Świat zabawek dla dziecka, czyli czym są dla dziecka zabawki, jaką pełnią rolę i jak wpływają na osobowość dziecka?

Zabawki są pierwszymi towarzyszami dziecka, odpowiednio dobrane - motywują do rozwoju, pomagają w poznawaniu świata i kształtują postawy dziecka wobec ludzi i otoczenia. To, czym dziecko się bawi wpływa na jego osobowość, wrażliwość i poniekąd determinuje, jakim będzie człowiekiem w przyszłości. Dlatego zanim kupimy dziecku zabawkę, zastanówmy się do czego tak naprawdę służą zabawki, jaką pełnią rolę w życiu dziecka, na co zwrócić uwagę przy zakupie? Jak dobrać zabawkę, aby była atrakcyjna dla dziecka, a zarazem pełniła rolę edukacyjną?

Spis treści

1. Do czego służą zabawki?
2. Zabawki dla dziecka: najważniejsza jest tajemnica
3. Jakość zabawki dla dziecka ma istotne znaczenie
4. Zabawka nie zastąpi dziecku obecności rodzica

Do czego służą zabawki?

Poszukując zabawki dla dziecka należy uświadomić sobie, jaką rolę w życiu dziecka pełni zabawa. Inaczej niż sądzi wielu rodziców, jej podstawową funkcją nie jest przede wszystkim dostarczenie rozrywki, chodzi o coś znacznie więcej. Zabawa jest podstawową formą aktywności każdego dziecka, która pozwala mu poznawać otaczający świat. Zarówno ten fizyczny – poprzez próbowanie, konstruowanie czy eksplorowanie, jak i społeczny – poprzez naśladowanie czy obserwowanie. Im lepiej dziecko pozna świat, popróbuje, posprawdza – tym pewniej, sprawniej i bezpieczniej będzie w nim funkcjonować. Zabawki powinny ułatwić to zadanie. Obdarowywanie dziecka zabawką to także pomysłowa forma motywowania najmłodszych. Kiedy zależy nam na tym, by dziecko wykonało jakiś wysiłek, gdy chcemy je wesprzeć w staraniach, czy wreszcie docenić działania, które sprawiają maluchowi trudność, wówczas możemy użyć zabawki jako nagrody. Nawet z małym dzieckiem warto ustalić reguły otrzymywania zabawek w takiej formie, bowiem jasny i przejrzysty system nagród jest bardzo ważny w procesie wychowania każdego dziecka. Rodzice zbyt często kupują zabawki pod wpływem impulsu. Skutek jest odwrotny od zamierzonego – dziecko przytłoczone zbyt dużą ich liczbą, czuje się zagubione. Pamiętajmy, że ważnym elementem atrakcyjności zabawki, paradoksalnie, jest jej niedostępność. Zbyt szybkie uleganie pragnieniom dziecka odbiera połowę przyjemności.

Zabawki dla dziecka: najważniejsza jest tajemnica

Dla małego dziecka nie ma nic równie pasjonującego jak odkrywanie kolejnych aspektów otaczającej rzeczywistości, dlatego dobrze dobrana zabawka powinna skłaniać mózg malucha do uruchomienia procesu myślowego lub twórczego, na podstawie których sam dojdzie, „jak to działa”. Powinniśmy się spodziewać, że zabawki, które nie mają w sobie "tajemnicy", a więc takie, które nie pobudzają wyobraźni i chęci eksplorowania, zapewne szybko znudzą się naszemu maluchowi lub wywołają jego rozczarowanie. Dlatego też, jeśli decydujemy się na zakup zabawki edukacyjnej, powinniśmy dać malcowi szansę na samodzielne odkrycie sposobu jej działania. Jeśli tajemnica zostanie odkryta zbyt szybko, czar pryśnie. Z drugiej strony decydując się na zakup tzw. zabawki edukacyjnej należy zawsze pamiętać o tym, że zabawa nią, jak i każdą inną zabawką, ma być dla dziecka przyjemnością, nie warto więc wywierać niepotrzebnej presji na malucha, oczekując od niego, że w pięć minut odkryje sposób działania dopiero co otrzymanego prezentu. Jednakże nie każda „mądrze dobrana zabawka” musi oznaczać zabawkę edukacyjną. Zwykły miś czy samochodzik to niezmiernie ważne przedmioty w życiu każdego malca, ponieważ dzięki nim może rozwijać pomysłowość, wyobraźnię, zdolność planowania i odtwarzania ról, a więc społeczne umiejętności, dzięki którym odnajdzie się później w dorosłym świecie. Pamiętajmy o zabawkach, które służą budowaniu więzi, zapewniają poczucie bezpieczeństwa i stałości – o pluszakach. Lubią je i potrzebują zarówno dziewczynki jak i chłopcy w różnym wieku. Miś przytulanka może pomóc w adaptacji przedszkolnej, rozstaniu wakacyjnym, czy poradzeniu sobie z trudną wizytą u lekarza. Miś, który sam dostaje zastrzyki, będzie łagodził ból i strach dziecka, które jest narażone na zabiegi medyczne.

Jakość zabawki dla dziecka ma istotne znaczenie

Ponieważ przy pomocy zabawek dziecko uczy się, jak funkcjonuje otaczający go świat, bardzo ważne jest, by były one wykonane z najwyższej jakości materiałów, tak żeby w tym ważnym procesie nie nastąpiła żadna „awaria”. Nie ma nic gorszego, niż rozczarowanie, a nierzadko rozpacz dziecka wywołane faktem, że z nowego samochodziku odpadają koła, a lalce urywa się głowa. Takie sytuacje niepotrzebnie odciągają jego uwagę od procesu edukacji poprzez zabawę. Jeszcze gorszy scenariusz możemy sobie wyobrazić w sytuacji, kiedy urwana czy złamana część zagraża bezpieczeństwu dziecka. Proces poznawania świata wiąże się z dotykaniem, a nierzadko smakowaniem wszystkiego, co tylko trafia w małe rączki. Dlatego niewielkie zabawki lub ich elementy mogą zostać łatwo połknięte i doprowadzić do zadławienia. Kiedy wybieramy prezent dla malucha, nasz niepokój powinny wzbudzać ostre krawędzie, śrubki, oraz tasiemki czy sznurki, ponieważ każdy z tych elementów może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia dziecka. Warto także zwrócić uwagę na jakość farb, którymi pokryty jest przedmiot. Niestety zdarza się, że farby na zabawkach od niesprawdzonych dostawców mogą się łuszczyć lub wręcz być toksyczne. Przedmioty nie powinny też wydawać zbyt głośnych i piskliwych dźwięków, które mogą być niebezpieczne dla słuchu dziecka.

Zabawka nie zastąpi dziecku obecności rodzica

Zabawa i odpowiednio dobrane zabawki to bardzo ważne elementy w procesie rozwoju każdego dziecka. Należy jednak pamiętać, że żadna, nawet najlepsza zabawka, nie zastąpi maluchowi obecności rodzica. Bardzo ważne jest, by opiekunowie aktywnie uczestniczyli w procesie poznawania świata przez dziecko, w tym także brali udział w zabawach oraz czuwali, by niesfornemu, rozbawionemu smykowi nie stała się żadna krzywda. Maluchowi najbardziej na świecie zależy na naszej uwadze i kiedy mu ją okazujemy podczas wspólnych działań, jego radość nie zna granic. Tak tworzą się więzi na całe życie! Zawsze starajmy się towarzyszyć dziecku w poznawaniu świata. Nie zostawiajmy go samego nawet z najmądrzejszą, edukacyjną zabawką!