Morfologia krwi: najważniejsze badanie w ciąży

2021-02-17 14:34

Morfologię krwi w ciąży powinnaś wykonać co najmniej 5 razy. Wyjaśniamy, w jakim celu robi się morfologię krwi w ciąży, jak często, czy robić morfologię krwi na czczo czy nie i jak czytać wyniki morfologii krwi w ciąży.

Morfologia krwi: najważniejsze badanie w ciąży
Autor: Getty images Najważniejsze badanie w ciąży

Badanie morfologii krwi w ciąży jest bardzo istotne. Choroby matki mogą mieć niekorzystny wpływ na rozwój dziecka, dlatego powinnaś często robić morfologię krwi w ciąży, by sprawdzać, czy wszystko jest w porządku. Wyjaśniamy, w jakim celu robi się morfologię krwi w ciąży

Spis treści

  1. Na czym polega morfologia krwi w ciąży?
  2. Morfologia krwi w ciąży ostrzega przed anemią
  3. Morfologia w ciąży wykrywa infekcje, stany zapalne
  4. Morfologia krwi w ciąży a choroby krwi
  5. Morfologia krwi w ciąży a ryzyko krwotoku podczas porodu
  6. Morfologia krwi badanie w ciąży: na czczo czy nie?
  7. Morfologia krwi ujawnia zespół HELLP

Na czym polega morfologia krwi w ciąży?

Krew to najważniejszy płyn ustrojowy w ludzkim organizmie: łączy wszystkie jego tkanki i narządy, jest niezbędna do życia i prawidłowego funkcjonowania. Badanie krwi odzwierciedla stan zdrowia człowieka – dzięki regularnej kontroli obrazu krwi można wykryć wiele chorób. 

Według standardu opieki okołoporodowej, w prawidłowej ciąży należy pięć razy wykonać morfologię krwi, czyli zbadać skład komórkowy krwi.

Badanie morfologii krwi w ciąży dostarcza wielu informacji, np. takich jak:

  • ilość krwinek czerwonych (RBC),
  • poziom hemoglobiny (Hgb),
  • poziom hematokrytu (Hct),
  • wielkość (objętość) krwinek czerwonych (MCV),
  • średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej (MCH),
  • stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej (MCHC),
  • ilość białych krwinek (WBC) 
  • ilość płytek krwi (PLT).

Wykonując regularnie morfologię krwi w ciąży, będziesz spokojniejsza o zdrowie swoje i dziecka. Badanie to może cię uchronić przed wieloma zagrożeniami.

Morfologia krwi w ciąży ostrzega przed anemią

Wykonanie morfologii krwi w ciąży jest niezbędne do diagnozy anemii. Pozwala też na wstępne stwierdzenie, co jest jej przyczyną: niedobór żelaza, witaminy B12 czy kwasu foliowego w ciąży. Najczęściej za kryterium niedokrwistości przyjmuje się stężenie hemoglobiny.

Warto jednak wiedzieć, że w ciąży hemoglobina zawsze jest obniżona (z powodu wzrostu objętości osocza), więc nie porównuj swoich wyników z normami dla kobiet niebędących w ciąży.

Pierwszym sygnałem o zagrożeniu anemią są niskie wartości hemoglobiny wykryte podczas morfologii: poniżej 11,0 g/dL w I i III trymestrze lub poniżej 10,5 g/dL w II trymestrze ciąży. Przy takim wyniku morfologii krwi dostaniesz od lekarza skierowanie na dalsze, dokładniejsze badania (np. poziomu ferrytyny).

Anemia w ciąży zwiększa ryzyko powikłań, porodu przedwczesnego i urodzenia dziecka z niską masą ciała. Ale stosowanie odpowiedniej diety i leków zaleconych przez lekarza sprawi, że możesz uniknąć tych problemów.

Czytaj również: Jak odczytać wyniki badań krwi i moczu w ciąży?

Poznaj 5 zasad, dzięki którym unikniesz anemii i niedokrwistości w ciąży

Zobacz, jak przygotować się do badania krwi

Jak przygotować się do badania krwi?
Zrób to koniecznie

Morfologia krwi w ciąży: jeśli chcesz rodzić ze znieczuleniem

Przed zastosowaniem znieczulenia podczas porodu wymagane jest badanie krzepliwości krwi, a więc określenie ilości płytek krwi (PLT). Aby mogło być podane znieczulenie zewnątrzoponowe, płytek krwi musi być co najmniej 140–150 tys. na mikrolitr, a przy znieczuleniu podpajęczynówkowym minimum to 100 tys. na mikrolitr.

Morfologia w ciąży wykrywa infekcje, stany zapalne

O tym, że w organizmie toczy się proces zapalny, świadczy powiększona ilość krwinek białych, czyli leukocytów (WBC). Ich główną funkcją jest obrona organizmu przed mikroorganizmami chorobotwórczymi: bakteriami, wirusami, pierwotniakami.

