Ból brzucha w ciąży: dlaczego boli brzuch w poszczególnych tygodniach ciąży

2018-08-06 15:03

Anna Guttman, konsultant: dr n. med. Andrzej Szałkowski, ginekolog

Ból brzucha w ciąży pojawia się właściwie w każdym trymestrze i należy do najpopularniejszych dolegliwości ciążowych. Przyczyny bólu brzucha w poszczególnych tygodniach ciąży są zwykle fizjologiczne, lecz zdarza się, że ból brzucha w ciąży oznacza kłopoty. Przeczytaj albo posłuchaj, co oznacza ból brzucha w 12 tygodniu ciąży, a co w drugim trymestrze.

Posłuchaj dlaczego w ciąży boli brzuch. To materiał z cyklu DOBRZE POSŁUCHAĆ. Podcasty z poradami

Ból brzucha w ciąży zawsze wywołuje niepokój i możesz go zgłosić lekarzowi. Nie zdziw się jednak, gdy ten podejdzie do niego ze spokojem - kłujący czy rozpierający ból brzucha w ciąży to rzecz normalna, zupełnie fizjologiczna. W poszczególnych tygodniach ciąży różnie się to odczuwa.

Ból brzucha w ciąży związany jest także bezpośrednio z rozciąganiem macicy i jej pracą - często pod koniec ciąży są to skurcze przepowiadające czy skurcze porodowe.

Ból brzucha w 1. trymestrze ciąży: przyczyny

Ból brzucha na początku ciąży jest wynikiem burzy hormonalnej. Po zagnieżdżeniu się w błonie śluzowej jamy macicy zarodek stopniowo przekształca się i bardzo intensywnie rośnie.

Pod koniec 4 tygodnia ciąży ma około 4 milimetrów, ale tydzień później już 12 milimetrów! Jednocześnie powiększa się więc i macica. Musi się w niej bowiem zmieścić nie tylko dziecko, ale również łożysko i pęcherz płodowy, które zapewniają mu komfort i bezpieczeństwo. Dlatego w 12 tygodniu ciąży jesteś już cięższa o 2 kilogramy, chociaż twoje dziecko waży zaledwie 14 gramów.

Tak gwałtownie zachodzące w twoim ciele zmiany raczej nie będą przebiegać w sposób zupełnie nieodczuwalny. I rzeczywiście możesz odczuwać bóle brzucha:

Pod wpływem wzrostu poziomu hormonów do narządów rodnych dopływa więcej niż zwykle krwi, przez co są obrzmiałe i bardzo tkliwe. Dlatego możesz początkowo mieć wrażenie pełności w jamie brzusznej i odczuwać bóle podbrzusza w ciąży. Wiele kobiet porównuje je do dolegliwości związanych z bólem brzucha pojawiających się przed miesiączką.
Rosnąca macica rozciąga trzymające ją więzadła, co może powodować uczucie „ciągnięcia”, szczególnie w pachwinach. Ponadto zaczyna uciskać na inne narządy leżące w pobliżu, np. pęcherz moczowy, co też często wywołuje pobolewania w podbrzuszu.
Nie zapominaj, że w pierwszym trymestrze ciąży jest największe ryzyko poronienia. Dlatego nie wolno ci uznać, że ból w dole brzucha – nawet niezbyt dokuczliwy – jest objawem normalnym. Jeśli budzi on twój niepokój lub wątpliwości, zawsze lepiej skontaktuj się z ginekologiem, żeby rozwiać obawy. A gdy bóle mają charakter bolesnych, regularnych skurczów, sytuacja prawdopodobnie jest poważna i powinnaś jak najszybciej trafić pod opiekę lekarza.

Zobacz: Kłucie w brzuchu w ciąży - kiedy jest powodem do niepokoju?

Ból brzucha w 2. trymestrze ciąży: przyczyny

Jakie są przyczyny bólu brzucha w drugim trymestrze ciąży? Twoje dziecko rośnie znacznie szybciej niż dotychczas, niemal z godziny na godzinę. Ma już wykształcone wszystkie narządy i trwa ich dalszy rozwój. W 24. tygodniu ciąży mierzy już ok. 30 centymetrów i waży blisko 800 gramów.

Szybki wzrost dziecka wiąże się oczywiście z równie szybkim wzrostem macicy i dalszym rozciąganiem jej więzadeł. I to właśnie może to powodować występowanie okresowego, czasami dość silnego bólu w dole brzucha (podbrzuszu) i pachwinach. Ale w tym okresie ciąży mogą pojawić się także innego rodzaju niegroźne bóle, choć słuszniej byłoby je nazwać pobolewaniami.

Około 18.–20. tygodnia ciąży zaczniesz odczuwać ruchy dziecka. Czasem będzie to dość gwałtowne wiercenie się, ale nie są to bolesne kopnięcia. Początkowo możesz je uznać za skurcze i zaniepokoić się, ale szybko zorientujesz się, w czym rzecz.
Po 20. tygodniu ciąży pojawiają się tzw. skurcze Braxtona-Hicksa, których zadaniem jest przygotowanie cię do porodu. Są to wyczuwalne, ale niebolesne skurcze – macica twardnieje, a potem wraca do normy. Czasem towarzyszy temu złe samopoczucie lub ból krzyża. Skurcze mogą pojawić się i występować dość regularnie przez kilka godzin, po czym nagle zniknąć.

Zobacz: Skurcze macicy w ciąży - skurcze Alvareza, Braxtona-Hicksa, przepowiadające i porodowe

Ból brzucha w 3. trymestrze ciąży: przyczyny

Trzeci trymestr ciąży to czas bardzo szybkiego wzrostu dziecka. Oznacza to, że rosnąca jednocześnie macica zwiększa nacisk na wszystkie okoliczne narządy. W dodatku twoje dziecko jest coraz bardziej ruchliwe i silniejsze, ma coraz mniej miejsca, więc bardziej odczuwasz jego ruchy. Po 36 tygodniu ciąży pojawiają się tzw. skurcze przepowiadające, które objawiają się twardnieniem brzucha i bywają bolesne. Możesz je odczuwać kilka razy w tygodniu.

Cechą charakterystyczną tych skurczów jest to, że występują nieregularnie. Skurcze przepowiadające to znak, że macica intensywnie trenuje przed godziną zero. Ale dopiero regularne, trwające kilka godzin bóle, których częstotliwość i siła wzrasta z każdym skurczem, są oznaką, że nareszcie zaczyna się poród.