Powikłania ciąży: jakie choroby wpływają na przebieg ciąży i powodują powikłania ciąży

2021-02-10 12:26

W ciąży mogą się pojawiać różnorodne powikłania, które oznaczają dla przyszłej mamy konieczność częstych wizyt u ginekologa, przeprowadzenia wielu dodatkowych badań, a często także pozostania w szpitalu pod czujną obserwacją lekarską. Poznaj najczęstsze powikłania ciążowe.

Powikłania ciąży

i

Autor: Getty images Jakie choroby wpływają na przebieg ciąży i powodują powikłania ciąży

Najczęstsze powikłania ciążowe to cukrzyca ciążowa, anemia, cholestaza ciążowa, krwawienie z pochwy, nadciśnienie ciążowe, różyczka i toksoplazmoza. Tego rodzaju problemy mogą być groźne dla rozwijającego się dziecka, a także dla zdrowia i życia mamy.

Dlatego w przypadku ich wystąpienia należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich. Zdarza się, że niektóre z powikłań ciążowych wymagają stałego leczenia i monitorowania w szpitalu.

Spis treści

  1. Powikłania ciążowe: anemia
  2. Powikłania ciąży: cholestaza ciążowa
  3. Powikłania w ciąży: cukrzyca ciążowa
  4. Powikłania ciążowe: krwawienie, plamienie z pochwy
  5. Powikłania w ciąży: nadciśnienie indukowane ciążą
  6. Powikłania ciążowe: różyczka
  7. Powikłania ciążowe: toksoplazmoza

Powikłania ciążowe: anemia

Do częstych powikłań ciążowych należy anemia. Anemia w ciąży jest chorobą krwi związaną ze zbyt niskim stężeniem hemoglobiny – białka przenoszącego tlen w organizmie. O anemii (niedokrwistości) mówi się wtedy, gdy stężenie hemoglobiny spada poniżej 11 g/dl.

Przyczyną tych powikłań w ciąży, czyli anemii jest duży wzrost zapotrzebowania na żelazo w ciąży, które niekiedy trudno zaspokoić dietą.

Anemia może osłabić przyszłą mamę, powodować zawroty głowy, zadyszkę, łatwe męczenie się i podatność na infekcje, a nieleczona – nawet spowolnić rozwój malca i doprowadzić do przedwczesnego porodu. Leczenie anemii w ciąży polega na przyjmowaniu preparatów z żelazem.

Powikłania ciąży: cholestaza ciążowa

Inne występujące w ciąży powikłania mogą być związane z cholestazą ciążową. To zaburzenie funkcjonowania wątroby wskutek nadwrażliwości organizmu kobiety na hormony płciowe: estrogeny i progesteron. Cholestaza może być przyczyną niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu oraz przedwczesnego porodu, dlatego wymaga szybkiego zdiagnozowania i leczenia.

Głównym objawem cholestazy jest nieznośny, uciążliwy świąd: na początku swędzą dłonie i podeszwy stóp, potem – kończyny i cały tułów. Objawy cholestazy w ciąży nasilają się wieczorem i w nocy. Może też wystąpić umiarkowana żółtaczka.

Zwykle swędzenie pojawia się ok. 30. tygodnia ciąży, ale może wystąpić też przed 25. tygodniem, a w kolejnej ciąży – jeszcze wcześniej. Trzeba jak najszybciej zgłosić się do lekarza lub szpitala. Leczenie odbywa się w szpitalu, polega na przyjmowaniu leków i stosowaniu lekkostrawnej diety. Poród odbywa się zazwyczaj przed 39. tygodniem ciąży.

Czytaj również: Ciąża zagrożona - jakie są przyczyny ciąży zagrożonej i jak wtedy postępować?

Jak odczytać wyniki badań krwi i moczu w ciąży?

Powikłania po grypie w ciąży - jakie są skutki niedoleczonej grypy?

Powikłania w ciąży: cukrzyca ciążowa

Kolejne powikłania ciążowe to specyficzny, występujący tylko w ciąży rodzaj cukrzycy: organizm nie potrafi wytwarzać dostatecznej ilości insuliny, aby poradzić sobie ze zwiększonym stężeniem cukru we krwi. Cukrzyca ciążowa powoduje nadmierny wzrost płodu (makrosomię) i zwiększa ryzyko takich powikłań jak: wielowodzie, nadciśnienie tętnicze, stan przedrzucawkowy, przedwczesny poród, a nawet wewnątrzmaciczne obumarcie płodu.

W celu wykrycia cukrzycy ciążowej przeprowadza się badanie stężenia glukozy (cukru) w surowicy krwi już na samym początku ciąży. Prawidłowy wynik glikemii na czczo mieści się w przedziale 60–95 mg/dl. Jeśli stężenie glukozy jest wyższe, lekarz skieruje cię na dodatkowe badanie, a w końcu – do poradni diabetologicznej dla kobiet ciężarnych.

