Żelazo na wagę złota
Żelazo jest jednym z najważniejszych składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w procesie produkcji czerwonych krwinek, warunkując prawidłowy transport tlenu w organizmie.
Spis treści
Groźne niedobory
Niedobór żelaza w diecie kobiety ciężarnej może mieć poważne skutki zdrowotne, Najważniejsze z nich to: anemia u matki i dziecka, wcześniactwo i mała masa urodzeniowa i zmniejszona odporność u dziecka.Zagrożenie niedokrwistością dotyczy wszystkich grup wiekowych – dzieci szybko rosnących, dzieci ze zmniejszonym łaknieniem, dziewczynek z obfitymi miesiączkami, dzieci z nadwagą oraz kobiet w ciąży.Obowiązkowej suplementacji żelazem do 12. miesiąca życia, bez względu na aktualne wyniki badań krwi wymagają niemowlęta urodzone przedwcześnie, z małą masą urodzeniową (< 2500 g), z ciąż mnogich i te, których mamy mają anemię. Taka suplementacja uzupełnia braki żelaza z życia płodowego i nie dopuszcza do rozwoju anemii.
Nie przesadzaj z ilością
Żelazo jest pierwiastkiem toksycznym i podawane w nadmiarze może zaszkodzić. W trakcie terapii mogą wystąpić bóle brzucha, wymioty i zaparcia. Długotrwałe podawanie żelaza w dawkach przekraczających możliwości organizmu do jego wchłonięcia grozi powstaniem wolnych rodników i uszkodzeniami wielu narządów. Ryzyko powstania takiego nadmiaru zwiększa się gdy dawka nie jest dostosowana do masy ciała forma żelaza ma niską biodostępność. Aktualnie najbezpieczniejszą formą żelaza na rynku jest żelazo elementarne.
Ważne dawki
Warto pamiętać, że u niemowląt i małych dzieci żelazo powinno być podawane w ściśle określonych dawkach dostosowanych do masy ciała. Zarówno Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) i Europejskie Stowarzyszenie Gastroenterologii Pediatrycznej, Hepatologii i Żywienia (ESPGHAN) rekomendują podaż żelaza w dawkach:- profilaktycznych – 1-2 mg Fe/kg masy ciała/dobę- leczniczych – 4-6 mg Fe/kg masy ciała/dobę.W przypadku kobiet w ciąży Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca profilaktyczne podawanie żelaza w dawce dobowej 30 mg. W przypadku stwierdzenia niedokrwistości, suplementacja żelaza zalecana jest w dawce 60-120 mg dziennie. Przy dziennej dawce żelaza 120 mg powinna być ona podzielona. W przypadku dzieci starszych oraz dorosłych dawki również mieszczą się w zakresie 30-120 mg, są uzależnione od stopnia niedokrwistości i powinny być ustalane w porozumieniu z lekarzem.
Witaminowe wspomagacze
Dla większej skuteczności terapii warto zastosować witaminy krwiotwórcze, które wspomagają efektywne wykorzystanie żelaza do produkcji czerwonych krwinek. Należą do nich:- witamina B6 - niezbędna do powstania hemoglobiny;- witamina B9 (inaczej kwas foliowy) - bierze udział w procesach krwiotwórczych i podziałach komórkowych. Witaminę tę najlepiej jest przyjmować w aktywnej formie 5-metylo-4-hydrofolianu (5-MTHF). Kwas foliowy wymaga bowiem przekształcenia do 5-MTHF za pomocą enzymu, którego działanie wg badań jest upośledzone u 50% kobiet w Polsce;- witamina B12 - reguluje produkcję czerwonych krwinek.