - dowiedz się, czy możesz być w ciąży
Co się dzieje po kilkunastu dniach od zapłodnienia?
W tym stadium zaczynają się kształtować pierwsze narządy – układ nerwowy, a nieco później serce. Zawiązkiem układu nerwowego jest cewa nerwowa, z której tworzą się mózg i rdzeń kręgowy.
Już ok. 18. dnia po zapłodnieniu następuje ważny moment: zamknięcie cewy nerwowej. Jeśli wystąpią tu nieprawidłowości, dziecko może się urodzić z wadą cewy nerwowej (bezmózgowie, wodogłowie, rozszczep kręgosłupa, przepuklina mózgowo-rdzeniowa).
Z kolei serce zaczyna pracować w 21. dniu po zapłodnieniu – wtedy z pojedynczej rurki w kształcie litery S wyodrębniają się komory, które zaczynają się kurczyć. Po kilku dniach można to już zobaczyć na monitorze USG!
Czytaj: Pierwsze objawy zapłodnienia