Drugie badanie – tzw. test doustnego obciążenia glukozą 75 g – czeka każdą przyszłą mamę między 24. a 28. tygodniem ciąży. Przed pobraniem krwi trzeba wypić wtedy ok. 200 ml wody, w której rozpuszczono 75 g glukozy. Leczenie cukrzycy ciężarnych sprowadza się zwykle do stosowania diety z ograniczoną ilością węglowodanów. Gdy to nie wystarcza, trzeba przyjmować insulinę. Po porodzie cukrzyca ustępuje.

Powikłania ciążowe: krwawienie, plamienie z pochwy

Częste powikłania ciążowe to krwawienia czy plamienia z pochwy. Nie zawsze te powikłania są oznaką jakiegoś groźnego zjawiska, zawsze jednak trzeba wówczas skontaktować się z lekarzem, by ustalił przyczynę.

Przyczyn krwawienia czy plamienia w ciąży może być wiele:

Kiedy zauważysz, że z pochwy wydostaje się krew, obserwuj, jaki ma kolor, ile jej tracisz i czy towarzyszą temu jeszcze inne objawy (np. ból brzucha, wymioty, omdlenia, skurcze macicy). Wezwij pogotowie lub natychmiast pojedź na ostry dyżur do szpitala, jeżeli masz obfity krwotok z dróg rodnych i towarzyszy mu silny ból brzucha lub pleców – może to być zwiastun zagrażającego poronienia albo problemów z łożyskiem.

Powikłania w ciąży: nadciśnienie indukowane ciążą

Podwyższone ciśnienie krwi spowodowane przez ciążę i występujące tylko w tym okresie (dawniej: gestoza) pojawia się po 20. tygodniu ciąży i dotyczy 10 proc. ciężarnych kobiet. Ciśnienie tętnicze przekracza wtedy wartość 140/90 mg Hg. Łagodne nadciśnienie raczej nie wywołuje problemów, natomiast poważne może doprowadzić do niewydolności nerek, stanu przedrzucawkowego, a nawet udaru (wylew krwi do mózgu).

Nadciśnieniu wywołanemu ciążą towarzyszą trzy charakterystyczne objawy: ciśnienie powyżej 140/90 mg Hg, białkomocz, czyli wydalanie co najmniej 300 mg białka w dobowej zbiórce moczu oraz obrzęki nóg i stop, które nie znikają po nocy.

Metody leczenia to ograniczenie ruchu, przebywanie w pozycji leżącej, odpowiednia dieta (dużo białek, mało tłuszczów), leki obniżające ciśnienie. Duże dobowe wahania ciśnienia oraz zła reakcja organizmu na leki są wskazaniami do cesarskiego cięcia. Po porodzie nadciśnienie tego typu znika samo.

Sprawdź również: Czym jest krzywa cukrowa? Badanie, które ma każda przyszła mama

Krwawienie implantacyjne: jakie są jego przyczyny, objawy i czym się różni od miesiączki?

Co mogą jeść mamy z cukrzycą?

Cukrzyca w ciąży. Co mogą jeść mamy z cukrzycą?

Powikłania ciążowe: różyczka

Groźne powikłania ciążowe może wywołać różyczka. Choroba wirusowa, która może spowodować poważne zaburzenia w rozwoju płodu, gdy przyszła mama zarazi się nią podczas ciąży. Dlatego najlepiej zaszczepić się na różyczkę jeszcze przed zajściem w ciążę (jeśli nie byłaś szczepiona w wieku szkolnym).

U każdej kobiety ciężarnej wykonuje się badania krwi na obecność przeciwciał antyróżyczkowych, które pozwalają określić, czy jest ona odporna na zakażenie wirusem różyczki. Jeśli przyszła mama nie ma odporności i zachoruje na różyczkę w ciąży, nie jest możliwe uchronienie płodu przed infekcją.

Zakażenie różyczką w I trymestrze jest uważane za lekarskie wskazanie do przerwania ciąży, bo ryzyko wystąpienia wad (głuchota, ślepota, wady serca, upośledzenie umysłowe) wynosi ponad 50 proc.

Powikłania ciążowe: toksoplazmoza

Toksoplazmoza w ciąży może wywołać groźne powikłania. Choroba wywoływana przez pierwotniaka Toxoplasma gondii, przenoszonego głównie przez zwierzęta: koty, ptaki, owady. Źródłem zakażenia może być kontakt z odchodami kota, a także półsurowe lub surowe mięso.

Dla kobiety choroba nie jest groźna, ale u płodu może spowodować wodogłowie, wadę układu nerwowego, wzroku, chorobę wątroby lub anemię. Raz przebyta infekcja daje trwałą odporność, jeśli więc ciężarna zaraziła się przed ciążą (może o tym nie wiedzieć, bo choroba często przebiega bezobjawowo), po zajściu w ciążę dziecko jest bezpieczne.

Aby to sprawdzić, każda przyszła mama robi w ciąży badanie poziomu odpowiednich przeciwciał we krwi. Jeśli nie przechodziłaś toksoplazmozy, musisz na siebie bardzo uważać.

TEST: Czy jesteś zagrożona anemią ciążową?
Pytanie 1 z 10
Odkąd zaszłaś w ciążę, wręcz nie możesz patrzeć się na mięso

miesięcznik "M jak mama"