W ciąży następuje fizjologiczny wzrost ilości krwinek białych: normą jest teraz 10–15 tys. na mikrolitr, podczas gdy przed ciążą było to 4–10 tys. na mikrolitr. Dopiero znacznie wyższy wzrost WBC może oznaczać stan zapalny, np. infekcję wewnątrzmaciczną, infekcję górnych dróg oddechowych czy zakażenie w jamie ustnej.

A każde zakażenie bakteryjne w organizmie mamy to podwyższone ryzyko dla płodu. Na szczęście, gdy się je wykryje, leczenie jest stosunkowo proste, bo wiele antybiotyków można bezpiecznie stosować w ciąży.

Morfologia krwi w ciąży a choroby krwi

Obecnie przy morfologii standardowo wykonuje się rozmaz krwi (komputerowy). Jest to analiza mikroskopowa jednego rodzaju krwinek białych – granulocytów.

Jeśli w ich składzie obserwuje się patologiczne zmiany, może to świadczyć o występowaniu białaczki lub innej poważnej choroby krwi. Są to oczywiście sytuacje niezwykle rzadkie, ale lepiej dmuchać na zimne i się badać.

Morfologia krwi w ciąży a ryzyko krwotoku podczas porodu

Proces krzepnięcia krwi, dzięki któremu nie grozi nam wykrwawienie po byle skaleczeniu, zawdzięczamy komórkom krwi zwanym płytkami albo trombocytami. Płytki krwi (PLT) potra- fią łączyć się ze sobą i tworzyć skrzep, uniemożliwiający wypływ krwi z uszkodzonego naczynia.

Gdy jest ich za mało (małopłytkowość), wzrasta ryzyko krwotoku podczas porodu. Dlatego ilość płytek trzeba kontrolować przez całą ciążę, pamiętając o tym, że w tym okresie zmniejszenie ich ilości jest zjawiskiem fizjologicznym.

Wyniki morfologii krwi w ciąży: o ile poza ciążą za prawidłową uznaje się PLT powyżej 150 tys. na mikrolitr, to w ciąży leczenie wdraża się, gdy płytek krwi jest mniej niż 100 tys. na mikrolitr. W praktyce szpitalnej za bezpieczne dla porodu drogami natury uznaje się stężenie jeszcze niższe: 30 tys. na mikrolitr, a dla cięcia cesarskiego – 50 tys. na mikrolitr.

A zatem nie przejmuj się, jeśli wyniki morfologii w ciąży pokazują, że masz wartości PLT znacznie poniżej normy. Lekarze znają sposoby, aby ci pomóc: stężenie płytek można podnieść na czas porodu, np. stosując wlewy immunoglobulin, sterydoterapię lub przetoczenie koncentratów płytek krwi. Dzięki temu krwotok nie będzie ci zagrażał.

Morfologia krwi badanie w ciąży: na czczo czy nie?

Do pobrania krwi w celu wykonania samej morfologii nie musisz być na czczo, bo jedzenie nie ma wpływu na skład komórek krwi. Jednak może być tak, że z jednej próbki krwi robi się więcej badań (np. na początku ciąży także badanie stężenia cukru we krwi), a wówczas już trzeba być na czczo. Najlepiej przed każdym badaniem morfologii krwi zapytać o to w punkcie pobrań (odpowiednio wcześniej).

Morfologia krwi ujawnia zespół HELLP

Morfologia krwi w ciąży pomaga w wykryciu zespołu HELLP. To bardzo rzadkie schorzenie ciążowe, które jest powikłaniem stanu przedrzucawkowego albo je wyprzedza. O zespole HELLP świadczy kilka objawów. Oprócz nadciśnienia są to: obumieranie czerwonych krwinek, wzrost stężenia enzymów wątrobowych oraz mała ilość płytek krwi.

Schorzenie to może być bardzo groźne (prowadzi m.in. do uszkodzenia wątroby), jednak wcześnie wykryte daje duże szanse na pozytywne zakończenie ciąży i urodzenie dziecka.

Czytaj również: Obowiązkowe badania w ciąży na NFZ: bezpłatne badania

Kalendarz badań w ciąży. Jakie badania powinna wykonać każda kobieta [Pobierz PDF]

MPV: wskazania do badania. Co oznacza niskie MPV, a co wysokie MPV?

Badanie krzepliwości krwi w ciąży i przed cesarskim cięciem. Na czym polega koagulogram?

TEST: Czy jesteś zagrożona anemią ciążową?

Pytanie 1 z 10
Odkąd zaszłaś w ciążę, wręcz nie możesz patrzeć się na mięso

miesięcznik "M jak mama"

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

Materiał Partnerski

Materiał sponsorowany

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza