Becikowe na dziecko: co zrobić, żeby dostać becikowe?

Dawniej było prosto i bezproblemowo: becikowe na dziecko dostawali rodzice każdego nowo narodzonego dziecka. Teraz jest inaczej – trzeba spełniać kryterium dochodowe i dostarczyć wiele dokumentów. Zobacz, co trzeba zrobić, by otrzymać becikowe.

Spis treści

1. Becikowe na dziecko: opieka medyczna
2. Becikowe na dziecko: dochody
3. Becikowe na dziecko: potrzebne dokumenty
4. Becikowe na dziecko: jak obliczyć dochód
5. Becikowe na dziecko: drugie i trzecie becikowe

Becikowe to potoczna nazwa jednorazowej zapomogi wypłacanej przez państwo z tytułu przyjścia na świat dziecka. Przysługuje matce, ojcu lub innemu prawnemu opiekunowi dziecka. Wysokość becikowego na dziecko jest taka sama od lat: 1000 zł. Ale warunki, jakie trzeba spełnić, by je otrzymać, zmieniły się diametralnie. Kilka lat temu wystarczyło wypełnić wniosek i zgłosić się do urzędu z dowodem osobistym i aktem urodzenia dziecka. Dziś zaś wygląda to jak droga przez mękę. Ale trzeba ją przejść – jeśli zależy ci na tym tysiącu złotych. Warto już na początku wyliczyć – nawet w przybliżeniu – dochody swojej rodziny, bo obecnie becikowe na dziecko dostają tylko rodziny mniej zamożne. Zajrzyj więc do PIT-u za 2012 rok i sprawdź, jaki mieliście wtedy dochód (ty i pozostali członkowie rodziny). I tak: jeżeli dochód netto na osobę w rodzinie przekracza 1922 zł, to becikowe wam nie przysługuje (jako członka rodziny liczy się też nowo narodzone dziecko). Pociesz się, że nie będziesz musiała załatwiać tych wszystkich formalności. A jest ich niemało.

Becikowe na dziecko: opieka medyczna

To pierwszy warunek otrzymania becikowego. Kobieta, która nie pozostaje w ciąży pod opieką lekarza lub położnej, nie dostanie tej zapomogi. I trzeba o tym pomyśleć już na początku ciąży, bo liczy się czas: do lekarza musisz się zgłosić najpóźniej w 10. tygodniu ciąży. Jeśli pierwsza wizyta przypadnie po 10. tygodniu, becikowego nie dostaniesz. Musisz o tym pamiętać, by nie przegapić tego terminu. Zaświadczenie od lekarza jest jednym z dokumentów niezbędnych do otrzymania becikowego na dziecko (są wyliczone w ramce obok). Musi zawierać informację, że byłaś objęta opieką medyczną od 10. tygodnia ciąży, a ponadto w każdym z trzech trymestrów zostało ci udzielone przynajmniej jedno świadczenie zdrowotne (z podaniem dat). O takie zaświadczenie najlepiej poproś lekarza podczas wizyty pod koniec ciąży.

>> 500 zł na dziecko, becikowe i inne przywileje, na jakie mogą liczyć samotne matki

Becikowe na dziecko: dochody

O zapomogę można wystąpić w ciągu 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, objęcia go opieką prawną lub przysposobienia. Najpierw dziecko musi mieć jednak swój numer PESEL – otrzymuje go zwykle po ok. dwóch tygodniach od zgłoszenia narodzin w USC. Wniosek o becikowe – wraz z załącznikami – składa się w urzędzie zajmującym się wypłatą świadczeń rodzinnych w danej gminie (mieście). Może to być wydział spraw społecznych w urzędzie miasta (lub gminy) albo miejscowy ośrodek pomocy społecznej. Gdy już tam traficie (fizycznie lub wirtualnie), dowiecie się, jakie dokumenty trzeba dołączyć do wniosku. I tu zaczynają się problemy, bo gminni urzędnicy często bywają nadgorliwi. Na stronie internetowej jednego z urzędów lista dokumentów wymaganych do becikowego obejmuje... 27 pozycji! Najwięcej z nich dotyczy najróżniejszych zaświadczeń o dochodach rodziny. Urzędy domagają się bezwzględnego dostarczania zaświadczeń o dochodach z urzędów skarbowych, kopii PIT-ów i ich oryginałów (do wglądu), zaświadczeń od pracodawców, kopii umów o pracę czy zaświadczeń ze szkoły starszego dziecka o wysokości otrzymywanego stypendium, a tymczasem w ustawie jest napisane – i potwierdza to biuro prasowe Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej – że dane o dochodach można przedstawić także w formie oświadczenia i gmina ma obowiązek je honorować. Oprócz dokumentów o dochodach wymagane są też zaświadczenia z ZUS lub oświadczenia rodzica o wysokości wpłaconych składek zdrowotnych. Takie oświadczenia pisze samodzielnie rodzic lub opiekun prawny dziecka występujący o becikowe na dziecko (wzory oświadczeń i zaświadczeń są dostępne w urzędach i na ich stronach internetowych). Oświadczenia są składane pod groźbą odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, więc muszą być prawdziwe – dane należy spisać z PIT-ów. Podpowiadamy, że o takie zaświadczenia – z urzędu skarbowego i z ZUS – można wystąpić już w ciąży, ponieważ rzecz dotyczy danych za 2012 rok – dzięki temu potem będzie mniej biegania po urzędach. Macie więc dwa wyjścia: albo przynieść zaświadczenia z urzędu skarbowego i ZUS, albo wykazać się asertywnością i złożyć tylko oświadczenia, powołując się na ustawę. Niestety, gdy dane z oświadczenia rodzica nie zgadzają się co do grosza z danymi pochodzącymi z urzędów, załatwianie sprawy się wydłuża. Resort pracy zapewnia, że pracuje nad systemem informatycznym, który ma uprościć formalności, ale kiedy to nastąpi – nie wiadomo.

>> Zobacz także: Zasiłki dla samotnej mamy >>

Becikowe na dziecko: jak obliczyć dochód

Do obliczania średniego dochodu na osobę brany jest pod uwagę dochód z roku kalendarzowego poprzedzającego okres zasiłkowy. Okres zasiłkowy trwa zaś od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego. To oznacza, że rodziny, które wniosek o becikowe na dziecko złożą do 31 października 2014 r., powinny dołączyć zaświadczenia lub oświadczenia o dochodach za rok 2012. A gdy będziecie starać się o becikowe po 31 października br., wtedy już trzeba brać pod uwagę dochody z 2013 roku. Sumuje się dochody wszystkich członków rodziny uzyskane w danym roku (zarobki z umów o pracę, umów-zleceń, stypendia, dochody z działalności gospodarczej, rolniczej, wynajmu itd.), a następnie dzieli się otrzymaną sumę przez liczbę członków rodziny, uwzględniając nowo narodzone dziecko. Jeśli więc będzie to wasze pierwsze dziecko, dzielicie swój dochód przez liczbę trzy. W przypadku gdy od 2012 roku dochody rodziny się zmieniły, zostanie to uwzględnione w obliczeniach, np. jeśli twój mąż (załóżmy, że jest jedynym żywicielem rodziny) w roku 2012 osiągał dochód w wysokości 2000 zł miesięcznie, ale od kwietnia 2013 podjął nową pracę i teraz zarabia 4000 zł, to pod uwagę zostanie wzięty dochód w wysokości 4000 zł. Mnoży się go przez liczbę miesięcy, w których był uzyskiwany (czyli przez 9) i dzieli przez 12 – uzyskany dochód miesięczny to zatem 3000 zł.

>> Zobacz także: Ile wynosi zasiłek na dziecko niepełnosprawne? >>

Becikowe na dziecko: drugie i trzecie becikowe

Dodatkowe świadczenie – także w wysokości 1000 zł – dostają rodziny najuboższe, czyli uprawnione do zasiłku rodzinnego. Zasiłek rodzinny przysługuje, jeśli dochód na osobę (w roku poprzedzającym okres zasiłkowy) nie przekracza kwoty 539 zł, a w przypadku, gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne – 623 zł. Nie ma możliwości otrzymania samego dodatkowego becikowego bez zasiłku rodzinnego. Dlatego trzeba najpierw złożyć wniosek o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami – jednym z nich jest właśnie dodatek z tytułu urodzenia dziecka. Jeszcze jedno, trzecie becikowe na dziecko, otrzymają mieszkańcy tych miast i gmin, w których samorządy wypłacają takie świadczenie, np. w Rzeszowie jest to aż 1500 zł (przy dochodzie do 550 zł na osobę), a w Krakowie – 1000 zł (maksymalny dochód na osobę w rodzinie: 850 zł).